داریوش مختاری، کارشناس حوزه مدیریت منابع آبی با بیان اینکه تهران با جمعیت ۱۳ تا ۱۷ میلیون نفر درصدر فاجعه کم آبی کلانشهرهای کشور است، گفت: کرج و شهری‌های پرمصرف آب مانند لواسان چنان در پرمصرفی آب، پیشرو هستند که نمی توان الگوی مصرف آنان را کاهش داد. مهم تر اینکه در کلانشهر تهران از بلندمرتبه سازی، تراکم فروشی و شهرک سازی و تخریب بقایای باغ ها کاسته نشده است، بلکه این عوامل بحران ساز مرتبا رشد کرده اند. همچنان خیابان فرشته تهران که محصول تغییر کاربری فزاینده باغ های چند صد ساله و تاریخی معیشتی بوده است، جزو گرانترین خیابان ها در شهرهای کشور است. مسیر خشکیدن که تهران، اصفهان، مشهد، شیراز شتابان در حال گذار از آن است.
از بین رفتن باغ های شیراز
این کارشناس با بیان اینکه بافت تاریخی ارم شیراز که دارای ۹ باغ تاریخی بوده است، در ۶ دهه اخیر تغییر کاربری یافت و تنها بازمانده آن باغ ارم است که از هر سو در تنگناست، گفت: قصرالدشت شیراز نیز در تنگناست و املاک شهری شیراز، گران می شود و شیراز دائما رو به سوی کم آبی بیشتر دارد و همان مسیر ناپایدار و خطرناک تهران را می گذراند.
قله توسعه نامتوازن و ناپایدار
مختاری با بیان اینکه تهران، روزگار بدی را پیش رو دارد؛ گفت: دقیقا از همان نقطه ای که در قله توسعه نامتوازن و ناپایدار قرار گرفته است با یک رفتار منحنی سینوسی، هنگامه سقوط بوم شناختی آن رسیده است؛ رشد فزاینده قیمت املاک تهران به مدد انتقال آب های بین حوضه ای بوده است.
وی ادامه داد: تصور کنیم املاک تهران در یک ابرشهر کم آب یا بی آب، چه ارزشی خواهند داشت؛ هرگز نمی توان برای املاک شهری که دائما در رشد و ساخت و ساز و همزمان در افول آبی هستند، ارزش مالی و بهایی را پذیرفت.
کم آبی یک ابر شهر
این کارشناس حوزه مدیریت منابع آبی با بیان اینکه چگونه قرار است برای کم آبی یک ابرشهر راهی بیابیم، در حالی که اجرای بیشتر راهکارهای کم آبی، بلندمدت است، گفت: قلمرو آموزش دیربازده و بلندمدت است. نصب شیرآلات کاهنده با آزمون و خطا همراه هست و تا به بار بنشیند، کار اجرایی زیادی نیاز دارد.
وی با بیان اینکه برچسب لوازم خانگی، زمان بر و نیازمند فرهنگ سازی است. اعمال تعرفه ها، آسان نیست و دشواری های اجتماعی خودش را دارد، گفت: جداسازی آب نوشیدنی از بهداشتی نیز، فرایندی چند دهه ای است.
صرفه جویی 30 درصدی آب
مختاری با بیان اینکه اکنون کلانشهرهای کشور دقیقا در همان گلوگاهی قرار گرفته اند که راهکارها، دو یا سه دهه از تنگناها و دشواری ها، باز مانده اند، گفت: برای تهران کم آب و فاجعه بار نمی توان به طور معجزه آسا کاری کرد. فقط می توان، ناامید نشد و از شهروندان خواست که مشارکت کافی داشته باشند و اگر پیشتر آموزش و فرهنگ سازی کافی نشده است، بدانند با مشارکت شهروندان می توان دست کم ۳۰ درصد از مصرف آب شهری کاست. به گفته وی اکنون این مشارکت از یک الزام و جبر طبیعت ناشی می شود، راهی که با فرهنگ سازی نپیمودیم، طبیعت به جبر به ما می آموزد و چنانچه بلندمرتبه سازی و شهرک سازی متوقف شود، می توان انتظار داشت شهروندان نیز به طور پایدار، با کاهش مصرف آب همراهی و همکاری کنند. وی اظهار کرد: توسعه، فرایند تکاملی و تدریجی است. بیاموزیم که دیدگاهایمان را اصلاح کنیم و نهادهای مدیریت آب و شهری نیز، همپای تغییر دیدگاه و نگرش شهروندان رشد مثبت و سازنده کنند.