افزایش آسیب‌های اجتماعی
وضعیت اقتصادی کشور و هزینه بالای زندگی در شهرها موجب رانده شدن بخشی از جمعیت به حاشیه شهرها می‌شود. آن طور که کارشناسان می‌گویند بارانده شدن جمعیت به حواشی شهرها، احتمال افزایش آسیب‌های اجتماعی نیز بیشتر می‌شود. شرایطی که حالا مرکز پژوهش‌های مجلس نیز آن را یکی از مسائل امنیتی کشور می‌خواند.
مهاجرت داخلی در چه سنی انجام می‌شود؟
اغلب مهاجرت داخلی در سن ۱۵ تا ۳۴ سالگی انجام می‌شود. یعنی جمعیتی که فعال اقتصادی به شمار می‌روند. افراد زیر ۱۸ سال بنا بر اعلام سازمان‌های بین‌المللی، کودک به شمار می‌روند و ازدواج آنها هم در زمره کودک‌همسری محسوب می‌شود. بنابراین اگر افراد ۱۸ سال به بالا را در نظر بگیریم، جمعیت سنی مهاجران داخلی به صورت بالقوه در آستانه ازدواج و باروری هستند.
مهاجرت این افراد علاوه بر تأثیر مستقیم بر جمعیت مبدأ و مقصد مهاجرتی با تحت تأثیر قرار دادن الگوی سنی و درنتیجه میزان ازدواج و باروری، جمعیت آینده را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
ساختار جنسی مهاجران
بررسی نسبت جنسی مهاجران، نشان‌دهنده غالب بودن مهاجران مرد است. البته در سال‌های اخیر بر تعداد زنان مهاجر نیز اضافه‌شده است. به‌گونه‌ای که در بسیاری از مطالعات از عبارت زنانه شدن مهاجرت استفاده می‌شود.
مهاجرت مردان به ویژه مردان جوان ضمن کاهش نیروی کار در مبدأ، تراکمی از نیروی کار در مقصد را ایجاد کرده و می‌کند که نتیجه آن چیزی جز افزایش نرخ بیکاری در مقصد، گسترش مشاغل غیررسمی و ... نیست.
سیر صعودی مهاجرت درون استانی
بیش‌ترین مهاجرت‌های درون استانی با سهمی برابر با ۶۳ درصد مربوط به سال‌های ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۵ و کمترین آن مربوط به سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ است. این در حالی است که سهم مهاجرت بین استانی در همین بازه به ترتیب ۳۳.۷ درصد و ۴۸ درصد ثبت‌شده است. به عبارتی در این سال‌ها، مهاجرت بین استانی افزایش داشته که روی به هم خوردن تعادل جمعیتی کشور مؤثر است. از سوی دیگر بررسی‌ها نشان می‌دهد که طی ۳۰ سال اخیر بیش از ۷۰ درصد مهاجرت‌های درون استانی به مقصد شهرها صورت گرفت. همچنین نگاهی به روند مهاجرت درون استانی حاکی از آن است که از سال‌های ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۵ سیر صعودی ۱۰ درصدی داشت.
مقصد مهاجران به کدام استان‌هاست؟
بر اساس داده‌های سرشماری طی دوره ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۵ بیش از چهار میلیون مهاجر در کشور جابه‌جا شدند. البته سهم همه استان‌ها از این جابه‌جایی‌ها یکسان نبود. بیش از ۵۰ درصد استان‌های کشور مهاجرت فرست بودند. از این میان استان‌های تهران، خراسان رضوی، گیلان و مازندران بیش‌ترین مهاجر را داشتند. در این دوره استان‌های کرمانشاه، همدان، اردبیل و کردستان دارای بالاترین سطح منفی میزان خالص مهاجرت هستند. طی سال‌های ۸۵ تا ۹۰ نیز استان‌های گیلان، اصفهان و البرز دارای بالاترین موازنه مثبت مهاجرتی و کرمانشاه، خوزستان و لرستان نیز بیش‌ترین موازنه منفی مهاجرت را داشتند. داده‌هایی که نشان می‌دهد استان‌های مهاجرپذیر به لحاظ توسعه‌یافتگی در سطح بالاتری نسبت به استان‌های مبدأ قرار دارند.
سرریز شدن جمیعت در استان‌های مهاجرپذیر
محمود مشفق، مدیر گروه جمعیت‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی درباره وضعیت مهاجرت داخلی در ایران به تجارت نیوز گفت: «سرریز شدن جمیعت در استان‌های مهاجرپذیر موجب ایجاد مشکلات اجتماعی و اقتصادی می‌شود. برای مثال در بعد اقتصادی باعث افزایش قیمت مسکن، زمین و اجاره‌بها می‌شود. در تهران هم این موضوع قابل‌مشاهده است. حالا مهاجران دیگر به تهران یا کرج نمی‌روند، بلکه به اطراف مثل شهریار، پردیس، پاکدشت و… می‌روند. ضمن اینکه مهاجران در استان‌های شمالی هم موجب افزایش قیمت مسکن و زمین می‌شوند. در بعد اجتماعی هم باعث افزایش آسیب‌های اجتماعی در مقاصد مهاجرتی می‌شود.»