گروه بین الملل: ایران با وجود اینکه بیش از چهاردهه است که سایه تحریم را به طور جدی بالای سر خود میبیند، اکنون در مناسبات منطقهای فضایی مبهم را تجربه کند. حالا در شرایطی که «رویارویی مستقیم با اسرائیل» خواسته یا ناخواسته روی داده است، باید در انتظار نشت و دید با توجه به تحولات بین المللی و منطقهای چه روزهایی پیش رو داریم
مهدی مطهرنیا، تحلیلگر مسائل بین الملل، در گفت و گو با «ستاره صبح» به بررسی فضای دیپلماسی این روزهای ایران پرداخته است.
مهدی مطهرنیا با اشاره به رابطه مخدوش ایران با نظام بین الملل گفت: ایران در وضعیتی معلق میان ارتباط اثبات مثبت و واگرایی منفی قرار دارد. حل و فصل مسائل مربوط به رابطه با ایالات متحده آمریکا و نظام بین الملل که بر ارتباط تهران با کشورهای همسایه سایه افکنده که هنوز وجود دارد. جنگ غزه و بحران ناشی از آنچه در ۷ اکتبر(15 مهر 1402) و اول آوریل (13 فروردین 1403) افتاد، این موضوع را حادو شدید کرده است. همچنین پرونده ایران در اوکراین و نزدیکی به روسیه نیز باز است. آنهم در حالی که روسها در قبال سوریه در کنار تهران استوار نیستند و حتی در باب جزایر سه گانه نیز موضع گیریهای کرملین متوجه حمایت از امارات متحده عربی بوده است.
تلاش برای خروج از انزوا
تحلیلگر مسائل بین الملل در ادامه گفت: با همه رویدادها، تهران تلاش داشته است تا نشان بدهد در انزوای سیاسی ناشی از تحرکات سیاسی آمریکاییها نیست. سفر اخیر رییسی به پاکستان و سریلانکا بعد از بحرانی که در جنوب شرقی کشور با پاکستان داشت، هنوز نتوانسته آنچنان که باید و شاید افکار عمومی را در مسیر جلب و جذب اقدامهای موثر قرار بدهد. همچنین همراهی وزیر کشور با رییس جمهوری در وضعیت نامتعادل قرار دارد. اگر چه بعید است، اینترپل اقدامی علیه سردار وحیدی انجام بدهد، اما حکم دادگاه مربوط به عملیات آرژانتین و انگشت اتهام نسبت به وزیر کشور در فضای عمومی و رسانهای انعکاس داشته است. پس باتبع میتواند مسائلی را ایجاد کند.
تنش بین ایران و اسراییل همچنان وجود دارد
مطهرنیا افزود: البته احتمال درگیری مجدد میان تهران و تل آویو را نباید از نظر دور داشت. به هرحال ایام عیدی که اکنون در تل آویو وجود دارد به پایان میرسد و نگرانی از رویکردها اسرائیل و اصطحکاک تهران و تل آویر همچنان در منطقه حکمفرما است. حذف نیروها از طریق ترور که صورت می گیرد، چه نیروهای نزدیک به ایران و چه نیروهای وابسته به نیروهای مسلح ایران در منطقه مزید بر علت شده و سرعت و شتاب بیشتری هم گرفته است. همه اینها نشان دهنده نوعی لغزندگی و حالت خوف و رجایی که نگرانی و هراس را در چارچوبهای تحرکات منطقهای و بین المللی در ارتباط با تهران بیشتر می کند. همچنین باید به اتحادیه اروپا و تحریمهای جدیدی که انجام شده است، اشاره کرد که امکان تصویب قوانین محدود کننده فعالیتهای صادرات نفت ایران با با وجود مخالفت دولت بایدن افزوده میشود. اینها همه نشانههایی است که تا حد زیادی وضعیت را لغزنده نشان میدهد.
حاکمیت می گوید با دنیا تعامل داریم، ولی با غرب نه
ایران در شرایطی فضای تقابلی با غرب را تجربه می کند که بعد از خروج آمریکا از برجام که شش سال پیش (18 اردیبهشت 1397) اتفاق افتاد، اقتصاد با نوعی شلختگی مواجه شود. این فرایند باعث شد تا مردم برای تامین مایحتاج ابتدایی زیر بار گرانی بروند و شرایط زندگی سخت شود. شرح این شرایط موید این است که «تجدیدنظر در نوع نگاه به جهان غرب در دستور کار نظام تصمیم گیری قرار بگیرد.