معاون پژوهشکده سرطان معتمد جهاد دانشگاهی، بابیان اینکه «میزان بروز سرطان پستان در کشور ما متوسط اما رو به افزایش است»، گفت: میانگین بروز این بیماری در زنان ایرانی حدود ۱۰ سال زودتر از میانگین جهانی است و اغلب مبتلایان در بازه سنی ۴۰ تا ۵۰ سال قرار دارند... دکتر آسیه الفتبخش پزشک و متخصص جراحی عمومی با اشاره به اینکه ایران هنوز با «سونامی سرطان پستان» مواجه نیست اما روند ابتلا صعودی است، تأکید دارد که مهمترین چالش در این زمینه، نبود نظام غربالگری سراسر و آگاهی ناکافی زنان از علائم اولیه بیماری است و به گفته او، آگاهیبخشی مقدم بر غربالگری است و اگر زنان خود مراقبتی را بیاموزند، میتوان بسیاری از موارد را در مراحل ابتدایی تشخیص داد. او سبک زندگی ناسالم، چاقی، کمتحرکی و تغذیه نامناسب را از عوامل قابلتغییر ابتلا به سرطان پستان معرفی میکند و میگوید: اگر این عوامل کنترل شود، میتوان میزان بروز بیماری را بهطور چشمگیری کاهش داد. الفتبخش بر غربالگریهای سالانه بهویژه در سنین بالای ۴۰ سال تأکید دارد و همچنین میگوید که ۸۰ درصد بیماران در مراکز تخصصی سرطان پستان با حفظ بافت پستان درمان میشوند و بیماری لزوماً به معنای از دست دادن اندام نیست.
وضعیت ابتلا به سرطان پستان
وی درباره آمار و ارقام بروز سرطان پستان در کشور توضیح داد: بهطورمعمول، آمار و ارقام بیماریها با تأخیر یک تا دوساله منتشر میشود. اگر جمعیت زنان ایرانی را حدود ۴۲ میلیون نفر در سال ۱۴۰۲ در نظر گرفت، حدود ۱۶ هزار نفر ابتلای جدید به سرطان پستان گزارش شده است.
او بابیان اینکه میزان بروز سرطان پستان در ایران «متوسط» است، تصریح کرد: ایران با سونامی سرطان پستان مواجه نیست. بروز سرطان پستان در کشورهای پیشرفته نسبت به ایران بیشتر است؛ بهطور مثال، اگر از هر ۱۰۰ هزار زن ایرانی ۴۰ نفر به سرطان پستان مبتلا میشوند، این آمار و ارقام در کشورهایی مانند ایتالیا، فرانسه و ایالاتمتحده ۹۰ تا ۱۰۰ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر است.
سن ابتلا
او درباره میانگین سنی بروز سرطان پستان در ایران تصریح کرد: اختلاف ۱۰ ساله میانگین سنی بروز سرطان پستان در ایران با کشورهای غربی وجود دارد. بررسیها بیانگر این است که متوسط سن ابتلا به سرطان پستان در کشور حدود ۴۰ تا ۵۰ سال است و این در حالی است که متوسط سنی بروز این بیماری در کشورهای غربی ۵۰ تا ۶۰ سال است. شاید بتوان گفت به دلیل اینکه جمعیت کشور نسبت به کشورهای غربی جوانتر است، متوسط سن بروز سرطان پستان در زنان ایرانی کمتر است.
عوامل سرطانزا
معاون پژوهش و آموزشی پژوهشکده سرطان معتمد جهاد دانشگاهی ادامه داد: مصرف طولانیمدت قرصهای هورمونی، استعمال دخانیات، مصرف الکل و سبک زندگی از دیگر ریسک تغییرپذیر سرطان پستان محسوب میشوند. سبک زندگی، مهمترین ریسک قابلتغییر سرطان پستان است؛ بررسیها بیانگر این است که چاقی با سرطان پستان ارتباط مستقیم دارد. چاقی، ارتباط تنگاتنگ و مستقیم با «تغذیه» و «فعالیت فیزیکی» دارد که هر دو مولفه جزو سبک زندگی انسانها محسوب میشوند و البته قابلتغییر هستند.
غربالگری
الفتبخش درباره وضعیت تشخیص سرطان پستان در ایران نیز تصریح کرد: هنگامی که سخن از تشخیص سرطان پستان به میان میآید، غربالگری در کانون توجه قرار میگیرد و در این راستا باید گفت که «آگاهیبخشی» پیش از غربالگری مطرح میشود. کشورها بر اساس سیاستها و بودجه نظام سلامت خود، عملکرد متفاوتی برای غربالگری سرطان پستان دارند؛ شرایط به نحوی است که غربالگری سیستماتیک در برخی کشورها اجرا میشود. متأسفانه، هزینه اثربخشی غربالگری سیستماتیک سرطان پستان در کشور ثبتنشده و بنابراین سیستم بهداشتی و درمانی کشور با فقدان غربالگری سیستماتیک این بیماری مواجه است.