آیا میتوان گفت در جهان امروز اینترنت جزو نیازهای اولیه انسانها است یا خیر؟
درست است، اینترنت جزو نیازهای اولیه مردم جهان است. در کشور ما هم اینترنت جزو ضروریترین خدمات است. سیلی از تراکنشهای بانکی، خدمات آموزشی، پیامرسانها و... در بستر اینترنت کار میکنند.
ضرورت برقراری ارتباط اینترنتی در دوران پاندمی کرونا خود را به بهترین نحو نشان داد. درصدی از مردم که از اینترنت استفاده نمیکردند نیز به دلیل الزاماتی که در آن دوره وجود داشت به جمع کاربران فعال اضافه شدند.
در جهان امروز هیچ تصمیمگیری نمیتواند اینترنت را قطع کند چون تمامی کسبوکارها در این فضا خود را نشان میدهند. زندگی روزمره ما به این اتصال وابسته است. روابط انسانی با این رشته نامرئی ولی محکم، به هم پیوند خوردهاند.
با توجه به گستره بالای استفاده از اینترنت، آیا میتوان بین گران شدن تعرفه اینترنت و گران شدن کالاهای ضروری مثل بنزین تشابهی برقرار کرد؟
در این خصوص که هزینه مصرف اینترنت از مخارج ثابت خانوار ایرانی است، شکی نیست. ولی در مواردی مثل گرانی بنزین، بهتناسب افزایش نرخ بنزین، دیگر کالاها و خدمات نیز گران میشوند و تأثیر افزایش نرخ در جایجای زندگی مردم احساس میشود. اما در مورد اینترنت، افزایش تعرفه مصرف فقط در همان حوزه است و به سایر کالاها و خدمات سرایت نخواهد کرد یا تأثیر اش ناچیز خواهد بود.
با توجه به وضعیت اقتصادی کشور و معیشت خانوار، گرانی اینترنت به شکل مجزا بر کاربران فشار وارد خواهد کرد ولی نمیتوان گفت روی مسائل دیگر تأثیرگذار خواهد بود.
بخشی از سبد خانوار به هزینه استفاده از اینترنت اختصاص پیداکرده است. امروزه تمام اعضای یک خانواده بهطور مستقل از اینترنت استفاده میکنند. بالا رفتن هزینه اینترنت فشار بر کاربران است.
مردم به تورم عادت کردهاند و این افزایش قیمتها باوجوداینکه هزینههایشان را افزایش میدهد، تأثیر اجتماعی و سیاسی خاصی نخواهد داشت.
مردم بعد از فیلترینگ در برابر آن محدودیت اعتراض نکردند، بلکه بهجای اعتراض به نصب فیلترشکنها و استفاده از پیامرسانهای خارجی روی آوردند.
در چنین مقاطعی، بخشی که متضرر خواهد شد، کسبوکارهای اینترنتی هستند، چون تا حدودی با ریزش مخاطبین روبرو میشوند.
30 درصد افزایش هزینه مصرف اینترنت در خانوارهایی که شرایط اقتصادی خوبی ندارند به محدودیت استفاده از اینترنت میانجامد. ولی نمیتوان گفت کسبوکارهای اینترنتی با بحران روبرو خواهند شد.
ولی بهطورکلی چه با فیلترینگ و چه با گران شدن تعرفه، مردم از اینترنت استفاده خواهند کرد. نمیتوان اینترنت را از زندگی انسان امروز حذف کرد.
با توجه به فیلترینگ گسترده پیامرسانهای خارجی، آیا میتوان گران شدن اینترنت را در ادامه پروژه سختگیرانه حاکمیت در خصوص این فناوری بررسی کرد؟
این موضوع سیاسی نیست، مسئله اقتصادی است و به تورمی برمیگردد که کل جامعه را درگیر کرده است. افزایش تعرفه اینترنت به دنبال فشاری بود که از طرف اپراتورها به وزارت ارتباطات وارد شد. درآمد اپراتورها جوابگوی هزینه نگهداری از زیرساختشان نبود.
دولت مجبور بود هزینه اپراتورها را در نظر بگیرد، هزینه پرسنلی این مجموعهها افزایش پیداکرده و خواستار افزایش تعرفه اینترنت بودند. اپراتورها ادعا کردند به دلیل افزایش هزینهها نمیتوانند این بار را بر دوش بکشند.
اگر دولت اهداف فرهنگیاش را با چنین تصمیماتی دنبال کند، برایش راحتتر خواهد بود که استفاده از سایتهای داخلی را رایگان اعلام کند و برای استفاده از ترافیک خارجی هزینه بگیرد، قطعاً در این صورت جهت استفاده تعداد قابلتوجهی از کاربران از اینترنت متفاوت خواهد بود. در حوزه کاری من و در خصوص جرائم، فیلترینگ تأثیر بدی بهجا گذاشت و کشف جرم در فضایی که مجرم از وی پیان استفاده میکند، سختتر است. پلیس، دستگاه قضا و وکلای این حوزه عملاً نمیتوانند بسیاری از پروندهها را به نتیجه برسانند. یکی از زیانهای فیلترینگ در این حوزه است که کمتر در مورداش صحبت میشود.