در روزهای اخیر، تحرکات دیپلماتیک و اظهارات مقامات ایران، آمریکا و اروپا بار دیگر موضوع مذاکرات هستهای و آینده روابط تهران - واشنگتن را در کانون توجه قرار داده است. هرچند مقامات رسمی ایران بارها تأکید کردهاند که هیچ مذاکرهای خارج از چارچوب منافع ملی و حقوق مسلم کشور صورت نخواهد گرفت، اما نشانهها حاکی از آن است که طرفین در حال سنجش مسیرهای جدید برای احیای گفتوگوها هستند. اظهارات متناقض رئیسجمهور آمریکا که از یکسو توافق با ایران را «کلید صلح در خاورمیانه» میخواند و از سوی دیگر با تهدید و فشار سخن میگوید، نشاندهنده همان رویکرد دوگانهای است که در سالهای گذشته نیز تجربه شده است. در مقابل، سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، موضع کشورمان را روشن بیان کرده است: مذاکره تنها زمانی معنا دارد که بر اساس اصل برابری، احترام متقابل و قاعده برد-برد باشد. او تأکید کرد که ایران برای مذاکرات عادلانه و از موضع برابر آماده است و فرمول سال ۲۰۱۵ همچنان میتواند مبنای توافق قرار گیرد؛ یعنی اعتمادسازی ایران در حوزه هستهای در برابر رفع تحریمها. در همین حال، سفر اخیر مجید تختروانچی به عمان و گمانهزنیها درباره تبادل پیام میان تهران و واشنگتن، بار دیگر توجهها را به نقش میانجیها جلب کرده است. هرچند مقامات ایرانی تأکید کردهاند که هیچ پیام رسمی از سوی آمریکا منتقل نشده، اما تلاشهای کشورهای منطقهای مانند عمان، قطر، بحرین و مصر برای نزدیک کردن دیدگاهها ادامه دارد. اتحادیه اروپا و روسیه نیز بر ضرورت بازگشت به مسیر دیپلماسی تأکید کردهاند. با این حال، سخنگوی وزارت خارجه ایران تصریح کرده است که این تلاشها به معنای آغاز روند رسمی مذاکرات نیست و تنها زمانی میتوان از گفتوگوی معنادار سخن گفت که آمریکا از سیاستهای یکجانبه فاصله بگیرد. به گفته او، آنچه واشنگتن تاکنون نشان داده بیشتر شبیه «دیکته کردن» است تا مذاکره، و چنین رویکردی در برابر ایران نتیجهای نخواهد داشت. در کنار این تحولات، عراقچی در یادداشتی در شبکه اجتماعی ایکس به صراحت اعلام کرد که ادعاهای مربوط به «تهدید هستهای ایران» دروغی آشکار است و حتی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز تأکید کرده که ایران هیچگاه به دنبال سلاح هستهای نبوده است.