مشکلات آلودگی هوا و ترافیک چگونه حل می‌شود؟
بحث آلودگی هوا و ترافیک یا حمل‌ونقل در شهر تهران مهم‌ترین مشکلات هستند. راه‌حل دنیا برای حل این دو مشکل، توسعه حمل‌ونقل عمومی است. یک شهروند برای تردد در شهر باید بتواند با هزینه کم و در اسرع وقت به وسیله ناوگان حمل‌ونقل عمومی در شهر تردد کند. راهکاری که کارشناسان شهری به آن رسیده‌اند کاهش تردد خودروهای غیرضروری در شهر و ترغیب شهروندان به استفاده از حمل‌ونقل عمومی به خصوص در ساعات پیک عبور و مرور است. بهترین سامانه حمل‌ونقل عمومی، عدالت محور، ارزان، باکیفیت و غیر آلاینده است که با سرعت و در زمان‌بندی دقیق تردد کند.
تحریم مانع گسترش
حمل‌ونقل عمومی
تحریم علت اصلی گسترش نیافتن حمل‌ونقل عمومی در کشور است. البته بخشی هم به ناهماهنگی بین دستگاهی و عدم‌حمایت دولت‌ها از حمل‌ونقل عمومی مربوط می‌شود. ما مترو را با کمک وام بانکی داخلی و فاینانس خارجی ساختیم مجموعاً در تهران برای خطوط یک تا هفت که الآن در اختیار مردم است و 250 کیلومتر با بیش از 140 ایستگاه است دو نیم میلیارد دلار بازمان بازپرداخت 11.5 سال انجام شد. اما بعد از تحریم‌ها، ساخت مترو تأمین تجهیزات متحرک دیگر تأمین نشد و با مشکل نقدینگی مواجه شدیم. آخرین خریدمان هم 630 واگن به صورت فاینانس از چین بود که به دلیل تحریم هنوز فرآیند آن کامل نشده است. درواقع می‌توان گفت که نقش تحریم‌ها را باید در عدم گسترش مترو و حمل‌ونقل عمومی را زیاد دانست.
تأثیر تحریم در کاهش نقدینگی
مطابق قانون دولت باید سالانه 4 هزار میلیارد تومان به حمل‌ونقل عمومی تخصیص صد درصد داشته باشد. زمانی که یارانه اجرایی شد و قیمت سوخت بالا رفت قرار بود ده درصد از منابع حاصل از افزایش درآمد فروش سوخت، به حمل‌ونقل عمومی شهرها تخصیص داده شود که عملی نشد. زیرا دولت هزینه‌های خود را اولویت‌بندی می‌کرد و مثلاً این مبالغ را به حقوق و دستمزد و توزیع یارانه اختصاص می‌داد. اگر قرار بود به قانون عمل شود دولت باید تاکنون حدود 50 هزار میلیارد تومان در حمل‌ونقل منابع تخصیص داده بود که نشد. درواقع به دلیل تحریم‌ها منابع کم شده بود و دولت به دلیل کسری بودجه مجبور بود در تخصیص منابع اولویت‌بندی کند. خودروها شاه تهران شده‌اند و هر جا دلشان بخواهند تردد می‌کنند و هر جا هم که لازم باشد در گوشه خیابان و پیاده‌رو پارک می‌کنند. واقعیت این است که تنها راه‌حل ترافیک در تهران و کلان‌شهرها استفاده از حمل‌ونقل عمومی پاک ارزان عدالت محور و پرسرعت و امن و دقیق مثل مترو است. دولت باید برای تکمیل و توسعه آن هزینه کند. چون عادلانه‌ترین کار است. حمل‌ونقل عمومی وقتی به ظرفیت قانونی می‌رسد که 17 – 18 میلیون سفر با آن انجام شود دولت باید یارانه خود را به این ناوگان اختصاص دهد.
عدم توجه دولت به توسعه
حمل‌ونقل عمومی
کارخانه‌ها خوبی در داخل داریم که با مشارکت خارجی‌ها اتوبوس‌های خوبی تولید می‌کنند البته شرکای این شرکت‌ها به دلیل تحریم‌ها امکان مشارکت ندارند و این مشکل‌ساز شده است. البته قیمت بالای اتوبوس هم یکی از دلایل بروز مشکل در تولید اتوبوس در کشور است. کلاً درگذشته هم اتوبوس را خود شهرداری تهیه نمی‌کرد بلکه دولت در مقدار زیاد تهیه و آن را در میان شهرها توزیع می‌کرد مثلاً در دوره هاشمی رفسنجانی چند هزار اتوبوس تهیه و در شهرهای مختلف توزیع شد. در دولت خاتمی احمدی‌نژاد هم کم و بیش اتوبوس خریداری شد اما در دولت روحانی این اتفاق نیفتاد در دولت رئیسی هم تاکنون چیزی ندیده‌ایم به نظر می‌رسد در دولت رئیسی توجهی به حمل‌ونقل عمومی نمی‌شود. علت اصلی تحریم‌ها و نبود منابع لازم است و این‌که دولت اولویت‌های دیگری دارد.
150 منطقه گره کور ترافیک در تهران
من زمانی که در دور قبل شورای شهر بودم گزارشی از سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهر تهران آمد که مشخص کرده بود بیش از 150 نقطه در تهران گره کور ترافیکی دارد. اما شهرداری به دلیل هزینه زیاد و دیده نشدن این پروژه‌ها را در اولویت قرار نمی‌دهد.
پسرفت صنعت خودرو به دلیل تحریم
معتقدم اولویت ما مسائل غیر اقتصاد است. مثلاً صنعت خودرو به دلیل تحریم‌ها شرکای خارجی خودروسازان کشور را ترک کردند و صنعت خودروسازی که قرار بود از 800 هزار خودرو به یک و نیم میلیون تولید برسد هم در کمیت و هم در کیفیت با افت مواجه شد. خودروسازان خارجی با فناوری‌های جدید و بدون تحریم خودروهای باکیفیت و ارزان تولید می‌کنند و خودروسازان داخلی عقب‌افتاده‌اند. بعدها برای کمک به صنعت خودرو واردات خودروی خارجی ممنوع شد و کشور در سال‌هایی با کمبود تولید مواجه شد. این موضوع به صنعت خودرو دامن زد. هم‌اکنون خودرو باکیفیت پایین‌تر از سطح دنیا در کشور تولید می‌شود و این خودروها تبدیل به کالای سرمایه‌ای شده‌اند.