اگر بهرغم عضویت ایران درآژانس بین المللی هسته ای و انقیاد این کشور به پیمان عدم تکثیرسلاحهای هسته ای و عدم گزارش آژانس درخصوص تلاش ایران برای تولیداینگونه سلاحها، بازهم باید ملت با تهدید برخی کشورها روبهرو باشندپس ادامه عضویت ایران در این آژانس چه سودی برایمان خواهد داشت؟ آژانس بینالمللی انرژی اتمی نهادی مستقل است که در سال 1957 برای ترویج استفاده صلحآمیز، و جلوگیری از استفاده نظامی، از انرژی هستهای تأسیس شد. ایران در همان سال (یک سال قبل از انقلاب) به عضویت آژانس بینالمللی انرژی اتمی درآمدو در سال 1968، پیمان عدم تکثیر سلاحهای هستهای (N.P.T) را امضا کرد و در سال 1970 آن را در مجلس شورای ملی به تصویب رساند. اهداف آژانس بین المللی اتمی براساس اساسنامه آن عبارتنداز: ارتقای کاربردهای صلح جویانه انرژی هسته ای و عدم بکارگیری آن برای اهداف نظامی. - اتخاذهرگونه تدبیری جهت ارتقای تحقیقات، توسعه و کاربردعملی انرژی هسته ای برای مقاصدصلح جویانه. - ارتقای مبادله اطلاعات علمی و فنی. - تاسیس و اعمال پادمان برای تضمین این موضوع که کمک های هسته ای یا حمایت های آژانس درمقاصد نظامی بکارگرفته نشود. - تاسیس یاتصویب استاندارهای ایمنی هسته ای. تلاش های جهانی برای جلوگیری ازاستفاده های غیرصلح آمیز هسته ای موجب شدکه در نهایت پیمان عدم تکثیر سلاحهای هستهای (N.P.T) درسال 1968 میلادی برای امضای کشورهاآماده شود. ایران همانگونه که گفته شد در همان سال به این پیمان الحاق شد. درحال حاضر 186 کشور جهان عضو معاهده N.P.T هستند. تنها کشورهای کوبا، اسراییل، هندو پاکستان عضو این پیمان نیستند. کره شمالی نیز چند سال پیش ازاین معاهده خارج شد. آژانس بین المللی هسته ای در چهارچوب نظام پادمان ایجادشده توسط پیمان عدم تکثیرسلاح هسته ای و به منظور بررسی پای بندی کشورهای عضوان. پی.تی. به مقررات این معاهده، بازرسیهایی را از تاسیسات هسته ای کشورهای عضو انجام می دهد.
فایده عضویت
مهمترین واساسی ترین فایده عضویت کشورها این است که کشورهای عضو این پیمان، می توانندواین حق رادارندکه درسایه عضویت و نظارت بازرسین آژانس هسته ای فعالیت هسته ای صلح آمیزداشته باشند. ایران نیز به عنوان یکی ازکشورهای عضو آژانس هسته ای و معاهده ان.پی.تی.درطول فعالیتهای هستهای خود همکاری لازم را با این آژانس به ویژه در رابطه با نظارت همه جانبه بازرسان برتاسیسات و فعالیتهای هسته ای خودداشته است.
پرسش از شورای حکام
پرسشی که دراین مقطع بایدازسازمانهای های بین المللی و به ویژه شورای حکام آژانس هسته ای و سازمان ملل متحدنمود این است که هنگامی که به دفعات در گزارشهای روسای وقت آژانس به همکاری دولت و ملت ایران دراین رابطه و نظارت بازرسان برعملکرد ایران و صلح آمیز بودن این فعالیت ها اذعان گردیده است، برچه مبنای حقوقی و قانونی مردم ما بایدشاهد تهدیدهای کشورهای دیگر مبنی بر تحریم ایران شوند؟ اگر بهرغم عضویت ایران درآژانس بین المللی هسته ای و پیمان عدم تکثیرسلاحهای هسته ای و عدم گزارش آژانس درخصوص تلاش ایران برای تولید اینگونه سلاحها، باز هم باید ملت ایران با تهدیدهای برخی کشورها روبرو باشند. پس ادامه عضویت ایران دراین آژانس چه سودی برایمان خواهد داشت؟ وقتی که اسراییل، هند و پاکستان، برغم عدم عضویت درآژانس و عدم پایبندی به معاهده ان.پی.تی. آسوده ازهرگونه تهدیدبه تحریم و محرومیت بین المللی،به فعالیتهای نظامی و تولید و انباشت سلاحهای اتمی ادامه می دهند، پس فلسفه وجودی آژانس بین المللی هسته ای و معاهده ان.پی.تی. چیست؟ سوالی که تاکنون سازمانهاومراجع بین المللی و حقوقدانان حقوق بین الملل از پاسخ آن طفره رفته اند.