گروه اقتصاد: دولت روحانی در یک اقدام پسندیده بانک‌های انصار، قوامین، حکمت ایرانیان، مهر اقتصاد و موسسه اعتباری کوثر را در بانک بانک سپه که وابسته به نیروهای مسلح است ادغام کرد. این بانک ها و موسییه کوثر هزاران میلیارد تومان زیان انباشته داشتند که بر دوش بانک سپه گذاشته شد. دولت پزشکیان خیز برداشته تا مشابه دولت روحانی تا بانک های زیان ده را منحل و یا ادغام کند. گزارش‌ها حاکی از آن است که نام سه یا چهار بانک در وزارت اقتصاد و بانک مرکزی برای ادغام یا انحلال روی میز است . تأخیر در ادغام یا انحلال بانک‌های ناتراز بر میزان برداشت از بانک مرکزی می‌افزاید و هزینه به اقتصاد و مردم تحمیل می‌کند. براساس شنیده ها 9 بانک غیردولتی در وضعیت بحرانی قرار دارند و در خردادماه امسال برنامه اصلاحی دریافت کرده‌اند. بر اساس آمار‌های رسمی، میزان اضافه برداشت بانک‌ها از منابع بانک مرکزی و بازار بین‌بانکی تا پایان دی 1403 به 800 هزار میلیارد تومان رسیده بود. این رقم معادل کسری بودجه امسال و 30 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور است! خسته نباشید خداوقت.
برنامه هفتم توسعه
بر اساس برنامه هفتم توسعه قرار است بانک مرکزی امسال تخصصی شدن بانک‌ها را پیگیری و عملیاتی کند. تخصصی شدن بانک‌ها به‌منزله این خواهد بود که از آسیب‌های اساسی به صنعت بانکداری جلوگیری کند. برخی از کارشناسان اقتصادی بر این باور هستند که یکی از روش‌های تأمین مالی و مناسب در اقتصاد کشور تخصصی شدن بانک‌هاست.
«محمدرضا فرزین» رئیس‌کل بانک مرکزی چندی پیش اعلام کرده بود که در پنج دهه گذشته به سمتی حرکت شده که بانک‌های تجاری، توسعه‌ای و تخصصی فعالیت‌های مشابهی انجام می‌دهند و این عدم تفکیک بین فعالیت‌های مختلف بانکداری یکی از آسیب‌های اساسی صنعت بانکداری در کشور است. کفایت سرمایه بانک‌ها نشان می‌دهد که این انحلال شامل حال کدام‌یک خواهد شد تا پایان امسال ادغام و منحل شوند .
سلامت بانک‌ها
نسبت کفایت سرمایه و تسهیلات غیر جاری از مهم‌ترین شاخص‌های نظارتی بانک‌ها هستند. کفایت سرمایه حداقل ۸٪ و دارایی‌های غیر جاری حداکثر ۵٪ می‌تواند نشان از سلامت نسبی بانک باشد و به نظر می‌رسد تنها چند بانک خصوصی و چند بانک دولتی این وضعیت را رعایت می‌کنند. بانک‌هایی که هم کفایت سرمایه پایینی داشته‌اند و هم اضافه برداشت بالایی از بانک مرکزی داشته‌اند باید تعیین تکلیف شوند.
برخورد با بانک‌های ناتراز حتی در دوره رئیسی رئیس‌جمهور دولت سیزدهم هم عملیاتی نشد. سال ۱۴۰۲ با انحلال موسسه اعتباری توسعه و ادغام موسسه نور در بانک ملی زیر نظر بانک مرکزی اجرایی شد و پرونده این اقدام تاکنون بسته مانده است.
فایده ادغام
مدیران بانک‌های دولتی و خصوصی تأکید کرده‌اند که هر ادغام و انحلالی باید به‌گونه‌ای باشد که مشتریان بانک‌ها و کارکنان آن صدمه نبینند. موضوعی که اتفاق در ۱۱ اسفند ۱۳۹۷ با ادغام بانک‌های انصار، قوامین، حکمت ایرانیان، مهر اقتصاد و مؤسسه اعتباری کوثر در بانک سپه مشکلات زیادی هم برای مشتریان و هم برای کارکنان این بانک‌ها ایجاد کردد و هنوز هم برخی از کارکنان بانک‌هایی که ادغام شدند به مشکلات آن اذعان می‌کنند.
جراحی بانکی
غلامرضا فتحعلی مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران به اقتصاد آنلاین می‌گوید: هرگونه ادغام و انحلال باید کمترین صدمه را به مشتریان بانک‌ها بزند.
البته رئیس‌کل بانک مرکزی در خصوص تصمیم‌گیری برای بانک‌های ناتراز و ادغام و انحلال آن‌ها مصمم است. تصمیمات خوبی برای بانک‌های ناتراز گرفته‌شده است. جراحی اقتصاد و بانک‌ها باید با کمترین خونریزی انجام شود. به نظر می‌رسد سه یا چهار بانک ناتراز باید تا پایان امسال تعیین تکلیف شوند.
چند توصیه
اصلاح نظام بانکی هرچند فرآیندی زمان‌بر، پیچیده و حساس است؛ اما به‌منظور جلوگیری از خسارت بیشتر به‌نظام مالی کشور اجتناب‌ناپذیر است. ادغام بانک‌های ناکارآمد، تقویت کفایت سرمایه، مدیریت شفاف بدهی‌های دولت به بانک‌ها و تقویت نظارت بانک مرکزی، ازجمله گام‌های ضروری در مسیر اصلاح است. اصلاحات ساختاری در سال ۱۴۰۴، نظیر ادغام یا انحلال بانک‌های ناموفق، افزایش اختیارات بانک مرکزی، کاهش تسهیلات تکلیفی، و بازنگری در قوانین بانکی می‌تواند تحولی بزرگ در نظام بانکی ایران ایجاد کند و زمینه‌ساز ثبات مالی و اقتصادی کشور شود