هادی خانی، معاون وزیر اقتصاد و دارایی و رئیس مرکز اطلاعات مالی گفت: هدف ما عادیسازی روابط با کشورهای دنیاست؛ موجودیتی به نام FATF داخل کشور نداریم؛ بلکه با توصیههای کشورها طرف هستیم. کشورهایی؛ ازجمله اعضای شانگهای و بریکس که در قوانین و مقررات خود توصیههای FATF را پذیرفته و جاری کردهاند.
هادی خانی بابیان اینکه موضوع تحریمها و FATF دو مسیر جداگانه هستند افزود: تحریمهای آمریکا بهعنوان تحریمهای یک کشور علیه کشور دیگر که از سوی سازمان ملل متحد تائید نشده و صرفاً یک اقدام یکجانبه و سیاسی است، در یکسو قرار میگیرد و از سوی دیگر محدودیتهایی که در چارچوب توصیههای FATF علیه کشور ما تعریفشده، مورد تائید بیش از ۲۰۰ کشور قرار دارند و بر اساس قوانین و مقررات قانونی آن کشورها اجرا میشوند.
گشایش اقتصاد
معاون وزیر اقتصاد و دارایی اظهار داشت: ممکن است، برخی معتقد باشند حتی در صورت خروج از فهرست سیاه FATF، تحریمهای آمریکا اجازه نخواهند داد معاهدههای گستردهای منعقد شود؛ اما حداقل میتوان گفت توانستهایم بخش زیادی از محدودیتهایی را که FATF علیه ما، حتی از سوی کشورهای دوست، تعریف کرده است، مدیریت و کنترل و زمینه را برای گشایشهای بعدی فراهم کنیم. بنابراین، نباید بادید صفر و صد نسبت به این موضوع نگاه کرد؛ این دو مسئله به هم وابسته یا متأثر از یکدیگر نیستند و باید هرکدام را مستقل بررسی کرد.
عبور از دیوار FATF
خانی در خصوص تفاوت مسئله تحریم و اقدامات تقابلی FATF گفت: تصور کنید با تدابیری که کشور اتخاذ میکند و نظام تصمیمگیری آن را به یک جمعبندی میرساند، میتوانیم از فواید لغو تحریمها بهرهمند شویم؛ اما در این صورت با دیواری به نام FATF مواجه میشویم. آیا میتوانیم این دیوار را با یک مذاکره یکهفتهای، ۱۰ یا ۲۰ روزه، یا یکماهه برداریم؟ پاسخ منفی است؛ زیرا FATF موضوعی زمانبر است. همینالان، برای اصلاح چارچوب ما در برنامه اقدام حداقل به یکتا دو سال زمان نیاز است تا بتوانیم بگوییم از این دیوار عبور کردهایم.
وی درباره اهمیت زمان درزمینه خروج از شرایط فعلی اظهار داشت: شاید در این خصوص زمان ازدسترفته باشد، اما هرچه سریعتر باید جبران شود تا بتوانیم خود را با مسیری که در جهان طی میشود، هماهنگ کنیم.
رئیس مرکز اطلاعات مالی ایران ضمن تأکید بر عادیسازی پرونده ایران در FATF افزود: باید درک کنیم وقتی میگوییم قصد داریم پرونده ما با FATF عادیسازی شود، از گام اول یعنی پذیرش، الحاق به پالرمو و خروج از اقدامات تقابلی شروع میکنیم. هدف ما عادیسازی روابط با کشورهای دنیاست. ما موجودیتی به نام FATF داخل کشور نداریم؛ بلکه با توصیههای کشورها ازجمله اعضای شانگهای و بریکس روبرو هستیم که در قوانین و مقررات خود توصیههای FATF را پذیرفته و جاری کردهاند.
نپذیرفتن FATF مانع کار
با کشورهای دوست
خانی اضافه کرد: این موضوع یکی از موانعی است که تکلیف پرونده ما در FATF را برای کشورهای همسایه تعیین میکند. بسیاری از کشورها، بهویژه کشورهای دوست ما، در شرایط عدم همراهی با تحریمهای ظالمانه آمریکا و شرایط موجود، حاضر به همکاری هستند، ولی نمیتوانند در موضع FATF عمل کنند. توصیههای FATF جهانشمول بوده و مورد تائید قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد قرارگرفته است. سازمان ملل اهمیت زیادی قائل است که این چارچوبها رعایت شوند. علاوه بر این کشورها استدلال میکنند ما توصیههای FATF را به تصویب رسانده و آن را قانون کردهایم؛ طبق قانون نیز با شما رفتار میکنیم. قانون مقرر کرده باید این کار را انجام دهم و به دلیل تعهدی که داشتهایم، عضو یکی از گروههای منطقهای شدهایم یا بهعبارتدیگر، طبق تعهد دادهشده، در کشورهای «پرخطر» این گروه محسوب میشوید و مجبوریم اقدامات تقابلی را برای شما اجرا کنم؛ در غیر این صورت نمیتوانیم عمل کنم.
3 کشور در فهرست سیاه
وی تصریح کرد: وقتی میگوییم در فهرست کشورهای پرخطر هستیم، یعنی تمام اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی ازنظر تمام کشورهایی که توصیههای FATF را در چارچوب قوانین خود اجرا میکنند، پرخطر محسوب میشوند. متأسفانه ما که اکنون در فهرست سیاه هستیم، داریم میبینیم تبدیل به سیبل خیلی از کشورها، حتی کشورهای دوست شدهایم. برای اینکه به FATF ثابت کنند در ارزیابی کیفیتی که انجام میدهند، خوب کار میکنند، میگویند، ما این کارها را با ایرانیها کردیم چون در فهرست سیاه بودند. اقدامات تقابلی FATF در مورد کشورها دستهبندی میشود. درحالحاضر سه کشور در فهرست سیاه قرار دارند. میانمار که بحث شناسایی مضاعف مشتری را دارد، سبکترین اقدام تقابلی را تجربه میکند. پسازآن، ایران قرار دارد که نظارت شدید بر آن اعمال میشود. بعد از ایران، کره شمالی است که وارد فاز سختترین اقدامات تقابلی شده که ازجمله آنها میتوان به حذف و بستن کل بانکهای کره شمالی در تمام کشورها، مسدود کردن تمام کارگزاریهای کره شمالی در تمام کشورها و ممنوعیت همکاری تمام کارگزاریها با اتباع کره شمالی اشاره کرد. درواقع ما میتوانیم انتظار شرایط بدتر از این را هم در صورت تداوم شرایط داشته باشیم. هرچه زودتر تصمیمگیری کنیم، هزینههای کمتری متحمل خواهیم شد. روزی ناگزیر خواهیم بود در این روند مشارکت داشته باشیم، اما در آن زمان ممکن است هزینههای بیشتری برای کشور به همراه داشته باشد. همچنین، نگرانی وجود دارد که کشورهای همسو و دوست نسبت به مواضع و رویکردهای ما ناامید شوند.