نظر شما درباره روابط راهبری چین و روسیه چیست؟
نشست جاده ابریشم جدید یا «کمربند و جاده» به صورتی برگزار شد که نشان میدهد چین به دنبال تثبیت این طرح بوده و در حال معرفی آن به جهانیان است. در این نشست رهبران و مقامهای حدود ۱۳۰ کشور از جهان حضور داشتند که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری فدراسیون روسیه هم یکی از آنها بود. این در حالی است که روسیه و پوتین در یک انزوای بینالمللی قرار دارند؛ بهگونهای که این سفر اولین خروج رئیسجمهوری روسیه از کشورش بعد از صدور حکم تعقیب وی از سوی دیوان کیفری بینالمللی لاهه به شمار میرود. پوتین بنبستهایی که غرب برای وی به وجود آورده میکوشد با کمک چین به حاشیه براند. این در حالی است که رئیسجمهوری روسیه در این نشست حضور فیزیکی نداشت، بلکه در آنجا با سران بسیاری از کشورها ملاقات کرد.
بهموازات این روند ایالاتمتحده اعمال فشار برچین و روسیه را در دستور کار خود قرار داده و همین موضوع باعث نزدیک شدن دو کشور به یکدیگر شده است.
سفر پوتین به پکن از منظر روابط دوجانبه چین و روسیه مهم است. توجه داشته باشید که بسیاری از صنایع روسیه بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از سوی اروپا تأمین میشد و حالا با تحریمهایی که علیه مسکو صورت گرفته روسها با مشکل جدی در این زمینه روبرو هستند. به همین جهت از حیث صنعتی، چین میتواند به روسیه کمک کند که قطعات و یدکیها هم شامل آن میشود. در درون کشور ما هم همین روند قابلمشاهده است؛ اما صنعت روسیه از ایران گستردهتر است که به معنای بهره بردن مسکو از تجربیات و داشتههای پکن خواهد بود.
در حوزه اقتصادی و بهخصوص نظامی هم همکاری میان دو کشور برقرار است و این امر مهمی قلمداد میشود؛ چراکه چین میتواند بخشی از تولیدات غرب که در قبال روسیه جنبه تحریمی دارد را تأمین کند و به همین جهت پکن میتواند تا حدود ۶۰ الی ۷۰ درصد از نیازهای مسکو را برآورده کند.
از منظر دیگر بحث انرژی هم مطرح است. توجه داشته باشید که گاز و نفت روسیه برای چین اهمیت دارد و پکن با تخفیف ویژه این محصولات را از مسکو خریداری میکند. این موضوع در شرایط کنونی برای مسکو و پکن اهمیت دارد. درمجموع همکاریهای دو طرف در سطح وسیعی انجام خواهد شد اما نکته این است که چین به نام پروژه کمربند و جاده در حوزه نفوذ سنتی روسیه ریشه دوانده است. باید بدانیم که آسیای مرکزی برای پکن اهمیت دارد اما در مقابل مسکو به دلیل روابط «شبه استراتژیک» با پکن سعی نمیکند که چین را در این مورد مواخذه کند.
روابط پکن- مسکو چه تأثیری در جنگ فلسطین دارد؟
در غزه شاهد یک جنگ چندضلعی هستیم. در این خصوص روسیه و چین بهصورت مستقیم در این جنگ حضور ندارند اما رابطه مسکو و تلآویو به دلیل پرونده اوکراین تیرهوتار شده است. در این میان کشورهای حاشیه خلیجفارس برای چین، مهم هستند و یکی از دلایل آنهم وجود منابع غنی در این کشورها بهحساب میآید و به همین دلیل پکن سعی کرد تا موضع کشورهای عربی را اتخاذ کند و روسیه هم از همین سیاست تبعیت کرد. این در حالی است که روسیه هم بخشی از کموکاستیهای تحریمهای غرب علیه خود را از طریق کشورهای حاشیه خلیجفارس و بهخصوص دُبی تأمین میکند.
در قضیه فلسطین و غزه و حتی در مورد جزایر سهگانه ایران هم شاهد مواضع چین و روسیه به نفع کشورهای عربی منطقه بودیم؛ چراکه آنها در این کشورها منافع بیشتری نسبت به ایران حس میکنند. نگاه آمریکا به سفر پوتین آنهم به مقصد چین مثبت نیست. از منظر واشنگتن روسیه و چین دو قدرت اقتصادی و نظامی هستند و تجمیع این دو بهعلاوه قرار گرفتن کره شمالی در کنار این دو کشور، اهمیت استراتژیک دارد و آمریکا نگران همین مسائل است. البته هرچه ایالاتمتحده به روسیه و چین فشار وارد کند این دو کشور و شرکای آنها به یکدیگر نزدیکتر میشوند که مؤلفههای فرهنگی و اقتصادی علاوه بر محورهای نظامی و سیاسی در آن دخیل هستند.