حسن هانی زاده، تحلیلگر مسائل بین الملل
عملیات طوفان الاقصی وارد چهلمین روز خود شده است. از روز و ساعت اول این جنگ، نام ایران پیوسته مطرح شد و نگاه قدرت های جهانی، دولت های منطقه و رسانه ها متوجه تهران بود.
برخی منتظر بودند تا ایران نقش در جنگ عهده دار شود ولی سیاست خارجی کشور بسیار هوشمندانه عمل کرد.
با وجود اینکه اسرائیل و دولت های غربی حامی اش تبلیغات گسترده ای را علیه ایران آغاز کردند و تصمیم آن ها بر این بود که به دلیل حمایت معنوی ایران از حماس نسبتی بسن عملیات نظامی این گروه و ایران ایجاد کنند، اما رفتار سنجیده، درست و تصمیمات به موقع تیم سیاست خارجی در عمل به اسرائیل اجازه اشتباه کردن نداد و نگذاشت صهیونیست ها پایشان را از گلیمشان بیشتر دراز کنند.
اما ایران هرگز حماس، غزه و نیروهای مقاومت فلسطین را در برابر تهاجم گسترده تنها نگذاشت. ایران در تلاش است تا برای حل این بحران راه حلی سیاسی پیدا کند. سفر های متعدد وزیر امور خارجه در این راستا بوده است.
تمرکز ایران بر دو هدف است. ایران در قدم اول از درگیر شدن در جنگی منطقه ای جلوگیری می کند و در این مورد بسیار هوشمندانه عمل کرده است. هرگونه مشارکت ایران در عملیات نظامی حماس در بالاترین سطوح سیاسی کشور رد شده است. در قدم دوم ایران سعی دارد با اقدامات سیاسی و دیپلماتیک خود تجاوز اسرائيل علیه غزه و کشتار مردم این منطقه را متوقف کند.
در این بین سیاست آمریکا ضمن حمایت از اسرائیل، از ابتدا بر این قرار گرفته بود که از ایجاد تنش بیشتر و گسترش جنگ در منطقه جلوگیری شود. چرا که جنگ در چند جبهه برای اسرائیل با امکانات محدودی که دارد ممکن نیست.
ضمن اینکه گسترش جنگ در خاورمیانه سیاست کاخ سفید در حمایت از اوکراین را با اختلال روبرو می کند. در شرایطی که روسیه از فرصت تنش در منطقه استفاده کرده و فشار ها بر اوکراین را بیشتر کرده است، یک جنگ منطقه ای به دولت بایدن لطمه جدی می زند.
روسیه در باتلاق اوکراین گرفتار شده بود و منتظر چنین فرصتی بود امروز روس ها می توانند با تشدید درگیری در جبهه های جنگ با اوکراین اهداف خود را محقق کنند. گسترش جنگ در خاورمیانه حتی به روسیه فرصت اجرای حمله ای ناگهانی به اوکراین را می دهد.
موضع چین هم در قبال جنگ غزه نشان از انتظار تشدید درگیری ها دارد زیرا با مشغول شدن آمریکا به منطقه خاورمیانه، چین هم می تواند حساب و کتاب اش با تایوان را یکسره کند. این محاسبات نشان می دهد دو قدرت بزرگ اقتصادی و نظامی دنیا با گسترش درگیری ها در منطقه مشکلی ندارند درحالیکه که به نظر می رسد با گسترش جنگ این بحران ظرفیت تبدیل شدن به جنگی فراگیر و جهانی را دارد.
شاید از این رو است که تنها تدارکات نظامی جدی آمریکا برای کمک به اسرائیل، فقط حضور نمایشی دو ناو هواپیما بر و هشدار هایی به دولت های منطقه از جمله سوریه برای عدم دخالت در درگیری ها است. زیرا آمریکا به خوبی می داند که با گسترش جنگ اسرائیل شانسی نخواهد داشت.