احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی با اشاره به افزایش میانگین دمای کشور در طول اردیبهشت گفت: میانگین دمای اردیبهشت نابه هنجار و ۳.۷ درجه سلسیوس بالاتر از دمای میانگین بلندمدت اردیبهشت (نرمال) بود. دمای هوا در برخی استانها مانند تهران و خراسان شمالی بیسابقه افزایشیافته است.
امواج گرما و خشکی هوا
وظیفه گفت: میانگین دمای هوا طی دو ماه اول سال جاری برابر با ۳ درجه سلسیوس بیش از نرمال بود و در برخی استانها میانگین دما ۵ تا ۷ درجه سلسیوس بیش از میانگین بلندمدت بیسابقه بوده است. به گفته وظیفه این شرایط با عنوان «امواج گرمایی» شناخته میشود. امواج گرمایی شدید و طولانی طی اردیبهشت در اغلب نقاط کشور ثبتشده است.
افزایش مصرف انرژی
وی ضمن تأکید براثر مخرب همراهی امواج گرمایی و خشکی هوا به یکی از پیامدهای آنکه افزایش میزان مصرف انرژی است، گفت: در شرایط خشکسالی غالبا محیط خشک و درصد رطوبت پایینتر از نرمال است و در این شرایط افزایش دمای هوا همانند مناطق کویری تشدید و احساس گرما نیز بیشتر میشود. به همین سبب استفاده از سیستمهای سرمایشی و میزان مصرف انرژی افزایش مییابد.
افت شدید رودخانهها
وظیفه به گرمای فراگیر، گسترده و طولانیمدت اشاره کرد و با تأکید براثر منفی آن بر ذخایر آب گفت: برفی که امسال انباشته شد، کم بود و میانگین دما نیز افزایش یافت و آب شدن برف تسریع شد. این امر اگرچه آورده رودخانهها را افزایش میدهد، اما در بلندمدت منجر به کاهش شدید آورد رودخانهها میشود. بهاحتمالزیاد رودخانههای فصلی زودتر از معمول خشک و دبی رودخانههای غیر فصلی کاهش خواهد یافت. این وضعیت با کاهش آورد سدها همراه خواهد شد؛ سدهایی که تاکنون ناخوشاحوال بودهاند و حالا اوضاع بدتر از پیش خواهد شد.
فلات مرکزی ۴ ماه بدون باران
وظیفه گفت: فلات مرکزی کشور ازاینپس حداقل حدود چهار ماه بدون باران خواهد بود. این شرایط حتی تا حدی در نواحی از غرب تا جنوب غرب و بخشهایی از شرق و جنوب نیز مورد انتظار است بنابراین حداقل چهار ماه شرایط کمبارش یا بدون بارش در پیش خواهد بود. منابع آبی در دسترس چندان مناسب نیست و در برخی مناطق و شهرها مانند تهران تنش آبی شدید است.
تجربه جهانی مدیریت آب
وظیفه به کمبود آب در شهر تهران اشاره کرد و گفت: شیوه مصرف آب شهروندان نیز باید تغییر کند و بعضی رفتارهای مخرب به جد ممنوع شود. شهرهایی مانند مکزیکوسیتی در مکزیک، بعضی از جزایر کشور ایتالیا، کیپتاون در آفریقای جنوبی و کلمبیا در آمریکای جنوبی، تمهیدات اثرگذاری را به جد اعمال کردند. بهعنوان نمونه در این زمینه فرهنگسازی کردند حتی تابلوهایی در محل تردد شهروندان نصب کردند تا نشان دهد که موجودی سدها چقدر است و چه تعداد روز تا پایان آب آنها باقیمانده است. اینگونه توجه جدی مردم به موضوع ضرورت رعایت و صرفهجویی جلب خواهد شد.
افزایش دما و کمبود آب
وظیفه گفت: باید درباره شرایط آب نگران بود و به آن توجه کرد. حالا منابع آب کم و تقاضا زیاد است، از سوی دیگر میانگین دما نیز افزایشیافته است و همین وضعیت نیز موجب تشدید مصرف آب خواهد شد، ضمن اینکه پتانسیل تبخیر نیز افزایش پیداکرده است. وی بابیان اینکه میانگین دمای تهران در اردیبهشتماه نیز ۴ تا ۵ درجه سلسیوس بیشازپیش بوده و همین امر سبب افزایش تبخیر شده است، گفت: در صورت عدم مدیریت آب، زمانی متوجه تأثیر نبود آب خواهیم شد که شیر آب را بازکنیم، اما آب نباشد.