گروه اقتصاد: سید علی مدنی زاده، وزیر اقتصاد گفته: در بودجه ۱۴۰۴ دولت باید ۸۰۰ هزار میلیارد تومان اوراق منتشر کند که نشان از میزان کسری بودجه است. آلبرت بُغزیان، اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران می‌گوید: پرداخته‌ای انتقالی و حمایتی دولت برای شهروندان مانند آبی است که درون آبکش ریخته می‌شود؛ به این معنا که تورم بخش زیادی از هر کمک دولت را می‌بلعد. وی تأکید می‌کند که برای بهتر شدن شرایط اقتصادی و کسری بودجه مشکل تحریم و تورم حل شود.
کالابرگ یا کالا
شرط موفقیت طرح کالابرگ، این است که منابع به‌صورت مقدار معینی کالا مثلاً یک کیلو گوشت، مقداری حبوبات و غلات و ... به‌صورت ثابت و ماهیانه به خانوار‌ها داده شود و در اثر تورم این سبد کالا کوچک نشود. فقط در این صورت، می‌توان پیش‌بینی کرد که این پرداخت انتقالی دچار نزول ارزش نشود. اختصاص مبالغ ریالی باسیاست‌های بودجه‌ای دولت و سیاست‌های تورمی، مدام دچار کاهش ارزش می‌شوند و افزایش آن‌ها هم اثر چندانی بر سفره مردم و فرودستان ندارد.
مهار تورم
بغزیان ادامه داد: اگر ما اقدام به کنترل قیمت و مهار تورم نکنیم، مقادیر هر کالایی که مصرف می‌شود، به‌طور مداوم کاهش می‌یابد؛ لذا در شرایطی که مهار تورم ممکن نیست، پرداخت کالایی بهتر از پرداخت نقدی است. پرداخت کالایی و جنسی مانند اوایل انقلاب، باعث می‌شود با نظارت وزارت بازرگانی بر شبکه توزیع، دست واسطه‌ها نیز قطع شود.
ساختار دهک‌بندی چیزی نیست که با ثبات بماند. اساساً تلاش دولت‌ها باید این باشد که کسانی که در دهک‌های دهم تا هفتم قرار داشته و محتاج کمک هستند، از طریق حمایت مالی و آموزشی توانمندسازی شده و بتوانند ارتقای معیشتی خود را رقم بزنند.
قطع یارانه ثروتمندان
استاد اقتصاد دانشگاه تهران با اشاره به اینکه «معتقدم کسانی که سال‌ها در دهک‌های ثروتمند یارانه و کالابرگ دریافت می‌کردند، باید از دریافت آن محروم می‌شدند» تأکید کرد: مسئولان منصف و دانا باید مصالح عمومی و حال محرومان کشور را رعایت کنند و یارانه قشر مرفه را حذف کنند.
پیش‌خور کردن آینده
بغزیان گفت: کسری بودجه دولت به‌عنوان یک بهانه برای حذف یارانه و کالابرگ، همواره موردبحث بوده است؛ اما به‌جای آنکه کسری را از روش‌های درست رفع کنیم، مدام وضع را باسیاست‌های غلط بدتر کرده‌ایم. سیستم توزیعی ما یک سیستم شبه‌انحصاری بدون متولی و پاسخگوست که مدام قیمت‌ها را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر، اختصاص منابع و نقدینگی نیز در کشور به نفع بخش مولد نیست؛ لذا مدام باید کسری بودجه بیشتر را با کاهش هزینه‌ها کنترل کنیم. امروزه بحث کسری بودجه، برای بسیاری از تعهدات دولت، تبدیل به یک بهانه شده است. این راه‌حل‌ها نیز که مدام وزیر اقتصاد در قالب پیشنهاد استقراض از بانک مرکزی و صندوق توسعه ملی پیشنهاد می‌دهد، فقط پیش‌خور کردن آینده را نوید می‌دهد.
تلاش برای رفع تحریم
بغزیان تأکید کرد: سیاست‌های ضد تورمی به این نحو است که قیمت‌ها حداقل برای چند ماه ثابت باشد، وگرنه هرچند ماه یک‌بار باید مبلغ اعتبار کالابرگ الکترونیکی افزایش یابد. مطمئنیم که این دولت نیز مانند دولت‌های قبلی هیچ برنامه‌ای برای تعیین تکلیف وضعیت درهم‌ریخته اعتبار کالابرگ و یارانه نقدی ندارد. این در حالی است که ما تحریم هستیم و درآمد ارزی‌مان بسیار محدود است و رفع این موضوع نیز راه‌حل‌های غیراقتصادی داشته و در عرصه سیاست تعیین تکلیف می‌شود؛ البته اگر تعیین تکلیف شود و تحریم‌ها رفع شود، اثر آن چند ماه دیرتر خود را نشان خواهد داد. این در حالی است که هم‌اکنون نیز ازنظر جهانی در وضعیت «نه جنگ-نه صلح» هستیم و این باعث شده تا بازار‌های داخلی و جهانی دچار تعلیق باشند. در این اوضاع، قاعدتاً امیدی به افزایش تولید و کنترل تورم نیست.
نیاز به درآمد ارزی
مشکل نا ترازی‌های انرژی و صندوقی ما نیز نیازمند پول است که در این مورد نیز نمی‌توان استقراض کرد و درآمد ارزی و گشایش ارزی لازم دارد. به همین دلیل، اینکه بخواهیم از هیچ، منابع پرداخت کالابرگ را تأمین کنیم و تورم افزایش نیابد، تفکر اشتباهی است؛ از سوی دیگر، هرچه بخواهیم مبلغ نقدی اعتبار کالابرگ را افزایش دهیم، بازهم باید به فکر اضافه کردن آن برای چند ماه بعد باشیم، لذا باید ابتدا برای مشکل تورم و تحریم، چاره‌ای جدی در نظر بگیریم.