گل مالی در خرم‌آباد
«گل‌مالی» یکی از رسم‌های سنتی مردم لرستان است که بر اساس رسم دیرینه مردم خرم‌آباد، در زمان عزاداری بر فاجعه روز کربلا، سر و صورت خود را گل‌مالی می‌کنند. مردم بومی این منطقه، در زبان محلی گل‌مالی را «خَه‌رَّه‌گیری»، (خَه‌رّه به معنای گِل) می‌نامند. عزاداران در روز تاسوعا، خاک نرم و مخصوصی بنام گل باغچاله (گل رس) را مهیا کرده و در میدان‌های بزرگ و کوچک که معمولاً با آجر چینی در جلوی خیمه‌ها و تکیه‌های شهر درست می‌شود، می‌ریزند و در روز عاشورا این خاک را با گلاب مخلوط کرده و گل روز عاشورا را آماده می‌کنند و از صبح روز عاشورا با گل‌مالی کردن سر و صورت خود مراسم‌های عزاداری آغاز می‌شود.
«سنگ‌زنی» درخراسان شمالی
«سنگ‌زنی» نوعی آیین مذهبی است که یک هیأت عزاداری در یکی از شهرستان‌های خراسان شمالی در روز عاشورا اجرا می‌کند. علی حسین‌پناه ـ کارشناس جامعه‌شناسی که مسؤول تهیه پرونده ثبتی «مراسم سنگ‌زنی» بوده است درباره آیین سنگ‌زنی در خراسان شمالی توضیح داد: در شهرستان «بام» میدانی به نام امام حسین (ع) در کنار مسجد جامع وجود دارد که روز عاشورا وقتی دسته‌های عزاداری برای عرض ارادت به مسجد جامع می‌آیند و علم‌ها را به نشان احترام به حرکت درمی‌آورند و در گوشه‌ای شروع به عزاداری می‌کنند، هیأتی به نام «سنگ‌زنی» در کنار دسته‌های عزاداری، مراسم ویژه‌ای را اجرا می‌کند.
حسین‌پناه افزود: هیأت سنگ‌زنی پس از ادای احترام دسته عزاداری به میدان می‌آید، درحالی‌که شرکت‌کنندگان آن دو سنگ در دست دارند و با نوحه‌خوانی مداح، سنگ‌ها را یک‌ضرب و سه‌ضرب به یکدیگر می‌زنند. در یک‌ضرب سنگ‌ها را بالای سر به هم می‌زنند و در سه‌ضرب یک بار بالای سر، یک بار جلو سینه و بار سوم جلو زانوی خود سنگ‌ها را به هم می‌زنند. در این مراسم یک حالت عرفانی خاصی به وجود می‌آید که معمولاً هر نوحه آن پنج تا ده دقیقه طول می‌کشد. پس از پایان نوحه، این هیأت کنار می‌رود و استراحت می‌کند و در این فاصله، هیأت بعدی وارد میدان می‌شود و پس از عرض ارادت دسته عزاداری بعدی، هیأت سنگ‌زنی دوباره به میدان می‌آید و یک نوحه دیگر اجرا می‌کند.
«عَلَم غیبی» در بم
سنت عزاداری موسوم به «عَلَم غیبی» یا همان علم‌گردانی با استفاده از یک علم قدیمی به همراه زره زنجیری تاریخی از آیین‌های عزاداری ایام محرم در شهرستان بم است که پیشینه علم مورد استفاده در آن ۴۰۰ سال عنوان می‌شود و اهالی تاریخچه جالبی برای آن و نحوه انتقالش به این دیار بیان می‌کنند.
هیات طباطبایی بم که تاریخچه شکل گیری آن دستکم ۸۰ سال تخمین زده شده از متولیان برگزاری این سنت به همراه چندخانواده دیگر است که علم تاریخی را به همراه زره (پیراهن زنجیری) و نیز یک سفید مهره (نوعی ساز) که گفته می‌شود اجداد یکی از خانواده‌های بم آنها را از کشور عراق به بم منتقل کرده‌اند، دربرپایی این آیین نقش دارد.
درباره چرایی عنوان علم غیبی چند روایت نزد ساکنان بیان می‌شود اما یکی از معتبرترین آنها این است که یکی از اجداد خانواده‌های بمی در خواب یکی از بزرگان یا معصومان را می‌بیند و نشانی می‌دهد که به عراق برود و علم را از یکی از خادمان حرم تحویل بگیرد و هنگام مراجعه به عراق، آن فرد نیز مطلع بوده و علم را در اختیار او قرار می‌دهد.
«نخل گردانی» در سمنان
مهم‌ترین ویژگی مراسم سوگواری و عزاداری سالار شهیدان (ع) در شهرستان مهدیشهر استان سمنان، حمل نخل بسیار قدیمی و بزرگی است که در اصطلاح محلی به آن «مَفه» می‌گویند. این نخل را قدیمی‌ترین نخلِ عزاداری در استان سمنان می‌نامند، نخلی که براساس آن‌چه روی پلاکی فلزی در جلوی مفه نصب شده یعنی سال ۱۴۳۸ قمری، آن ۵۷۸ سال قدمت دارد.
عزاداران حسینی در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی نخل را به بالای کوه می‌برند. برای این کار زنجیری از عزاداران، دست در دست هم در دو ردیف ایجاد می‌شود و با گفتن «حیدر حیدر» با سرعت نخل را به بالا می‌کشند و بعد از انجام مراسم مخصوص خود که دعا و نیایش است، با تشکیل دوباره همان زنجیره، مردم عزادار، دست در دست یکدیگر، پا را روی زمین می‌کشند تا نخل را با آرامش از کوه پایین ببرند.