شاخص شدت مصرف انرژی در ایران به عدد ۰.۲۳۲ رسیده که تقریباً دو برابر میانگین جهانی این شاخص (۰.۱۱۱) است. بر اساس گزارش‌های موجود، بالا بودن شاخص شدت مصرف انرژی در ایران به عوامل متعددی از جمله ساختار صنعتی، شرایط اقلیمی، فرسودگی زیرساخت‌ها و قیمت پایین حامل‌های انرژی نسبت داده می‌شود. در حالی که توسعه نیروگاه‌های جدید به‌ازای هر کیلووات ظرفیت، حدود هزار دلار هزینه دارد، کاهش همین مقدار از مصرف انرژی از طریق اقدامات بهره‌ورانه، تنها صد دلار هزینه در پی دارد. این تفاوت چشمگیر نشان می‌دهد که ارتقای بهره‌وری می‌تواند جایگزینی اقتصادی و پایدار برای توسعه ظرفیت تولید باشد. این در حالیست که در بخش انرژی کشور، حدود ۱۰۰ میلیارد دلار ظرفیت برای مدیریت در حوزه‌هایی نظیر نفت، گاز، فرآورده‌های نفتی و برق وجود دارد که تاکنون بخش زیادی از آن بالفعل نشده است. همچنین برآورد می‌شود سالانه ۳۵ تا ۴۰ میلیارد دلار صرف یارانه انرژی می‌شود؛ رقمی که در صورت هدایت هدفمند، می‌تواند به عاملی مؤثر در بهینه‌سازی مصرف و افزایش بهره‌وری تبدیل شود. در این زمینه، طرح‌های مختلفی برای جلوگیری از هدررفت انرژی و اصلاح ساختار اقتصادی برق شناسایی شده است. از جمله این اقدامات، راه‌اندازی صندوق بهینه‌سازی انرژی با همکاری سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری برق ایران (ساتبا) است که به‌عنوان یک پروژه جامع در حال پیگیری است.