به عنوان یک حقوقدان، نظر شما درباره لایحه عفاف و حجاب چیست؟ چه ضرورتی پشت تدوین این لایحه وجود دارد و آیا این متن قانونگذار را به اهداف اش نزدیک می کند یا خیر؟
قانون گذاری چه قبل از پیروزی انقلاب و چه بعد از آن از زیر ساخت کارشناسی محروم بود. در برخی از دوره ها، مجلس و قانون گذاران در تصویب قوانین دچار شتابزدگی می شوند.
اگر سیر تکاملی لوایح و طرح های مطرح شده در صحن علنی یا کمیسیون های تخصصی مجلس را دنبال کنید متوجه می شوید که اصول تخصصی رعایت نمی شود و جلب نظر مشاوران فنی و تخصصی در ماهیت طرح و لایحه مد نظر نیست. جمعی تصمیمی می گیرند ولی ۸۵ میلیونی باید تبعات آن را بپردازند.
از این دست قوانین یا لوایحی که به صورت غیر کارشناسی در مجلس بررسی گردیده و هزینه از خزانه و بیت المال صرف بررسی این طرح ها و لوایح شده، وجود دارند.
مثلا طرح "صیانت از فضای مجازی" که از ماه های آغازین کار مجلس یازدهم مورد توجه نمایندگان قرار گرفت و دنبال شد. این طرح بیش از نیمی از راه خود را بدون جلب نظر کارشناسان فضای مجازی، علوم ارتباطات و کارشناسان فضای سایبری گذرانده بود.
پس از گذشت صدها ساعت کار در مجلس و صرف هزینه از اموال عمومی و اتلاف وقت نمایندگان، در نهایت بعد از گذشت بیش از یک سال این طرح به علت غیر کارشناسی بودن از دستور مجلس خارج شد.
لایحه حمایت از عفاف و حجاب هم چنین جنسی دارد. زیرا به صورت شتاب زده تدوین شده و بار کارشناسی این متن در حوزه های اجتماعی، جامعه شناختی و حقوقی سبک است.
حتی اصول گرایان و برخی از تندروها در مورد این لایحه نقد دارند و ان را در موضوع عفاف و حجاب بی اثر می دانند. آیا می توان ابهامات دیگری به این لایحه وارد کرد؟ آیا اصل اثر گذاری و بازدارنده بودن قوانین در مورد این لایحه قابل طرح است؟
نمایندگانی که طرح را در کمیسیون قضایی تصویب کرده اند صرف نظر از آسیب های جبران ناپذیر پرداخت قضایی و فرهنگی، صدماتی وارد می شود که چنین قوانینی به جایگاه بین المللی ایران و حوزه گردشگری وارد می کند غفلت کرده اند.
برخورد دستگاه های نظارتی و قضایی با افراد بی حجاب و بد حجاب تنها شامل شهروندان ایران نمی شود. پس لرزه های این لایحه مرز ها را در می نوردد.
تکالیف قانون سنگین است و تقریبا اکثریت وزارتخانه ها، نهادها و سازمان های زیر مجموعه قوه مجریه و هیات وزیران درگیر اجرای این قانون خواهند شد.
تحمیل چنین قانونی به فضایی که نه از نظر روانی آمادگی اجرای آن را ندارد و هم از نظر بودجه در اجرای این قانون ناتوان است چه لزومی دارد؟!
قوه قضاییه با کمبود قاضی و کادر اداری روبه رو است. به اذعان مسئولین دستگاه قضایی قضات دادگستری در رسیدگی به پرونده های موجود با دشواری روبه رو هستند.
در چنین شرایطی حجم گسترده ای از شعب دادسرا، بازپرسی، دادیاری، دادستانی، دادگاه های کیفری و شورای حل اختلاف، زندان ها و بانک ها و نهادهای نظارتی درگیر اجرای این قانون خواهند شد که هزینه زیادی برای دولت دارد.
هم زمان با انتشار متن نهایی لایحه عفاف و حجاب، شاهد برخورد با فعالین استارتاپی شده است. سختگیری چه تبعاتی دارد؟
این افراد می توانند کشور را ترک کنند ولی اینجا مانده اند و در اقتصاد نقش دارند. از چنین بخش هایی باید تقدیر شود نه اینکه در کار آنها سنگ اندازی کنیم. نمایندگان مجلس که چند ماه پیش بودجه سال 1402 را برای اجرا تصویب کردند بهتر از هر کسی از وضعیت اقتصادی کشور مطلع هستند به جای حمایت از بخش های فعال و پویا در اقتصاد نباید در مقابل فعالیت آنها سنگ اندازی کرد. باید از نمایندگان پرسید اکنون با چه توجیهی از جهت بودجه ای در صدد اجرای این قانون هستند؟!
قانون قبل از مصوب شدن باید از جهت بار اقتصادی، از جهت آسیب شناسی اجتماعی و دانش جرم شناسی مورد بررسی کارشناسانه قرار بگیرد. نمایندگان محترم مجلس حداقل پاسخگوی موکلین خود باشند و روشن کنند برای اجرای چنین قانونی روی کدام بودجه حساب کرده اند؟! لایحه عفاف و حجاب ابهامات مالی دارد و خانه ملت باید پاسخ گوی این ابهامات باشد.
پرسش این است که چطور باید از خانم ها و دختران شهروند در کوچه و خیابان جریمه گرفت. بسیاری از این بانوان و دختران برای کار کردن از خانه بیرون می آیند. پرسش دیگر این است که آیا گرفتن جریمه از شهروندان به خاطر بی حجابی و بدحجابی از نظر شرعی چه وجهی دارد؟! آیا به خاطر نماز نخواندن هم می شود از کسی پول گرفت؟!