صنعت فولاد ایران در سالهای اخیر یکی از بازیگران کلیدی رونق اقتصادی کشور بوده است و با وجود چالشهای جدی همچون محدودیتهای انرژی و فشارهای بینالمللی، توانسته نقش مهمی در رشد تولید، اشتغال و تراز تجاری ایفا کند
طبق آمار رسمی، تولید فولاد خام ایران در سال ۱۴۰۳ به ۳۰.۲ میلیون تن رسید، هرچند این رقم کمتر از ظرفیت بالقوه کشور است و افت نسبت به سالهای قبل به دلیل کمبود گاز طبیعی و برق رخ داد. با این حال، صنعت فولاد ایران همچنان یکی از ده تولیدکننده بزرگ فولاد در جهان باقی مانده است
ارزش صادرات محصولات فولادی نیز در سالهای اخیر روندی صعودی داشته است. در نیمه اول سال ۱۴۰۴، ارزش صادرات زنجیره فولاد نزدیک به ۴ میلیارد دلار اعلام شد که نسبت به دوره مشابه سال قبل ۲۶ درصد رشد را نشان میدهد
دولت و بخش خصوصی با تاکید بر توسعه زنجیره ارزش و افزایش بهرهوری، برنامههای گستردهای را برای تقویت این صنعت در دست اجرا دارند. وزارت صنعت، معدن و تجارت با هدف بالانس کردن زنجیره تولید و افزایش ارزشافزوده محصولات نهایی فولادی، توسعه صنایع پاییندستی را در اولویت قرار داده است
اهمیت توسعه صنعت فولاد
۱. تقویت زیرساختهای داخلی و رشد دیگر صنایع:
فولاد بهعنوان ماده پایهای در ساختوساز، حملونقل، انرژی و صنایع سنگین شناخته میشود و توسعه آن باعث تداوم رشد در بخشهای دیگر نیز میشود.
۲. ارزآوری و تقویت صادرات غیرنفتی:
در شرایطی که اقتصاد ایران به دنبال کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی است، فولاد بهعنوان یکی از کالاهای صادراتی مهم نقش کلیدی در تامین درآمدهای ارزی ایفا میکند. رشد ۲۶ درصدی صادرات فولاد در نیمه اول سال جاری نمونهای از این تاثیر مثبت است.
۳. اشتغالزایی و توسعه منطقهای:
صنعت فولاد با ایجاد فرصتهای شغلی مستقیم و غیرمستقیم، نقش موثری در رشد اقتصادی مناطق صنعتی کشور دارد.
۴. ارتقای توان رقابتپذیری در بازارهای جهانی:
با ارتقای فناوری، بهبود کیفیت محصولات و افزایش بهرهوری، ایران میتواند سهم بیشتری از بازارهای صادراتی را به دست آورد و جایگاه خود را در بازار جهانی تقویت کند