هاشم اورعی، رئیس اتحادیه انجمنهای علمی انرژی ایران و استاد تمام دانشگاه صنعتی شریف به ایلنا گفت: واردات بنزین از دو منظر سیاسی و اقتصادی به نفع کشور نیست. دلیل نخست اقتصادی است. اگر روند مصرف بنزین به همین منوال پیش برود باید ۶۰ درصد درآمد ارزی کشور برای واردات بنزین و گازوئیل اختصاص داده شود. کشور توان ندارد که سالی این میزان ارز برای واردات بنزین تخصیص داده شود و البته یادمان باشد این ارزی که برای بنزین اختصاص مییابد، باید از ارز دارو، مواد اولیه موردنیاز کارخانهها و سایر اقلام اساسی کم شود. دلیل دوم سیاسی و امنیتی است. اگر به همین منوال جلو برویم برای واردات بنزین وابسته خواهیم شد که خجالت آور و خطرناک است که نتوانیم نیاز را تأمین کنیم. انتظار جهش تولید نباید داشت زیرا معنا ندارد اینقدر بنزین بیاندازه مصرف یا قاچاق شود. باید سیاستها را اصلاح کرد و در این فرایند یکی از کارهای مهم آن است که قیمتها اصلاح شوند و در کنار آن از قشر آسیبپذیر به میزان مناسب حمایت کرد.
هدفمندی یارانه ها
این استاد دانشگاه گفت: راهکار این است که وقتی ما می گوییم قیمت زیاد شود یعنی یارانه آن کم شود. روشی که اکنون در پرداخت یارانه بنزین داریم، همانند سایر کالاهای یارانه ای (گاز و برق و آب) بدترین نوع است زیرا هر کس پولدارتر است، بیشتر یارانه می گیرد و هرکه فقیر است کمتر یارانه می گیرد. هرچقدر طرف پولدارتر است بیشتر بنزین مصرف می کند و در نتیجه بیشتر از یارانه منتفع میشود. در روش کنونی، مطابق آمارها دهک دهم ۲۹ برابر دهک اول از یارانه انرژی منتفع می شود این که باید برعکس باشد و یارانه فقط باید به قشر آسیب پذیر تعلق بگیرد نه به همه. اکنون مصرف بنزین به طور متوسط در کشور روزانه ۱۲۴ میلیون لیتر شده، در حالی که متوسط تولید ۱۱۰ تا ۱۱۵ میلیون لیتر است؛ یعنی همین الان در وضعیت قرمز هستیم. وقتی ما این همه یارانه سنگین می دهیم قیمت بنزین در ایران یکهزار و ۵۰۰ یا سه هزار تومان است، درحالی که در افغانستان ۵۰ هزار تومان است که نتیجه آن افزایش قاچاق است که روزانه ۱۰ تا ۴۰ میلیون لیتر بنزین قاچاق می شود. روزی یکهزار میلیارد تومان سود قاچاق بنزین و گازوئیل میشود! آنهایی که با حذف یارانه بنزین و حمایت از قشر آسیب پذیر مخالفت می کنند، همان هایی هستند که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در این فساد دخیلند و در مافیای بنزین نقش دارند.
وضعیت مصرف سوخت خودروها درست شوند
وی تاکید کرد: واردات بنزین از هر جهت به ضرر کشور است و باید بهینه سازی مصرف کنیم و بهینه سازی مصرف یعنی نخست، وضعیت مصرف سوخت خودروها درست شوند. از طرف دیگر، مگر بدون درست شدن قیمت میتوان بهینهسازی کرد؟ وقتی کالایی ارزان است، زیاد مصرف می شود! باید بهینه سازی کنیم، بهینه سازی دو شرط دارد نخست الزام و اجبار سازندگان داخلی خودرو برای بالا بردن کیفیت تولیدات. دوم طی سالهای اخیر میزان تقاضا بیشتر از عرضه شده زیرا قیمت بسیار پایین است و به ناترازی رسیدهایم. سال گذشته ۲ میلیارد دلار خرج واردات بنزین کردیم.
هر سال یک فاز پارس جنوبی را از دست میدهیم
اورعی ادامه داد: میتوانستیم افزایش تولید گاز داشته باشیم اما سرمایهگذاری و فناوری نیاز دارد ما در بخش گاز به ۸۰ میلیارد دلار سرمایه نیاز داریم که این کار را نکردهایم، اکنون عمر ۸۰ درصد چاهها در مرحله دوم است یعنی اینکه اگر فشارافزایی نکنیم افت فشار و تولید خواهیم داشت و از سال ۱۴۰۴ هر سال معادل یک فاز پارس جنوبی را از دست میدهیم در نتیجه بر خلاف بنزین و گازوئیل که امکان افزایش تولید داریم در مورد گاز با کاهش تولید هم مواجهیم.
نیاز به ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری فوری
وی تصریح کرد: مشکل اصلی انرژی در کشور ابتدا سرمایهگذاری است، ما در کل بخش انرژی به ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری عاجل و فوری نیاز داریم و این در حالی است که آنچه در بودجه سال آینده درآمد ارزی و فروش نفت مشهود است، ۱۸۰۰ همت هم کسری بودجه داریم بنابراین تحت هیچ شرایطی کشور امکان تامین حداقل سرمایه مورد نیاز بخش انرژی را ندارد،