سید احمد سید علی‌نقی، معاون پژوهشی مرکز تحقیقات ایدز ایران در گفت‌وگو با ایلنا درباره آخرین وضعیت HIV در کشور و در پاسخ به این سؤال که در حال حاضر مهم‌ترین راه‌های انتقال HIV در کشور کدام است؟ گفت: اعتیاد تزریقی در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ در کشور ما شایع بود، اما در حال حاضر الگوی ابتلا به سمت انتقال جنسی رفته است. البته حدود ۵۸ درصد موارد مبتلا شده مربوط به اعتیاد تزریقی است. بر اساس آمارهای سال ۲۰۲۲ در کشور انتقال از طریق راه جنسی ۵۸ درصد بوده است.
وی ادامه داد: یکی از چالش‌های ما در خصوص HIV مواردی است که تشخیص داده نشده‌اند. ما یک آمار تجمیعی در کشور داریم که موارد ثبت‌شده از ابتدا تاکنون بوده و حدود ۴۶ الی ۴۷ هزار نفر هستند. همچنین یک آمار تخمینی داریم که موارد زنده مثبت هستند و تخمین زده می‌شود تقریباً ۴۶ هزار نفر باشند که البته با آمار تجمیعی تفاوت دارد. درواقع آمار تجمیعی مربوط به افراد مبتلا چه زنده و چه فوت‌شده است. اما آمار تخمینی مواردی است که ما تخمین می‌زنیم که حدود ۴۶ هزار نفر مبتلا به HIV زنده در کشور وجود داشته باشند.
ضرورت فرهنگ‌سازی
معاون پژوهشی مرکز تحقیقات ایدز ایران تصریح کرد: از این تعداد که تخمین زده می‌شود ما حدود ۲۴ هزار نفر را شناسایی کرده‌ایم. ما در خصوص تست HIV باید فرهنگ‌سازی کنیم، چراکه خیلی از موارد شناسایی نشده‌اند و در جامعه زندگی می‌کنند و از ابتلایشان به این بیماری خبر ندارند از همین رو لازم است که به سمت شناسایی این افراد برویم و بهترین استراتژی این است که بحث خودآزمایی اچ. آی. وی (HIV self-testing) را داشته باشیم و تست را توسعه دهیم و تست فقط در یک سری مراکز خاص مشاوره بیماری‌های رفتاری خلاصه نشود و باید در سایر مراکز بهداشتی و حتی به تدریج در داروخانه‌ها این تست انجام شود، تست بدون مشاوره فایده‌ای ندارد و باید فرد بیمار بعد از تشخیص به درمان متصل شود.
جوانان در معرض ابتلا به ایدز
معاون پژوهشی مرکز تحقیقات ایدز ایران درباره میانگین سن ابتلا به کشور گفت: حدود ۵۰ درصد مبتلایان به HIV بین ۲۵ تا ۳۹ سال هستند. اگر زمان ابتلای این افراد را ۵ الی ۶ سال قبل محاسبه کنیم، بنابراین سن ابتلا بین ۲۰ تا ۳۰ سال است، اگرچه بیماری ایدز یک بیماری مزمن غیر کشنده است، اما باید با اطلاع‌رسانی از ابتلای افراد جلوگیری کنیم.
دارو و درمان
وی درباره درمان قطعی HIV در دنیا و واکسن HIV گفت: ایدز درمان قطعی ندارد و هنوز واکسنی برای آن تهیه نشده است، اما با درمان‌هایی که در حال حاضر وجود دارد بیماری قابل‌کنترل بوده و این افراد می‌توانند مانند سایر افراد عادی در جامعه زندگی کنند. از نظر دارو نیز تحریم‌ها در دوره‌ای برای کشور ما مشکل ایجاد کرد، اما با توجه به اینکه شرکت‌های ایرانی نیز این داروها را تولید می‌کنند در حال حاضر برای دارو مشکلی نداریم و بیماران می‌توانند در مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری این داروها را به صورت رایگان تهیه کنند.