حرکت به سمت انرژی خورشیدی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای آینده‌ای پایدار و ایمن است. با توجه به کاهش منابع فسیلی، آلودگی‌های زیست‌محیطی و تغییرات اقلیمی، بهره‌گیری از انرژی خورشیدی به‌عنوان یک منبع پاک، تجدیدپذیر و در دسترس، نه‌تنها راهی برای کاهش وابستگی به سوخت‌های آلاینده، بلکه فرصتی برای توسعه اقتصادی، ایجاد اشتغال و امنیت انرژی به‌ویژه در مناطق آفتابی مانند ایران فراهم می‌کند.
گام بلند معاونت علمی
در راستای تکلیف دولت به دستگاه‌های اجرایی مبنی بر حرکت به‌سوی خودتأمینی انرژی الکتریکی و ترویج فرهنگ به‌کارگیری انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک، معاونت علمی نیروگاه خورشیدی ۴۰کیلوواتی را با استفاده از پنل‌های پیشرفته شرکت دانش‌بنیان ایرانی در پشت‌بام ساختمان اصلی خود راه‌اندازی کرده است. حسین افشین، معاون علمی رئیس‌جمهور در توضیح جزئیات این اقدام گفت: «پیرو دستور رئیس‌جمهور، از هفته گذشته، چهارشنبه، تصمیم گرفتیم که از حداکثر مساحت پشت‌بام ساختمان معاونت علمی برای نصب پنل خورشیدی بهره بگیریم. هر یک کیلووات پنل خورشیدی نیازمند ۱۰مترمربع فضاست. در این محل حدود تقریبا ۴۰۰ مترمربع فضا داشتیم و سعی کردیم همه این فضا را به پوشش پنل اختصاص دهیم. بر این اساس، حدود ۴۰کیلووات پنل نصب کردیم. البته نیاز معاونت ۱۰۰کیلووات است، اما به‌دلیل محدودیت فضا و مساحت به‌ناچار باید برای تامین مابقی نیاز از شبکه برق شهری استفاده کنیم.»
وضعیت فعلی انرژی خورشیدی در ایران
ظرفیت نصب‌شده: تا تیر۱۴۰۳، ظرفیت نصب‌شده نیروگاه‌های خورشیدی در ایران حدود ۵۴۸مگاوات بود که معادل ۴۸.۷درصد از کل ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر کشور است. سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در تولید برق ایران حدود ۱.۲درصد است، درحالی‌که نیروگاه‌های حرارتی بیش از ۸۰درصد از برق کشور را تامین می‌کنند.
ظرفیت‌ها و برنامه‌های توسعه
ظرفیت تابش خورشیدی: ایران با میانگین تابش خورشیدی بین ۲هزار تا ۲۵۰۰ساعت در سال و در برخی مناطق مانند یزد، خوزستان و اصفهان تا بیش از ۳هزار ساعت، از موقعیت جغرافیایی بسیار مناسبی برای بهره‌برداری از انرژی خورشیدی برخوردار است.
ظرفیت بالقوه: مطالعات نشان می‌دهد که ایران می‌تواند بیش از ۱۰۰گیگاوات ظرفیت نصب پنل‌های خورشیدی در مناطق مختلف کشور داشته باشد.