در نشست «کتب انگیزشی و بیتوجهی به تفاوتهای فرهنگی در ترجمه»، خوشبینی مسموم و سادهسازی روان انسان از آسیبهای کتابهای انگیزشی عنوان شد. به گزارش ایسنا، نشست «کتب انگیزشی و بیتوجهی به تفاوتهای فرهنگی در ترجمه» یکشنبه (هجدهم خرداد ۱۴۰۴) با حضور سعید کلاتی و آزاده اعرابی در سرای اهل قلم برگزار شد. در ابتدای این نشست آزاده اعرابی درباره علت اقبال مردم به سمت آثار انگیزشی، اظهار کرد: اخیرا وقتی اسم کتاب روانشناسی میآید، برچسب بیرحمانه زرد به آن میزنند؛ گویی تمام آثاری که در این حوزه منتشر میشوند در یک قالبند و بدون استثنا محکوم، اما این شلاق زهرآگینی است که بر تن فرهنگی فرود میآید که نیازمند تغییر و تحول است. من در جایگاه مترجم آثار انگیزشی محتوای تمام این نوع کتابها را قبول ندارم و به نظرم اگر اثری، تنها یک پیام داشته باشد و تاثیرگذاریاش مثبت باشد، سراغ ترجمه آن میروم. او همچنین درباره علت توجه نوجوانان و جوانان به این آثار و چرایی لزوم ترجمه آنها گفت: دلیل توجه جوانان به این نوع آثار نبود امید و انگیزه است. زمان خواندن اینگونه آثار دوپامین در ذهن فرد ترشح میشود که حتی اگر کوتاه هم باشد علاقه به تجربه دوباره آن را دارد. من زمانی رسالتم را انجام دادهام که فرد احساس شادی کند و در جهت مثبت قدم بردارد. ضعفی که جوانان ما را به سمت خواندن آثار انگیزشی میکشاند، عدم صبر است. ما جامعه صبوری نداریم و دلیلش آموزش ندیدن مهارت زندگی است.
این مترجم درباره این نکته که آیا الزاماً باید در کنار مترجم آثار انگیزشی یک متخصص حوزه روانشناسی نیز حضور داشته باشد یا خیر؟ اشاره کرد: مخاطب کتاب انگیزشی عامه مردم است، درحالی که درصد کوچکی از جامعه توانایی درک و فهم کتاب تخصصی حوزه روانشناسی را دارند. بخشی از جامعه ما از کتاب فراری است؛ برخی از آثار برای این دسته دوم مناسب است و آنها را به سوی مطالعه کتاب رهنمون میکند.
اعرابی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه مترجم باید با وسواس آثاری را که به فرهنگ مقصد نزدیک باشد برای ترجمه انتخاب کند، گفت: آثار انگیزشی با محتوای خوب مورد پسندم است و دست به ترجمهشان میزنم. نگاه من به این کتابها نگاه یک مادر است؛ با سادهسازی برخی مسائل پیچیده در حوزه روانشناسی ممکن است گرایش افراد به این نوع آثار و حتی به سمت مطالعه، بیشتر شود. اگر کتابی بیان ساده داشته باشد لزوماً بیمحتوا نیست، گاهی راه ورود جامعه به مطالعه و فهم آنهاست.
این مترجم در پایان سخنان خود ضمن اشاره به اینکه با مطالعه این آثار همه به دنبال دست یافتن به راه حل اصلی و نهایی نیستند و این تنها گذری برای رسیدن به هدف اصلی است، گفت: باید خط ممیزی بین کتابسازی و آثار انگیزشی با مفاهیم قابل تامل قائل شد و برای کاستن آسیبهایی که ترجمه و انتشار آثار انگیزشی نامرغوب وارد میکند، لازم است به قانون کپیرایت توجه کرد که مسئله حائز اهمیتی است. زیرا در این صورت مترجم دست به گزینش میزند و در نتیجه محتوای خوبی ترجمه میکند و این روند برایش هم عواید مالی دارد و هم معنوی. همچنین درخصوص ترجمه این نوع آثار ضروری است یک نوع نیازسنجی واقعی و وسیع در گفتوگو با روانشناسان و روانپزشکان صورت گیرد.