استاد پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله با تبیین پیامدهای تغییر اقلیم در ایران گفت: ۴۰۰ دشت ایران درگیر مسئله فرونشست است و شواهدی از تحریکپذیری گسلها و وقوع زلزله ناشی از تغییر اقلیم وجود دارد. مهدی زارع در نشست تغییر اقلیم و ترویج علم به مناسبت هفته ترویج علم (۱۹ تا ۲۵ آبان) درباره تحت تأثیر قرار گرفتن ایران از پدیده تغییر اقلیم، گفت: آثار خشکسالیهای در سه سال اخیر در ایران، افغانستان، ترکیه، عراق و سوریه نمایان است. وی مسئله تغییر اقلیم را یک مسئله منطقهای که میتواند مهاجرتهای بزرگ را در پی داشته باشد عنوان کرد و گفت: در ایران نیز وضع بهگونهای است که ۴۰۰ دشت ایران به ویژه در تهران و البرز به عنوان کانونهای تجمع جمعیت، درگیر پدیده فرونشست هستند. زارع بیان کرد: همچنین در شهر اصفهان در منطقه استادیوم نقش جهان و فرودگاه، در تبریز به سمت فرودگاه و آذرشهر و دریاچه ارومیه و دشتهای مهم استان کرمان دچار پدیده فرونشست زمین هستند. زارع ادامه داد: برای حل معضلات تغییر اقلیم باید دستور کار اصلی روی میز قرار گیرد و همه کشورهای منطقه دور یک میز جمع شوند و درباره آن مذاکره کنند.
مصرف بالای آب در بخش کشاورزی
استاد پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله یادآور شد: در ایران حدود ۱۳ میلیون هکتار اراضی قابل کشت داریم که ۸ میلیون هکتار کشت آبی و ۵ میلیون هکتار دیم است؛ ضمن آنکه ۹۰ درصد کشاورزی ایران روی زمینهای کشت آبی و ۱۰ درصد آن روی اراضی دیم انجام میشود. وی تأکید کرد: در اصفهان نیز در سال ۱۳۹۷ در بخش کشاورزی با داشتن حدود ۵۶۸ هزار هکتار اراضی کشاورزی که حدود هفت درصد اراضی کشاورزی ایران را شامل میشود، حدود ۵.۷ میلیون تن محصول کشاورزی (حدود ۴ درصد از ۱۳۰ میلیون تن کل تولید محصولات کشاورزی ایران) تولید شد.
زندگی ۳ میلیون شهروند
در اصفهان در خطر
زارع افزود: پدیده فرونشست در حال ورود به داخل شهر اصفهان است و استان اصفهان نیز به منابع آبی دسترسی ندارد. سرچشمه زایندهرود نیز از کوهرنگ چهارمحال و بختیاری است و به دلیل احداث سد زایندهرود و مصارف دیگر کاهشیافته وزندگی ۳ میلیون شهروند اصفهان را تحت تأثیر قرار داده است. وی درباره تأمین آب صنایع این استان از خلیجفارس و دریای عمان گفت: این امر هرچند میتواند موجب انتقال آب بیشتر به این استان شود؛ اما مهاجرتهای بیشتر را به دنبال خواهد داشت.
زلزله
زارع با اشاره به اثرات احتمالی فرونشست بر رخدادهای لرزهای گفت: حدود ۱۰ تا ۱۲ سال قبل اطراف شمال شهر اصفهان دو زلزله رخ داد که باید بررسی شود؛ این دو رخداد لرزهای تحت تأثیر حذف آبهای زیرزمینی بوده است یا خیر؟ وی افزودد: سالانه در ایران ۹۶ میلیارد مترمکعب آب مصرف میشود، اما کل منابع آب تجدید پذیر کشور تنها ۹۰ میلیارد مترمکعب است. بر اساس اعلام شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور در مهر سال ۹۹ در ایران سهم مصرف آب در بخش کشاورزی حدود ۹۰ درصد، شرب هشت درصد و صنایع و معادن حدود ۲ درصد بوده است.
تحریکپذیری گسلها به دلیل بدرفتاری با طبیعت
استاد پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی در خصوص شواهد ثبتشده از اثرات حذف آبخوانها در رخدادهای لرزهای توضیح داد: به نظر میرسد زلزله ۲۹ آذر سال ۹۶ ملارد بر اثر تحریک گسل از طریق حذف آبخوان در غرب تهران بوده است.