پیمان مولوی دبیر انجمن اقتصاددانان ایران به آفتاب نیوز گفت: در خصوص کاهش ارزش پول ملی دو بحث وجود دارد؛ محور اول این است که؛ آیا در کشوری که رشد اقتصادی چندانی ندارد، تحریم دارد و بانک مرکزی ۲۸ درصد نقدینگی خلق میکند و تورم حدود ۳۲ درصد است، اساساً امکان حفظ ارزش پول ملی وجود دارد؟ چنین اتفاقی نمیافتد و با این وضع نمیتوان ارزش پول ملی را حفظ کرد. بانک مرکزی در کوتاهمدت فقط میتواند با کنترل ارز تخصیصی اقداماتی تاکتیکی و مٌسکنوار انجام دهد. نکته تأسفبار این است که رتبه ایران در آزادی تجارت خارجی در میان ۱۶۵ کشور ۱۶۵ است، یعنی بدترین وضعیت ممکن راداریم. اقتصاد ما در بحث تخصیص ارز با یک بحران روبهرو است.
دولت بازار را آزاد کند
پرسش دیگر اینکه آیا دولت خواهد توانست روند کاهش ارزش پول ملی را متوقف کند و جلوی افزایش نرخ ارز را بگیرد؟ دولت بازار ارز مبادلهای را ایجاد کرد، اما هر نوع بازار دولتی ارز مانند بازار مبادله، نیما و ... تنها ابزاری است برای ایجاد وقفه در سقوط ارزش پول ملی و نه یک علاج بنیادین. اگر دولت از وسواس امرونهی کردن و پیمانسپاری ارزی دست بردارد و یک بازار آزاد واقعی و تهی از رانت ارزی ایجاد میکرد، شاید وضعیت متفاوتتر از اکنون بود، اما این نوع مدیریت تنها واقعیت دلهرهآور را به تعویق میاندازد و از وقوع آن جلوگیری نمیکند.
رانت ارزی
مولوی درباره علت افزایش نرخ ارز اظهار کرد: تا وقتیکه این مابهالتفاوت نرخ ۶۸ هزارتومانی بازار مبادله ارز بانک مرکزی و نرخ قریب ۸۴ هزارتومانی دلار آزاد وجود دارد، در ۹۰ میلیارد دلار تجارت خارجی ایران ۲۰ درصدش رانتی است که این وسط خلق میشود و به جیب یک طیف خاص سرازیر میشود. گروه اقتصادی با این توجیه که قصد حذف رانت را دارد، نرخ نیما را حذف کرد، اما در حال حاضر هم ما 3 نرخ ارز ترجیحی، ارز مبادلهای و ارز آزاد راداریم که همان رانت قبلی را ایجاد میکند. هرچقدر نرخ ارز آزاد بالاتر رود و نرخ ارز تکنرخی نشود، این رانت ارزی وجود خواهد داشت. اقتصاد ایران، ذینفعانه است و در این اقتصاد با دولتی ضعیف روبهرو هستیم . رتبه ما در حفظ قدرت خرید در جهان ۱۵۹ از ۱۶۵ است، در بحث قوانین و مقررات دست و پاگیر اقتصادی نیز در میان ۱۶۵ کشور رتبه ۱۳۹ راداریم، در بحث مالکیت دارایی و ... نیز که نزدیک ۱۵۰ از ۱۶۵ هستیم، در این شرایط بدون انجام اصلاحات بنیادین امکان تغییر مسیر واقعی وجود ندارد.
تداوم کاهش ارزش پول ملی
مولوی در خصوص وضعیت آتیه قدرت پول ملی و نرخ ارز گفت: حتی بدون وجود ترامپ و تشدید تحریمها و به راه افتادن مکانیسم ماشه نیز با توجه به همین نرخ تورم فعلی، در سال آینده ارزش پول ملی حداقل قریب ۳۰ درصد کاهش مییابد.
صعود ارز
قیمت پوند انگلیس با رشد ۲۰۰ تومانی روی رقم ۱۰۵ هزار و ۳۴۰ تومانی ایستاد و یورو نیز با کاهش ۱۰۰ تومانی در سطح ۸۸ هزار و ۳۳۰ تومانی معامله شد. قیمت اسکناس دلار در مرکز مبادله روز دوشنبه با کاهش ۶۷ تومانی روی رقم ۶۸ هزار و ۷۰۳ تومان ایستاد. حواله دلار یا دلار توافقی در مرکز مبادله در سومین روز معاملاتی هفته روی رقم ۶۶ هزار و ۸۳۱ تومان کشف قیمت شد و کاهش ۹۴ تومانی داشت.