بقلم توگی چولون دانشیار امور مالی در دانشگاه لویولا مریلند

جنگ ممکن است سهم بزرگی در تبدیل یوان به یک ارز جهانی داشته بتواند دلار را از جایگاه خود خارج کند.اندازه و رشد سریع اقتصاد چین چشمگیر است.
چین یکی از بالاترین نرخ‌های رشد اقتصادی در جهان را برای بیش از ربع قرن حفظ کرده و توانسته است  به نجات بیش از 800 میلیون نفر از فقر در تنها چند دهه کمک کند.این کشور بزرگترین صادرکننده در جهان و مهمترین شریک تجاری ژاپن، آلمان، برزیل و بسیاری از کشورهای دیگر می باشد. این کشور دارای دومین اقتصاد بزرگ ، پس از ایالات متحده، بر اساس نرخ ارز بازار - و بزرگترین اقتصاد بر اساس قدرت خرید است .با این حال، یوان همچنان به عنوان یک ارز اصلی جهانی عقب است. جنگ در اوکراین، که در اسفند 1401 ( فوریه 2022) آغاز شد، ممکن است آن را تغییر دهد.به عنوان یک استاد امور مالی و کارشناس امور مالی بین المللی ، من درک می کنم که چگونه این درگیری ژئوپلیتیکی ممکن است پول چین را در مرحله بعدی مسیر تبدیل شدن به یک ارز جهانی قرار دهد - و باعث شروع کاهش دلار آمریکا از تسلط فعلی آن شود .

پیشرفت کند یوان چین
چین مدت‌هاست که می‌خواهد یوان را به یک نیروی جهانی تبدیل کند و در سال‌های اخیر تلاش‌های زیادی برای انجام این کار انجام داده است.به عنوان مثال، دولت چین در سال 1394 ( 2015 ) سیستم پرداخت های بین بانکی فرامرزی را راه اندازی کرد تا پرداخت های فرامرزی به یوان را تسهیل کند. سه سال بعد، در سال1397 ( 2018 ) اولین قراردادهای آتی نفت خام با یوان در جهان را راه اندازی کرد تا به صادرکنندگان اجازه دهد نفت را به یوان بفروشند.چین همچنین با اعطای وام به ده‌ها کشور در حال توسعه، احتمالاً به عنوان بزرگترین طلبکار جهان ظاهر شده است . و چین در حال توسعه یوان دیجیتال به عنوان یکی از اولین ارزهای دیجیتال بانک مرکزی جهان است.به لطف این تلاش ها، یوان در حال حاضر پنجمین ارز پرمعامله در جهان است. این یک صعود فوق العاده از رتبه 35 در سال 1380 (2001)  است . یوان همچنین پنجمین ارز پرکاربرد برای پرداخت‌های جهانی از جایگاه 30 در زمستان 1390 ( اوایل سال  2011) تاکنون بوده است.
تسلط دلار آمریکا زیر سوال رفت
دلار آمریکا دهه‌ها است که به عنوان ارز غالب جهانی حکمرانی کرده است - و نگرانی در مورد اینکه چگونه این به نفع ایالات متحده است و به طور بالقوه به بازارهای نوظهور آسیب می‌زند چیز جدیدی نیست .پس از حمله روسیه به اوکراین در زمستان 1401 ( اوایل سال 2022) ایالات متحده و متحدان غربی آن روسیه را تحریم و از جمله دسترسی روسیه به سیستم سوئیفت را قطع کردند . این به وضوح نشان می دهد که چگونه می توان دلار را به سلاح تبدیل کرد.با قطع ارتباط روسیه از بازارهای مالی بین‌المللی، تجارت خود با چین را افزایش داد. روسیه شروع به دریافت پرداخت برای زغال سنگ و گاز به یوان کرد و مسکو دارایی یوان را در ذخایر ارز خارجی خود افزایش داد. شرکت های روسی مانند روس نفت Rosneft اوراق قرضه به یوان منتشر کردند . بر اساس گزارش بلومبرگ، یوان در حال حاضر پرمعامله ترین ارز در روسیه است .سایر کشورها به افزایش استفاده روسیه از یوان توجه کردند و فرصتی برای کاهش وابستگی خود به دلار دیدند.اکنون بنگلادش برای ساخت نیروگاه هسته ای به روسیه به یوان پرداخت می کند. فرانسه برای گاز طبیعی مایع خریداری شده از شرکت نفت دولتی چین، پرداخت به یوان را می پذیرد .یک بانک برزیلی تحت کنترل یک بانک دولتی چین در حال تبدیل شدن به اولین بانک آمریکای لاتین است که مستقیماً در سیستم پرداخت چین، مشارکت می کند . عراق می خواهد هزینه واردات از چین را به یوان بپردازد و حتی تسکو، خرده فروش بریتانیایی، می خواهد هزینه کالاهای وارداتی چینی خود را به یوان بپردازد .مجموع مبلغ دلاری این معاملات هنوز نسبتاً کم است، اما تغییر به یوان قابل توجه است.یوان هنوز به صورت آزاد در دسترس نیست. چین نظارت محکمی بر ورود و خروج پول به این کشور دارد. چنین کنترل‌های سرمایه و شفافیت محدود در بازارهای مالی چین به این معناست که چین همچنان فاقد بازارهای مالی عمیق و آزاد است که برای تبدیل یوان به یک ارز بزرگ جهانی مورد نیاز است.

تارنمای آسیاتایمز
برگردان و کوتاه سازی علی اصغر شهدی
[email protected]