۸۰ میلیون نفر امکان کار در فصل گرم را ندارند
آثار و عوارض کار در فصل گرم از موضوعات بااهمیت حوزه ایمنی و بهداشت شغلی است به نحوی که در سال ۲۰۲۴ ILO دستور کار اجلاسهای ایمنی را با محور «نقش تحولات آب و هوایی بر کار» نامگذاری کرده است.
افزایش تعداد تلفات و جانباختگان و آسیبدیدگان ناشی از گرمازدگی و فعالیت در دمای بین ۴۵ تا ۵۰ درجه آن هم در محیطی که معمولاً رطوبت بالای ۶۰ درصد دارد، یکی از مشکلات عمده نیروی کار مناطق جنوبی کشور است. سال ۱۴۰۲ میزان گرما در برخی استانها به حدی رسید که برخی کارگاهها در استان خوزستان و کار در کل واحدهای عسلویه و استان بوشهر در نیمه مرداد چند روز تعطیل شدند. همچنین گزارشها از حوادث کار سال ۱۴۰۱ حاکی از مرگ ۵ کارگر طی سال در اثر گرمازدگی بود.
هشدار سازمان جهانی درباره کار در گرما
گزارش سازمان جهانی کار در سال ۲۰۱۹ نوشت: «اگر دما به بالای ۳۵ درجه برسد، عملکرد و تواناییهای فیزیکی کارگر را محدود میکند و اگر به بالای ۳۹ درجه برسد، میتواند به خستگی ناشی از گرما بهطور مداوم و درنهایت «مرگ کارگر» ختم شود. وقتی دما افزایش بدن نمیتواند گرمای اضافه را تحمل کند که آن را «استرس گرمایی یا فشار گرما» مینامند. افزایش دما باعث میشود تا ساعات کار جهانی، عمدتاً در بخشهای کشاورزی و ساختوساز، کاهشیافته است. بر اساس محاسبات ILO ضررهای اقتصادی ناشی از افزایش دما در حال رشد است. در سال ۱۹۹۵ استرس گرمایی چیزی در حدود ۲۸۰ بیلیون دلار ضرر اقتصادی زده است. ILO پیشبینی میکند این عدد در سال ۲۰۳۰ تا ۴/۲ تریلیون دلار افزایش خواهد یافت. بیشتر این زیانها در کشورهای با درآمد کم اتفاق خواهد افتاد. در اثر فاجعه آبوهوایی حدود ۸۰ میلیون نفر، عمدتاً در بخش کشاورزی، امکان کار را در اغلب فصول سال و در برخی مناطق از دست خواهند داد.»
توصیه
متخصصان تغذیه و پزشکی میگویند: در زمانهایی که فرد ممکن است در زیر نور آفتاب و در شرایط گرم مشغول به کار شود، لزوماً حداقل باید روزانه ۸ لیوان آب بنوشد و باید از البسه مناسب، با آستینهای باز که امکان عبور هوا از آن ممکن است، فعالیت انجام شود و رنگ لباس کار روشن باشد. علیرغم تأکید سازمان جهانی کار مبنی بر «انتقال زمان کار و نوبتها به ساعات خنکتر روز»، «کاهش ساعت کار در روزهای بسیار گرم» و اجرای پیشبینیهای مربوطه برای مقابله با گرمازدگی» و…، هنوز برخی پیمانکاران به اجرای این موارد بیتوجه هستند. برخی رشتههای خاص کار در صنایع جنوب کشور (به ویژه در حوزه نفت، گاز، پتروشیمی و فولاد) نیز بیش از سایر گروهها در این شرایط آسیب میبینند.
کار در شرایط گرمای سخت جنوب کشور
سید علی موسوی از کارگران فعال گروه ملی فولاد ایران و از نیروهای تعمیرات و مکانیک مجموعه درباره شرایط کار در استان خوزستان و اهواز میگوید: ما کارگران فولاد در محیط کار طی فصول گرم در شهر اهواز، البته در محیط سرپوشیده هستیم اما گرمای هوا روی کار نیروهایی که در داخل سوله در حال کار با فولاد هستند، اثر میگذارد. گرمای هوا در شهر اهواز در فصول گرم سال گاه روی ۵۰ درجه بالای صفر میماند و گاه به ۵۵ درجه نیز میرسد. این در حالی است که رطوبت هوا ۷۰ درصد میرسد که تنفس را نیز سخت میکند. فولاد صنعتی است که برای کارگاه فولاد با دمای بالای ۱۵۰۰ درجه وارد خط میشود و برای اینکه وارد بخشها شود، مرتب آب روی این فولاد ریخته میشود و این باعث میشود رطوبت هوا به ۹۰ درصد رسیده و احساس گرما بیشتر شود. در بخش QTV رطوبت نزدیک به ۱۰۰ درصد است.