شما رویکرد شرکای ایران در بلوک شرق را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
برخی بازیگران نظم بین‌الملل جهان به‌عنوان بازیگران فرصت‌طلب عمل می‌کنند. از چنین بازیگرانی نمی‌توان توقع یک رابطه پایدار داشت. روسیه یکی از این بازیگران است.
بنده بیش از 15 سال است، از زمانی که موضوع هسته‌ای مطرح‌شده همواره نسبت به ناپایداری و فرصت‌طلبی حاکم در روسیه هشدار دادم. هشدار داده بودم به رأی روسیه در شورای امنیت اتکا نشود. نتیجه آن بی‌توجهی 6 قطعنامه تحریمی علیه ایران بود که روس‌ها به آن رأی مثبت دادند.
حتی هشدار داده بودم آسمان ایران در اختیار هواپیماهای روسیه قرار نگیرد. در زمینه‌های دیگر همچون موضوعات برجام و اوکراین هشدار داده بودم. گفته بودم که برجام قربانی سیاست‌های روسیه شد. در موضوع اوکراین هم معتقدم ایران تاوان ناحقی بر سر اوکراین داد که روس‌ها عامل تحمیل این تاوان و هزینه به ایران بودند.
برخی جریانات سیاسی به جای اینکه پاسخ منطقی به دغدغه‌های بنده بدهند به توهین و انکار روی آوردند. اما امروز می‌بینیم همان کسانی که چنین مواضعی را علیه بنده و دیگران کسانی که در موضوع روسیه دغدغه داشتند، مطرح می‌کردند، خودشان امروز مواضع تندی را علیه روسیه اتخاذ می‌کنند.
معتقدم حتی برخی کشورهای غربی رفتارشان کمتر از روسیه با فرصت‌طلبی همراه است. روسیه و چین دو بازیگری هستند که نقش اصلی را در هجمه‌های اخیر به تمامیت ارضی ایران به عهده داشتند.
کاری که امارات متحده عربی دنبال می‌کند تلاش برای استفاده از ظرفیت شورای امنیت سازمان ملل متحد به‌ویژه ظرفیت بند 1 ماده 96 منشور ملل متحد است. یعنی اماراتی‌ها سعی می‌کنند که کشورهای عضو شورای امنیت به‌ویژه اعضای دائم را آماده‌سازی کنند تا گام بعدی توطئه خود را بردارند، تا از شورا بخواهند که از دیوان لاهه رأی مشورتی بگیرد. برای مسئله‌ای که موضوع داخلی ایران است و موضوع بین‌المللی محسوب نمی‌شود. اماراتی‌ها نمی‌توانند پای لاهه را به میان بکشند. مگر اینکه از این مسیر توطئه آمیز حرکت کنند.
البته اگر رأی مشورتی هم به ضرر ایران داده شود بازهم ایرانی‌ها از خاک خود نمی‌گذرند اما چیزی که الان مسئله است همسازی روس‌ها با این توطئه ضد ایرانی است.
بنده چند راهکار درباره این موضوع ارائه داده‌ام: اول پایان به انزوای سیاست خارجی ایران است. روس‌ها بیش از هر بازیگری از انزوای سیاست خارجی ایران سوءاستفاده کردند. ایران باید مناسبات سیاست خارجی خود را تغییر دهد و در عرصه جهانی و منطقه‌ای به سمت تنش‌زدایی حرکت کند. کاهش تنش‌ها باعث می‌شود بازیگران کوچک و بزرگ به خود اجازه سوءاستفاده از ایران را ندهند. به دلیل اینکه روس‌ها اطمینان دارند ایران مسیر اشتباه خود در سیاست خارجی را ادامه می‌دهد و به سمت نوعی وابستگی دائمی به روسیه حرکت می‌کند لذا هر بلایی که تصور می‌کنند بر سر منافع ملی ایران می‌آوردند.
من معتقدم ایران باید به‌صورت جدی ظرفیت‌های سیاست خارجی خود را احیا کند و به انزوای دلخواه روس‌ها پایان دهد.
آمریکا، فرانسه و انگلستان سه عضو غربی شورای امنیت برخلاف فرصت‌طلبی روس‌ها از طرح مباحث اختلاف افکن نگران‌اند. زیرا اگر قرار بر طرح این مباحث باشد، 52 اختلاف ارضی و مرزی، آبی و خاکی در خلیج‌فارس وجود دارد که احیای آن به‌منزله برهم خوردن ثبات یکی از مهم‌ترین آب راه‌های بین‌المللی است. هم‌اکنون ایران می‌توان پیشنهاد دهد که مردم بحرین در قالب الگوی چین-هنگ کنگ رفراندومی برگزار کند و در این رفراندوم حاکمیت ایران را بپذیرند اما در حوزه‌های مختلف اقتصادی و تجاری استقلال خود را حفظ کنند. چنین رفراندومی نتایج معنادار در بحرین خواهد داشت. علاوه بر آن موضوع ملی دیگری باید صورت گیرد و ان این است که ایرانی‌ها باید سعی کنند سیاست‌های توسعه اقتصادی-تجاری را در جزایر ایرانی در پیش بگیرند و اقدام خلاف قانونی که اماراتی‌ها انجام دادند، ایران در حوزه خودش قانونی انجام دهد. اماراتی‌ها جزایر مصنوعی ساختند ولی ایرانی‌ها از جزایر طبیعی خود استفاده نمی‌برند. این محافظه‌کاری تاریخی که همواره مورد اعتراض بنده بوده قابل انتقاد است و باید ایران این کار را در دستور خود قرار دهد.