با توجه به احتمال پیروزی جمهوری خواهان در انتخابات 2024 آمریکا، چه پیش بینی از پیامد های حضور مجدد دونالد ترامپ در قدرت دارید؟
انتخابات ریاست جمهوری در ایران نشان داد که ما به سمت نرمش حرکت می کنیم. با توجه به عدم موفقیت سعید جلیلی و پیروزی اصلاح طلبان، می توان انعطاف پذیری در سیاست خارجی ایران را پیش بینی کرد.
برخلاف تصور بسیاری، قابلیت انعطاف پذیری در سیاست جمهوری خواهان بیشتر از دموکرات ها است و با آنها می شود مصالحه و معامله کرد، چون به صورت سنتی به دو عامل توجه بیشتری دارند اولین عامل این است که سطح پرستیژ آمریکا را بالا ببرند و به مقام جهانی مورد نظر خود برسانند. این گروه به دنبال عظمت بخشیدن به آمریکا و خواهان بهبودی شرایط اقتصادی است. همچنین در تلاش برای ایجاد نوعی یکدستی سیاسی هستند. همانطور که اگر به کمپین ترامپ توجه کنید کمتر غیر سفید پوست می بینید.
اما دموکرات ها که بیشتر آرا خود را از اقلیت های سیاه پوست افریقایی تبار یا لاتین ها و مسلمانان می گیرند اما حزب جمهوری خواه عمده رای اش را از داخل می گیرد و نگاه اش به درون است. ترامپ نیز یک جمهوری خواه و یک بیزینس من است و به دنبال منافع خود و کشورش است. از این رو می توان انعطاف پذیری را در این مقاصد رصد کرد.
اگر ایران در سیاست خارجی اش انعطاف پذیری عقلانی داشته باشد، نباید از روی کار آمدن ترامپ واهمه داشته باشد. ترامپ می تواند ارتباط نزدیکی با منطقه برقرار کند. استدلال او در خروج از برجام این بود که آمریکا مشکلات دیگری با ایران دارد و تنها مساله هسته ای مطرح نیست. همان زمان ترامپ مساله دخالت ایران در منطقه و شکل گرفتن گروه های نیابتی و مساله کنترل برد موشکی ایران را مطرح کرد و خواهان گفت و گو با ایران در خصوص این مسائل بود.
اگر آمدن ترامپ ایران را در هاله ای از سختی ها قرار می دهد به این دلیل است که سیاست ایران در قبال امریکا و غرب انعطاف پذیر نیست. اگر با همین رویه ادامه بدهیم مشخص است که حضور ترامپ در قدرت برایمان مشکلات زیادی به وجود خواهد آورد. از اظهارات اخیر ترامپ مشخص است که او در قبال ایران و روسیه سختگیر خواهد بود. اعمال تحریم های ثانویه ایران را در تنگنای قرار می دهد از این رو پیشنهاد من به تصمیم گیران این است که با انعطاف بیشتری با غرب برخورد داشته باشند. شیوه های قبلی ایران را در وضعیت مرارت باری قرار داده است آن روش را ادامه ندهید.
در صورت پیروزی جمهوری خواهان، ترامپ همان رییس جمهور 8 سال پیش آمریکا است یا می توان تصور کرد جهان با شخصیتی پخته تر و آرامتر روبرو می شود یا خیر؟
ترامپ 8 سال پیش سابقه اجرایی نداشت. هدف او تا ان زمان تبدیل شدن به یکی از ثروتمندان جهان بود و با این نیت موفق ظاهر شده بود. از این رو ترامپ در دور اول حضور اش در کاخ سفید به مناسبات بین المللی نگاهی تاجرمآبانه داشت. درحالیکه جو بایدن سوابق اجرایی مفیدی در کارنامه خود داشت.
اما ترامپ 8 سال پیش وارد دنیای سیاست شد و 4 سال گذشته نگاه دقیق و خوبی نسبت به مسائل سیاسی پیدا کرد. یقینا ترامپ دیگر آن کسی نیست که طرفدارانش روز 6 ژانویه 2020 کنگره را تسخیر کردند. امروز بینش سیاسی ترامپ بیشتر از قبل است. ضمن اینکه ترور ناموفق ترامپ او را در هاله ای از مظلومیت قرار داده است و توانسته به بالا رفتن جایگاه اش در جامعه آمریکا کمک کند. از سویی رقیب ترامپ دچار پریشان حالی است و شرایط برای پیروزی او فراهم است. ترامپ نسبت به 2020 رای بیشتری کسب خواهد کرد. آمریکا درگیر چند کانون بحران است از جمله اوکراین و خاورمیانه، ترامپ می داند در چه فضایی وارد کاخ سفید خواهد شد و قطعا نگاه گذشته اش را تغییر داده و با انعطاف بیشتری عمل خواهد کرد. دونالد ترامپ در دور دوم ریاست جمهوری اش با مهارت بیشتری وارد کاخ سفید می شود. او چهار سال فرصت داشت که دولت اول خود را تحلیل کند از این رو پیش بینی من این است که رابطه آمریکا و اتحادیه اروپا در این دوره بهتر از دوره اول ترامپ باشد.
آیا تغییر نامزد حزب دموکرات می تواند پیش بینی پیروزی ترامپ را مختل کند یا نه؟
حزب دموکرات شانس پیروزی اش را از دست داده است. شاید این حزب برای چند دوره دولت را از دست بدهد. من فکر نمی کنم حزب دموکرات تا مدت ها بتواند سر بلند کند.
براساس سابقه تاریخی آمریکا، اگر حزبی دچار اشتباه شود، حزب رقیب چندین دوره کاخ سفید را در اختیار خواهد داشت.
حزب دموکرات فرصت زیادی برای تغییر نامزد و معرفی کاندیدایی جز جو بایدن داشت، ولی ترجیح داد با رییس جمهور مستقر وارد رقابت ها شود که نتیجه خوبی برای این حزب نداشت. فرصت کم است و حتی در صورت کناره گیری جو بایدن هیچ نامزدی نمی تواند در مدت باقیمانده تا رای گیری با محبوبیت رو به فزونی ترامپ رقابت کند.