مدیر موسسه اطلاعات با تاکید بر اینکه نُدوشن همواره به ایران امیدوار بود، گفت: به نظر می‌آید او مکتبی از ایران‌شناسی را قوام و ایران را مورد مطالعه پیوسته قرار داد، او ایران هزاران ساله را به تعبیر اساتید، یک واحد متصل می‌دانست.
به گزارش ایرنا، آیین بدرقه استاد محمدعلی اسلانی‌نُدوشن دیروز با حضور جمعی از بزرگان فرهنگ و ادب در موسسه اطلاعات برگزارشد. عباس صالحی در این مراسم با اشاره به اینکه موسسه اطلاعات خانه دوم اسلامی ندوشن بود، گفت: اسلامی‌ندوشن سال‌ها در این موسسه نوشت. امروز سوگمندانه مفتخریم که او اینجا است، گرچه پیکر او اینجا است اما روحش همواره با ایران است. صالحی ادامه داد: ندوشن نه خودشیفته ایرانی و نه خود تحقیر کننده ایرانی بود. او توجه داشت که وقتی از روح و جوهر ایرانی صحبت می‌کند، جوهر اول است و وجوه معیوب را نقد می‌کرد. او نسبت به ایران همیشه خوشبین و امیدوار بود. واژگان او واژگان حماسی است.
از ایران غافل نبود
اصغر دادبه نیز در پاسخ به پرسشی درباره زمینه تحقیقات اسلامی‌نُدوشن توضیح داد: تخصص اسلامی‌نُدوشن در زمینه‌ای بوده است که نمی‌گویم دیگران تجربه نکرده و نیازموده اند اما کسی مانند او تلاش نکرده است. بدیهی است که تخصص او در ایران‌شناسی بود اما کسی مانند او این کار را نکرد.او با بیان اینکه ذهن اسلامی‌نُدوشن درباره ایران بود، افزود: روزی اسلامی‌نُدوشن گفت، ایران هرگز تنها نخواهد بود. باید این ایده و اندیشه را دنبال کنیم.
ایران دوستی و ایران‌شناسی محور
فعالیت‌هایش بود
غلامعلی حدادعادل نیز با بیان اینکه اسلامی ندوشن چهره بزرگ در عرصه ایران‌شناسی بود، گفت: ایران دوستی و ایران‌شناسی محور همه فعالیت‌های اسلامی ندوشن بود. ایران وطن اسلامی ندوشن بود و همچنین او در وطن زبان فارسی زندگی کرد و مدافع فرهنگ ایران بود و نوشته های او نوشته‌های تربیتی بود، او ایران را فرهیخته می‌خواست و فرهیختگی را آموزش می‌داد.
ایران را با عیب‌ها
و حسن‌هایش شناساند
ژاله آموزگار نیز با بیان اینکه گوهر گران‌بهای ایران به سرزمینش بازگشته است، گفت: اسلامی‌ندوشن به ایران بازگشت تا راه و رسم وطن‌دوستی و وفاداری را بیاموزد. این فرزند صالح و خلف ایران، کوه‌ها، رودهای کم آب و پرآب را عاشقانه دوست داشت. این ادیب با تاکید بر اینکه ندوشن دانشمندان بی‌مانند را بزرگ داشت و به دیگران آموخت تا بزرگشان بدارند، گفت: او در حسرت ایران در غربت چشم فروبست اما چشمانش نگران بود تا زمانی که چشماتش را در ایران ببندند. وی افزود: ایران! سرزمین ما، چگونه عشقی است دوست داشتن تو که در دل ما نهفته است، که گاه سر بر می‌دارد و گاه به اجبار خاموش است. به گفته آموزگار، نُدوشن کوشید که ایران را با عیب‌ها و حسن‌هایش بشناساند، او چون به این دیدگاه رسیده بود به دیگران یاد داد که دوست داشتن ایران باید به دور از خودبزرگ‌بینی باشد. هیچ رویدادی نتوانسته است و نخواهد نتوانست ریشه ژرف تو را قطع کند زیرا به قول اسلامی ندوشن تا ریشه در آب است، امید است.
توجه به ایران و انسان
کامیار عابدی نیز درباره زندگی اسلامی نُدوشن گفت: محمدعلی اسلانی‌نُدوشن در مقدمه واپسین زندگی‌نامه‌اش چنین اظهار می‌کند: توجه به ایران و انسان، پایه فکری محمدعلی اسلانی‌نُدوشن است، در آثار مرتبط با ادبیات و همچنین آثاری که در حوزه فرصت و جامعه نوشته شده است. این پژوهشگر تاریخ با بیان اینکه آثار اسلامی ندوشن دعوت به خردمندی است، ادامه داد: او می‌کوشید از فرهنگ و شبه‌فرهنگ بنویسد. گرایش فرهنگی در جوار رویکرد تمدنی، یکی از ویژگی های بارز مقالات او بود. به گفته عابدی، اسلامی‌نُدوشن کوشید با تلاش بر دور نگاه داشتن خود از حوزه سیاست، داشته‌های خود را در اختیار هر گرایشی قرار دهد.
راز ماندگاری ایران در آثارش
حسن انوری هم با بیان اینکه در این پاییز دوستی او با ندوشن به ۶۰ سالگی رسید، گفت: در طول ۶۰ سال چند مقاله درباره آثار او نوشتم و بعد از تایید او منتشر می‌شد. او با اشاره به نثر اسلامی ندوشن ادامه داد: در رباعیاتش به صراحت و کنایه از ایران صحبت کرده است. اگر کسی آثار اسلامی ندوشن را خوانده و در رباعیاتی دقت کرده باشد، به اهمیت ایران در نوشتار او پی می‌برد و راز ماندگاری ایران را درمی‌یابد. در این مراسم حق‌شناس وصیت اسلامی‌نُدوشن و پیغام شیرین بیانی، همسر محمدعلی اسلانی‌نُدوشن را خواند.