بلینکن در ابتدای سفر خود به خاورمیانه، وارد آنکارا شد و با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و هاکان فیدان، وزیر خارجه این کشور دیدار کرد تا بتواند حمایت ترکیه از چشم انداز واشنگتن برای شیوه حکومت در غزه پس از جنگ را کسب کند.
چهارمین سفر بلینکن به منطقه با ورود جنگ غزه به چهارمین ماه خود همزمان شده است؛ جنگی که هزینه انسانی زیادی داشته اما اسرائیل در تحقق اهداف خود ناکام مانده است. بر اساس گزارشها جنگ در غزه تاکنون 83 هزار کشته، مجروح و مفقود داشته است.
حال باید دید سفر رئیس دستگاه دیپلماسی امریکا به منطقه میتواند مانع از گسترش جنگ و درگیری در خاورمیانه شود یا خیر
افزایش سطح تنش
براساس ارزیابیهای امریکا، تشدید تنش در خاورمیانه نزدیک است به نقطه بی بازگشت به خصوص در شمال اراضی اشغالی در مرزهای لبنان و همچنین در دریای سرخ برسد؛ جایی که انصار الله کشتیهای اسرائیلی و کشتیهایی که به سمت بنادر اسرائیل میروند را هدف قرار میدهد. عملیات حوثیها منطقه دریای سرخ را نا امن کرده است.
در همین راستا، ماتیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه امریکا درباره برنامه سفر بلینکن گفت که او با مقامات اسرائیلی درباره برنامههایشان برای انتقال به مرحله پس از عملیات و اقدامات برای حفاظت از غیرنظامیان در غزه گفت وگو خواهد کرد. تولر تصریح کرد که بلینکن در این سفر، درباره اینکه طرفها در منطقه چگونه میتوانند از نفوذ خود با دیگران در منطقه برای جلوگیری از تشدید تنش و گامها برای جلوگیری از حملات انصار الله به کشتیهای تجاری در دریای سرخ رایزنی خواهد کرد.
قرار است وزیر خارجه امریکا علاوه بر ترکیه به یونان، اسرائیل، کرانه باختری، اردن، قطر، عربستان، امارات و مصر نیز سفر کند.
منافع تهدید شده
دولت امریکا در تلاش است تا اوضاع در منطقه را به ویژه در سایه تشدید تنش میان حزب الله و اسرائیل و تشدید حملات گروههای مسلح عراقی به منافع و پایگاههای امریکا در عراق و سوریه و همچنین تداوم حملات انصار الله در دریای سرخ و تأثیر آن بر تجارت و امنیت انرژی جهان کنترل کند. با توجه به این شرایط که منطقه را به سمت درگیری گستردهتر میکشاند، بلینکن به خاورمیانه سفر کرد تا فرمول جدیدی برای پایان تنشها بیابد.
بیشترین مساله ای که امریکا را در این مرحله نگران کرده و موجب شده رئیس دستگاه دیپلماسی آن به کشورهای خاورمیانه سفر کند، تحرکات انصار الله در دریای سرخ و خلیج عدن است.
پیام امریکا به ایران
ایران نیز بخشی از برنامههای بلینکن است و بنابر گزارش فرانس پرس، وزیر خارجه امریکا پیام واضحی به ایران دارد که قصد دارد از طریق کشورهای عربی به تهران منتقل کند.
یک مسئول امریکایی در گفت وگو با فرانس پرس گفت که بلینکن از کشورهای منطقه خواهد خواست از ارتباط خود با ایران برای انتقال پیام امریکا به این کشور استفاده کنند و این پیام را منتقل کنند که امریکا به دنبال تشدید تنش نیست بلکه به دفاع از منافع خود در صورت حمله به آن اکتفا میکند. واشنگتن همچنین تلاش خواهد کرد بر تهران فشار وارد کند تا تهران از طریق نفوذ خود در منطقه مانع از گسترش درگیری در خاورمیانه شود و این در حالی است که تنش در شمال لبنان تشدید شده و به وضعیت خطرناکی رسیده است.
طرح امریکا برای پایان جنگ
شاید سفر اخیر وزیر خارجه امریکا به منطقه، این بار پیام متفاوتی همراه داشته باشد و با توجه به افزایش درگیریها و خطر آن، بلینکن برنامهای را به همراه دارد تا شاید از طریق آن امریکا درگیریها را پایان دهد.
یک پژوهشگر مرکز پژوهشهای الجزیره گفت که دقیقاً نوع این رویکرد امریکا را نمیدانیم اما به مرحله غزه پس از جنگ مرتبط است و به دور از بلندپروازیهای اسرائیل نخواهد بود اما کاملاً با رویکرد اسرائیل نیز مطابقت ندارد و بلینکن برای توازن میان این دو رویکرد تلاش خواهد کرد. وی پیش بینی کرد که بلینکن یک رویکرد واقع بینانه ای را مطرح خواهد کرد که شامل فشار بر طرفهای درگیری و همه طرفها در منطقه برای تضمین عدم گسترش درگیریها به کشورها و مناطق دیگر همانند جنوب لبنان یا حتی یمن یا عراق میشود.
پیام غیر مستقیم به ایران
این پژوهشگر گفت که اطلاعاتی وجود دارد مبنی بر اینکه بلینکن پیامهای غیر مستقیمی به ایران از طریق میانجیگران در منطقه انتقال خواهد داد و محتوای آن پایان خفقان میان دو کشور و عدم شعله ور کردن درگیریها در منطقه و جلوگیری از ارسال پیام از طریق درگیری مسلحانه است به خصوص با توجه به اینکه عملیاتی علیه منافع امریکا در منطقه توسط گروههای مسلح عراقی، انصار الله و حزب الله انجام میشود که هر چند این درگیریها محدود است اما امکان گسترش دارد.