افزایش دو برابری هزینه اینترنت
طبق برآوردها خرید سرویس یک‌ماهه فیلترشکن از ۸۰ هزار تومان در فروردین‌ماه، اکنون به ۱۳۰ هزار تومان رسیده و هزینه خرید سرویس سه‌ماهه نیز از ۲۰۰ هزار تومان به ۴۰۰ هزار تومان رسیده است. هزینه خرید ۱۰ گیگ اینترنت آزاد در حال حاضر ۳۵ هزار تومان هزینه خرید ۲۰ گیگ اینترنت آزاد ۷۰ هزار تومان و هزینه خرید ۷۵ گیگ اینترنت آزاد ۱۷۵ هزار تومان؛ در این میان که هزینه خرید فیلترشکن‌ها در بازه زمانی ۵ ماهه رشد چشمگیری داشته است، بسیاری از کاربران ایرانی به ساخت فیلترشکن‌ها روی آورده‌اند.
پشت صحنه بازار داغ فیلتر شکن
بازار خرید و فروش فیلترشکن این روزها داغ است، این پرسش مطرح می‌شود که امکان قطع کامل دسترسی به فیلترشکن‌ها وجود دارد یا خیر؛ میلاد نوری، کارشناس آی‌تی، در گفت‌وگو با خبر آنلاین، گفت: «زمانی که فردی می‌خواهد در شرایطی که بیشتر فیلترشکن‌ها را مسدود کرده‌اند، یک فیل‌ترشان را راه‌اندازی کند، نیاز به یک سرور در داخل ایران و یک سرور در خارج از ایران دارد، سرورهای داخل ایران تحت کنترل دیتاسنترها و ارائه‌دهندگان خدمات در ایران است که تابع دستورات وزارت ارتباطات و سایر نهادهای نظارتی و مرتبط هستند و طبق دستوراتی که به آنها داده‌شده است، ترافیک را در داخل کشور رصد می‌کنند و از روی رفتار ترافیک متوجه می‌شوند که از کدام سرورها و یا VPS ها استفاده فیلترشکنی می‌شود، چه فردی که از تولید فیلترشکن‌ها کسب درآمد کند یا فردی که برای خود و خانواده‌اش آن را ساخته باشد و سرور و آی‌پی که استفاده می‌شود، اعلام می‌شود و مسدود می‌شود و یکی از دلایلی که این فیلترشکن‌ها افزایش قیمت داشته‌اند، آن است که فردی که VPS را برای خود و یا برای کسب درآمد راه‌اندازی می‌کرده است، برای ۶ ماه تا یک سال از آن استفاده می‌کرده اما این روزها به خاطر مانیتورینگ‌هایی که سخت‌تر می‌شود، فرایند بالا نگه‌داشتن خود سرویس و دور زدن فیلترینگ سخت شده است.»
اینترنت طبقاتی
این کارشناس آی‌تی با اشاره به اینکه کاربر تنها قسمت اتصال را می‌بیند و تیم فنی که فیلترشکن‌ها را متصل نگه داشته‌اند به صورت دائمی پروتکل‌ها و سرورها و آی‌پی‌های خود را تغییر می‌دهند و کاربر متوجه این تغییرات نمی‌شود؛ گفت: «این اتفاق خود بخشی از اینترنت طبقاتی است، خود مسئولان اکثراً اینترنت بدون فیلتر دارند و دسترسی به برخی از افراد داده‌شده است و برخی از خبرنگاران نیز اینترنت بدون فیلتر دارند و در حال حاضر صحبت از تخصیص اینترنت بدون فیلتر به برخی از اساتید دانشگاه است و افرادی که پول بیشتری داشته باشند نیز سرورهای اختصاصی دریافت می‌کنند.»
از دست دادن منابع اطلاعاتی
عادل طالبی، کارشناس کسب‌وکارهای دیجیتال با اشاره به اینکه از دست دادن منابع اطلاعاتی بزرگ‌ترین خطری است که در حال حاضر ما را تهدید می‌کند؛ گفت: «یوتیوب یکی از مهم‌ترین منابع آموزشی است، که در حال حاضر از دسترس خارج‌شده است و یا سایت‌هایی که محتوای آموزشی می‌گذارند که منابع آموزشی هستند و از دسترس خارج‌شده‌اند و در کنار تحریم‌ها، فیلترینگ فرایند یادگیری را دشوار و ناممکن کرده است و ابزارهای یادگیری از جمله گوگل و غیره محدودشده‌اند و افرادی که می‌خواهند در اقتصاد دیجیتال فعالیت کنند در حال حاضر محروم شده‌اند. نگاه اعتقادی به ابزارها و این دیدگاه که "هر ابزاری باید در راستای اهداف ما قرار گیرد"، یک دیدگاه شکست‌خورده است.»
اینترنت ماهواره‌ای برای همه
طالبی در ادامه بابیان اینکه فناوری راه خود را پیدا خواهد کرد؛ گفت: «همان‌طور که ماهواره آمد و دیگر مردم کمتر تلویزیون تماشا می کنند و اثرگذاری بر روی مردم و اصلاح آنها به مسیر درست کاهش پیدا کرد با بستن و محدودسازی اینترنت نیز اینترنت ماهواره‌ای به زودی در دسترس قرار خواهد گرفت و دیگر کاری از دست کسی ساخته نیست.» عادل طالبی گفت: «سرمایه‌گذار خارجی به دلیل عدم ثبات اقتصادی وارد کشور نمی‌شود، وقتی کسب‌وکارهای بزرگی مانند دیجی‌کالا، ازکی و یا طاقچه ناگهان بسته می‌شوند، سرمایه‌گذار سرمایه خود را وارد این حوزه نخواهد کرد و وارد بخش دلالی می‌شود و درنهایت سرمایه وارد بخشی می‌شود که در راستای رشد اقتصادی و تقویت تولید نیست و وارد اقتصاد واسطه‌گری می‌شود. ما به یک سرطان مبتلا هستیم که دولت‌مردان به بدنه کشور مسکن می‌زنند غدد سرطانی باید برداشته شوند.»