نیاز به ۱.۲ میلیارد دلار ارز
مشکل صنعت لوازم‌خانگی، کمبود نقدینگی و ناتوانی در تأمین ارز موردنیاز تولیدکنندگان است؛ بر اساس داده‌های اتحادیه تولیدکنندگان لوازم‌خانگی، ارزش بازار لوازم‌خانگی کشور بیش از شش میلیارد دلار برآورد می‌شود، اما این صنعت سالانه به حدود ۱.۲ میلیارد دلار ارز نیاز دارد؛ ارزی که تخصیص دیرهنگام یا ناکافی آن موجب توقف ترخیص مواد اولیه در گمرک و کندی چرخه تولیدشده است. در نبود تأمین مالی مناسب، بسیاری از واحدهای تولیدی ناچارند مواد اولیه خود را از بازار آزاد تهیه کنند، که این موضوع هزینه تمام‌شده محصولات را افزایش می‌دهد، بلکه رقابت‌پذیری آن‌ها را در بازار داخلی و صادراتی نیز کاهش می‌دهد. افزون بر این، محدودیت‌های ارزی فرآیند ثبت سفارش برای واردات ماشین‌آلات جدید را نیز مختل کرده و مانع نوسازی خطوط تولیدشده است.
تورم مواد اولیه
اعضای اتحادیه این جهش شدید قیمتی را حاصل افزایش نرخ ارز، انحصار در عرضه مواد اولیه و وابستگی به بازار آزاد می‌دانند؛ عواملی که باعث شده‌اند بخش قابل‌توجهی از توان رقابتی تولیدکنندگان داخلی تضعیف شود و مسیر توسعه این صنعت همچنان پرسنگلاخ باقی بماند.
فشار سیاست‌های ارزی به تولیدکنندگان
مهرداد محمدی، عضو هیئت‌مدیره انجمن صنایع لوازم‌خانگی ایران، در نشست اخیر این انجمن از فشار سیاست‌های ارزی و اقتصادی دولت بر دوش تولیدکنندگان سخن گفت و توضیح داد که تحریم‌ها و سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی صنعت را به مرز زیان رسانده است. تأخیرهای طولانی در تخصیص ارز که گاه تا ۱۶۰ روزبه طول می‌انجامد سبب شده مواد اولیه در گمرک متوقف بماند و کارخانه‌ها با بحران نقدینگی روبه‌رو شوند. در شرایط فعلی، تولیدکننده در مرز زیان ناچار به افزایش قیمت است و علت این وضعیت باید در سیاست‌های کلان اقتصادی جست‌وجو شود.
سوء مدیریت
محمدی سوء مدیریت در حوزه انرژی را به‌عنوان عامل دیگری در افزایش هزینه تولید یادکرد و افزود که برخی شرکت‌ها ناچارند تا ۵ درصد از فروش سالانه خود را صرف تأمین برق و سوخت از بازار آزاد کنند؛ هزینه‌ای که درنهایت بر دوش مصرف‌کننده می‌افتد. همچنین آثار تحریم‌ها هزینه جابه‌جایی پول برای واردات مواد اولیه را تا ۳۰ درصد افزایش داده و این صنعت را به سمت استفاده از روش‌های غیررسمی برای تأمین قطعات سوق داده است.
کاهش 40 درصدی تولید
نسرین اوجاقی، دبیرکل انجمن صنایع لوازم‌خانگی ایران با ارائه آماری از تولید گفت: صنعت لوازم‌خانگی در سال ۱۴۰۴ با کاهش ۳۸ درصدی تولید و افت ۴۰ درصدی فروش نسبت به سال قبل مواجه شده است. صنعت لوازم‌خانگی ایران قادر است نیاز کشور را تأمین کند، اما بازار داخلی در رکود است و بخشی از تقاضا به سمت کالاهای قاچاق و خارجی رفته است.
قاچاق
اوجاقی با اشاره به اینکه حدود ۳۰ درصد بازار در اختیار کالای قاچاق قرار دارد، توضیح داد که قانون حمایت از مرزنشینان و ته‌بندی یکی از عوامل اصلی اخلال در بازار است. همچنین مشکلات تأمین انرژی، نوسانات ارزی و تخصیص دیرهنگام ارز به‌عنوان موانع اصلی تولید به شمار می‌روند. در تابستان، قطعی برق یک روز درمیان هزینه‌های تولید را افزایش داد و بسیاری از واحدها برای جلوگیری از تعدیل نیرو، ساختار هزینه‌ای خود را تغییر داده‌اند.
رکود و کاهش قدرت خرید
رکود بازار و کاهش قدرت خرید مصرف‌کننده، فشار مضاعفی بر تولیدکنندگان وارد می‌کند و در غیاب حمایت واقعی دولتی، ظرفیت‌های داخلی برای حفظ کیفیت و توسعه محصول محدودشده است. پیامد این وضعیت کاهش اعتماد مصرف‌کننده به کالای ایرانی است. در شرایطی که کیفیت محصولات داخلی به دلیل محدودیت سرمایه و فشارهای اقتصادی پایین می‌آید، ترجیح مصرف‌کننده به سمت کالاهای خارجی افزایش یافته و سهم بازار داخلی تضعیف می‌شود.
برگرفته از تجارت نیوز