دنیس راس-استاد دانشگاه جورج‌تاون
نتانیاهو در حرکت به سمت آتش‌بس دائمی مردد است، بخشی از آن به دلیل نگرانی از فروپاشی دولتش و برگزاری انتخابات زودهنگام. اما برای نخست‌وزیر، هیچ موضوعی مهم‌تر از جلوگیری از هسته‌ای شدن ایران نیست. این هدف اصلی دوران طولانی فعالیت سیاسی او بوده است. تردیدی نیست که دونالد ترامپ در دستیابی به توافق آتش‌بس غزه نقش مهمی داشت اما برای تبدیل شدن به یک میانجی که خاورمیانه را دگرگون کند، هنوز باید کارهای بیشتری انجام دهد. مسائل اصلی پیش روی او غزه و ایران هستند. در غزه، اسرائیل و حماس دیدگاه‌های متفاوتی در مورد الزامات مرحله دوم توافق دارند که آزادسازی گروگان‌های باقی‌مانده و دستیابی به آتش‌بس دائمی را شامل می‌شود. در همین حال، به گفته رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران برنامه هسته‌ای خود را «تخت گاز» سرعت می‌بخشد. تهران همچنان تهدیدی وجودی برای اسرائیل محسوب می‌شود. هر دو مسئله احتمالاً محور مذاکرات پیش رو میان ترامپ و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در کاخ سفید خواهد بود. ترامپ می‌تواند – و شاید مجبور باشد – به هر مشکل به‌صورت جداگانه رسیدگی کند. هر دو موضوع به‌خودی‌خود جدی هستند و برنامه هسته‌ای ایران یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای امنیت جهانی است. اما شاید آسان‌ترین راه برای رسیدگی به غزه و ایران، این باشد که این دو مسئله را با هم مدیریت کرد. نتانیاهو در حرکت به سمت آتش‌بس دائمی مردد است، بخشی از آن به دلیل نگرانی از فروپاشی دولتش و برگزاری انتخابات زودهنگام. این هدف اصلی دوران طولانی فعالیت سیاسی او بوده است. این به‌هیچ‌وجه به این معنا نیست که ترامپ باید شتاب‌زده از نیروی نظامی استفاده کند. او نشان داده که تمایل دارد با تهران به توافق برسد و در جریان کارزار انتخاباتی بارها وعده داده بود که یک کارزار فشار حداکثری برای توقف برنامه هسته‌ای ایران را دنبال خواهد کرد. احتمالاً او تلاش خواهد کرد با استفاده از اهرم اقتصادی به توافق دست یابد. اما این بدان معناست که باید به نتانیاهو و تهران به‌وضوح نشان دهد که اگر دیپلماسی شکست بخورد از حملات اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران حمایت خواهد کرد. با موافقت برای حمایت از حملات اسرائیل، ترامپ احتمال موفقیت دیپلماسی ایالات متحده با ایران را افزایش می‌دهد، زیرا رهبران ایران از پیامدهای سخت شکست آگاه خواهند شد. از سوی دیگر، برای نتانیاهو، داشتن رویکردی مشترک با ایالات متحده برای مقابله با چیزی که آن را مهم‌ترین – حتی وجودی‌ترین – تهدید برای اسرائیل می‌داند، تصمیم‌گیری سیاسی دشوار برای اجرای کامل توافق گروگان‌ها و پیشبرد آتش‌بس را بسیار آسان‌تر می‌کند، مهم است. اگر این رویکرد موفق شود، دولت ترامپ می‌تواند به جنگی پایدار پایان دهد، فرصت‌های جدیدی را برای روابط اسرائیل با کشورهای عربی ایجاد کند و مهم‌تر از همه، با تهدید ناشی از ایران – خطرناک‌ترین دشمن خاورمیانه‌ای ایالات متحده و اسرائیل – مقابله کند. ترامپ اکنون در موقعیت خوبی قرار دارد تا به جنگ غزه پایان دهد، گروگان‌ها را بازگرداند و جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران را کاهش دهد. او حتی می‌تواند روابط اسرائیل و عربستان سعودی را عادی کند و مسیری برای تشکیل کشور فلسطینی ایجاد کند، به شرطی که فلسطینی‌ها شماری از معیارهای ملموس را برآورده کنند. او ممکن است بتواند همه این‌ها را بدون شلیک حتی یک گلوله انجام دهد. اگر او در نقش صلح‌جویی خود جدی باشد، باید این رویکرد را به نتانیاهو پیشنهاد دهد. تلاش‌های او ممکن است در نهایت شکست بخورد، اما امروز، شانس موفقیت بهتر از گذشته است. به ندرت منافع در سیاست خارجی به این اندازه منطبق می‌شوند و بنابراین ترامپ فرصت انجام کاری را دارد که پیشینیانش تنها می‌توانستند آرزوی آن را داشته باشند.
برگرفته از: دیپلماسی ایرانی