در حالی که رمان «جیمز» نوشته پرسیوال اورت حتی در فهرست سه نامزد نهایی جایزه پولیتزر 2025 قرار نداشت، فرآیند پیچیده و بی‌سابقه رأی‌گیری، این اثر جسورانه را از جایگاه چهارم به سکوی نخست رساند. به گزارش ایبنا به نقل از نیویورک تایمز، در اتفاقی غیرمنتظره، رمان «جیمز» نوشته «پرسیوال اورت» توانست جایزه معتبر پولیتزر ۲۰۲۵ در بخش ادبیات داستانی را از آن خود کند اما روند رسیدن این رمان به صدر، برخلاف ظاهر امر، کاملاً مستقیم و هموار نبوده است. این اثر حتی در میان سه نامزد نهایی هیئت داوران اولیه نیز قرار نداشت و تنها به عنوان گزینه چهارم و جایگزین وارد رقابت شد؛ آن هم پس از آنکه هیئت تصمیم‌گیرنده نهایی نتوانست بر سر هیچ‌کدام از سه گزینه اصلی به اجماع برسد.
هر ساله پنج داور متخصص در حوزه ادبیات داستانی، سه اثر برتر را برای رقابت نهایی به هیئت ۱۷ نفره پولیتزر معرفی می‌کنند. در سال جاری، این سه اثر عبارت بودند از:
«هدشات» نوشته ریتا بول‌وینکل
«موش‌ها ۱۹۶۱» از استیسی لوین
«زن تک‌شاخ» اثر گیل جونز
اما زمانی که هیئت اصلی برای رأی‌گیری نهایی تشکیل جلسه داد، هیچ یک از این سه کتاب موفق به کسب اکثریت آرا نشدند. در چنین شرایطی، بر اساس قوانین داخلی پولیتزر، دو راه وجود دارد: یا هیچ اثری انتخاب نمی‌شود اتفاقی که در تاریخ این جایزه نیز سابقه داشته یا اینکه هیئت رای می‌دهد که گزینه‌ای چهارم را مورد بررسی قرار دهد.
در این مورد، گزینه چهارم از پیش توسط هیئت داوران اولیه و با هماهنگی هیئت اصلی معرفی شده بود: رمان «جیمز». اثری که با بازآفرینی جسورانه و پیچیده‌ای از شخصیت جیم در رمان «هاکلبری فین» اثر مارک تواین به عنوان برده سیاه پوست حضور دارد که نوعی نگاه تازه، انسانی و انتقادی به روایت کلاسیک آمریکایی است.
این رمان پیش از این موفق به کسب جوایز معتبر دیگری همچون جایزه کتاب ملی آمریکا و جایزه کرکوس شده بود، و بسیاری از منتقدان از آن به عنوان یکی از برجسته‌ترین آثار داستانی سال یاد کرده بودند. اما حالا مشخص شده است که موفقیت آن در جایزه پولیتزر، نه از طریق انتخاب اولیه داوران، بلکه به واسطه یک مکانیسم پشتیبان و شرایط استثنایی در فرآیند رأی‌گیری رقم خورده است.
در رمان اورت ما روایت را از دید خود جیم می‌خوانیم؛ مردی باهوش، عمیق، و پیچیده که برخلاف تصویر ساده‌انگارانه او در نسخه مارک توین، اکنون صدایی انسانی، شخصی و تحلیلی دارد. او از بندگی فرار می‌کند و همراه هاک در مسیر رودخانه می‌سی‌سی‌پی حرکت می‌کند، اما این‌بار تاکید رمان بر درک درونی جیم، بحران هویت، و نقد نژادپرستی ساختاری است.
منتقدان ادبی اعتقاد دارند اورت فقط یک رمان قدیمی را تکرار نکرده بلکه آن را زیر و رو کرده و از دل آن یک روایت تازه، بالغ و معترض بیرون کشیده است.
بر خلاف نسخه‌ی مارک توین که تصویری نسبتاً مبهم از برده‌داری ارائه می‌داد، اورت بی‌پرده و آگاهانه به سراغ خشونت، تبعیض، و اثرات روانی آن می‌رود.