رئیس مرکز ملی هوای سازمان محیطزیست با تأکید بر اینکه مازوتسوزی در تهران و اصفهان انجام نمیشود، گفت: متأسفانه رویکرد دولتها در چند دهه گذشته، تأمین تقاضا در زمینه مصرف سوخت بوده و کمترین تلاش برای سیاستگذاری به منظور مصرف بهینه انرژی انجامشده است؛ بنابراین بیبرنامگی در مدیریت مصرف سوخت و انرژی در دهههای گذشته به تشدید آلودگی هوای کلانشهرها دامن زده است.
داریوش گل علیزاده در گفتوگو با ایلنا علل تشدید آلودگی هوای کلانشهرها در فصلهای سرد سال و افزایش انباشت آلایندهها در کلانشهرها، گفت: نمیتوان مازوتسوزی در برخی نیروگاهها را انکار کرد، ولی در بسیاری از کلانشهرها ازجمله تهران و اصفهان، آلودگی هوا ربطی به مازوتسوزی ندارد.
منابع تولید کننده آلودگی
گل علیزاده گفت: منابع متعدد شامل دو دسته منابع ساکن اعم از واحدهای مسکونی، تجاری، صنایع، کارخانهها و ... و منابع متحرک شامل خودروها، موتورسیکلتها، اتوبوسها، کامیونها و ... در آلودگی هوای شهرها نقش دارند. همچنین انباشت تکالیف قانونی انجامنشده توسط دستگاهها، مهمترین دلیل تشدید آلودگی هوای کلانشهرهاست. بخش زیادی از تکالیف تعیینشده در این قوانین و مقررات اجرایی نشده است.
مصرف بهینه انرژی
رئیس مرکز ملی هوای سازمان محیطزیست با تأکید بر نقش مهم بیبرنامگی در مدیریت مصرف سوخت و انرژی در دهههای گذشته در تشدید آلودگی هوای کلانشهرهای کشور گفت: متأسفانه رویکرد دولتها در چند دهه گذشته، تأمین تقاضای موجود در زمینه مصرف سوخت بوده و کمترین تلاش برای سیاستگذاری به منظور مصرف بهینه انرژی انجامشده است. وی بابیان اینکه حتی اگر کلانشهرهای کشور با آلودگی هوا مواجه نبودند، بازهم باید برای مدیریت مصرف انرژی برنامهریزی میکردیم، عنوان کرد: میانگین مصرف بنزین در ۶ ماهه نخست سال جاری ۱۱۶ میلیون لیتر در روز بوده است، این در حالی است که در سالهای گذشته در شرایط عادی روزانه ۸۵ تا ۹۰ میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف میشد، ولی افزایش تعداد خودروهای جدید در سالهای اخیر و تشدید ناکارآمدی دستگاه حملونقل عمومی درونشهری و برونشهری کشور، باعث رشد میزان استفاده مردم از خودروهای شخصی شده و همین مسئله به افزایش مصرف بنزین در کشور دامن زده است.
توقف توسعه حملونقل عمومی
گل علیزاده، یکی از مهمترین علل آلودگی هوای کلانشهرها را تردد بیش از حد خودروهای شخصی به دلیل ناکافی بودن وسایل حملونقل عمومی است؛ این اشکال متوجه شهر تهران و تمام کلانشهرهاست که در ۱۰ سال گذشته توسعه حملونقل عمومی متوقفشده است. این مسئله به افزایش سن وسایل نقلیه عمومی دامن زده و باعث فرسودهشدن اتوبوسها و تاکسیهای در حال تردد در شهرهای بزرگشده است. در طول یک شبانهروز، اتوبوسها و تاکسیها پیمایش بیشتری نسبت به خودروهای شخصی دارند و به همین دلیل، هم میزان انتشار آلایندگی و مصرف سوخت آنها بیشتر است و هم زودتر به مرز فرسودگی میرسند. بنابراین در شرایط موجود که بخش عمده اتوبوسها و تاکسیهای در حال تردد در تهران و دیگر کلانشهرهای کشور فرسوده هستند، شکی نیست که این وسایل نقلیه عمومی، نقش مهمی در تشدید آلودگی هوای شهرهای بزرگ دارند و ازاینرو، باید اقدامات جدی و عاجل برای نوسازی و بهسازی ناوگان حملونقل عمومی کلانشهرها انجام شود.
ضرورت استفاده از حملونقل پاک
گل علیزاده با تأکید بر اینکه نوسازی ناوگان حملونقل عمومی شهرهای بزرگ باید با رویکرد توسعه و ترویج استفاده از حملونقل عمومی پاک انجام شود، گفت: هرچقدر میزان استفاده از وسایل نقلیه پاک نظیر اتوبوسهای برقی، تاکسیهای برقی، ونهای برقی و ... افزایش یابد، طبیعتاً از میزان آلودگی هوای کلانشهرها نیز کاسته خواهد شد. همچنین باید با توسعه ناوگان حملونقل عمومی بهروز و استاندارد، این اشتیاق را در شهروندان ایجاد کنیم که با میل خود، استفاده از خودروی شخصی را کنار بگذارند و حملونقل عمومی را در اولویت ترددهای روزانه خود قرار دهند.
گسترش ناوگان حملونقل زیرزمینی
گل علیزاده در پایان تأکید کرد: گسترش خطوط و ناوگان مترو در شهرهای بزرگ میتواند نقش مهمی در کاهش آلودگی هوای کلانشهرها داشته باشد، چراکه ظرفیت توسعه ناوگان حملونقل عمومی روی زمین محدود است؛ بهعنوانمثال، تهران بر اساس استانداردهای جهانی به ۸ تا ۹ هزار اتوبوس نیاز دارد، ولی حتی اگر همین حالا ۸ هزار اتوبوس یورو ۶ نیز وارد خطوط اتوبوسرانی پایتخت شوند، سطح معابر این کلانشهر، پاسخگوی این تعداد اتوبوس نخواهد بود؛ بنابراین در همه شهرهای بزرگ، همزمان با برنامهریزی برای توسعه وسایل نقلیه عمومی روزمینی باید به فکر گسترش ناوگان حملونقل عمومی زیرزمینی نیز باشیم.