به دنبال حادثه تلخ متروپل شاهد اعتراضات در آبادان هستیم، اعتراضاتی که از مطالبات صنفی شروع شده و رنگ و بوی سیاسی به خود گرفته است. جنس این اعتراضات چیست و چگونه باید با آن برخورد کرد؟
این اعتراضات مطالبه گری اجتماعی، یا نوعی کنش پیوسته اجتماعی است. از یک سو، مطالبه گرانی از اقشار و صنوف مختلف هستند و از سوی دیگر، تصمیم گیران و مسئولین سیاسی جامعه هستند که باید به مطالبه اجتماعی، پاسخ بدهند.
کنش متقابل این دو طیف درهم تنیده است و به میدان کنش شکل میدهد که در آن، هر گروه به دنبال حداکثر منافع اش است. یعنی در اعتراضات فقط مردم معترض را نمیبینید، اینجا حاکمیت و مسئولین هم مطرح هستند که باید به اعتراضات پاسخ درست بدهند. رفتار دولت و پاسخ به معترضان در اعتراض یا تغییر شکل اعتراض نقش دارد. آنها شاید این مطالبه را ناسپاسی میبینند و شاید برخورد قهری و امنیتی داشته باشند.
امروز در یک سو مردم هستند که مطالبه خود را دارند و سوی دیگر طرف دولت است که او هم حرف خودش را می زند. اینجا باید موازنهای بین این دو وجود داشته باشد و تا این دو گروه به گفتگو با هم برسند.
ما درباره مردمی صحبت میکنیم که فقیر، آسیب دیده و داغدار هستند. آیا رسیدگی به خواستههای این جمعیت درک نشده است؟ دولت در قبال این مردم مسئول است.
قطعاً باید خواسته مردم درک بشود. چون اعتراض به جای حساسی رسیده، امروز نوع برخورد مسئولین با اعتراضات و مطالبات مردم تعیین کننده است. فقر در جامعه شوخی نیست و نباید آن را شوخی تلقی کرد. جامعهای که در آن فقر وجود دارد نمیتوان مانع بروز آسیبهای اجتماعی شد.
آبادان از جمله شهرهایی است که آسیب اجتماعی آنجا زیاد است. باید دانست که فقر به دنبال خود، بی کاری و اعتیاد آورده است. طلاق کودکان کار و جرم و جنایت در این شهر فراوان است. وقتی ریشه این فقر توزیع ناعادلانه ثروت است مردم حق دارند خشمگین باشند. اینجا است که اتفاقاتی مثل متروپل به خشم مردم دامن می زند.
چطور به این نقطه میرسیم، شهری که رو به توسعه بود امروز در فقر دست و پا می زند و در مقابل مسئولینی که در این وضعیت سهیم هستند خود در صف مطالبه گران قرار میگیرند؟
ببینیم حضرت علی (ع) چه میکرد؟ حضرت امیر نمایندگان عادلی را برای اداره امور کشور منصوب میکرد. ظالمها، ظلم و مظلوم تولید نمیکنند، مقررات و قوانین است که ظالم و مظلوم تولید میکند. حضرت علی (ع) برای از بین بردن ظلم، سیستم را اصلاح کرد.
سیستم اداره امور ما مشکل دارد. مطابق آمارهای اعلام شده ۶۰ میلیون نفر در جامعه نیازمند تأمین معیشت هستند و ۳۰ میلیون نفر هم زیرخط فقر قرار دارند وقتی ۳۰ میلیون زیر خط فقر داریم یعنی بزهکاری و آسیبهای اجتماعی تولید میکنیم.
وقتی توزیع ناعادلانه ثروت داریم وقتی تحصیلات خوب از آن متوسط به بالاها است وقتی سیستم بهداشت و سلامتی مال ثروتمندان است یعنی داریم ظلم و ظالم و مظلوم تولید میکنیم. تا دیر نشده باید سیستمهای معیوب را اصلاح کرد.