اهمیت و جایگاه خیرین سلامت در توسعه بهداشت و درمان، نقشی محوری و غیرقابل‌انکار است که فراتر از کمک‌های مالی به‌عنوان یک ستون حمایتی برای نظام سلامت و درمان عمل می‌کند.
در شرایطی که دولت‌ها با محدودیت منابع مالی و تعدد نیازهای بخش‌های مختلف به‌ویژه حوزه درمان، آموزش پزشکی و تجهیز و ساخت مراکز درمانی روبرو هستند، حضور فعال و آگاهانه خیرین، شکاف‌های موجود میان امکانات دولتی و نیازهای روزافزون مردم را پر می‌کند.
نیکوکاران با احداث و تجهیز مراکز درمانی، بیمارستان‌ها، کلینیک‌های تخصصی و خانه‌های بهداشت در مناطق محروم، زیرساخت‌های فیزیکی لازم برای دسترسی عادلانه به درمان را فراهم می‌آورند و با تأمین تجهیزات پزشکی پیشرفته به‌روزرسانی فناوری‌های مورداستفاده و حمایت از برنامه‌های پیشگیری و آموزش سلامت به ارتقاء کیفیت خدمات درمانی کمک شایانی می‌کنند.
نقش خیرین محدود به ساخت‌وساز نیست؛ بلکه در حوزه‌های نرم‌افزاری همچون حمایت از بیماران نیازمند، پرداخت هزینه‌های درمانی صعب‌العلاج، تأمین دارو و حمایت از پژوهش‌های پزشکی حیاتی است. این مشارکت اجتماعی گسترده، نظام سلامت را از یک‌نهاد صرفاً دولتی به یک حرکت ملی تبدیل می‌کند که ریشه در مسئولیت‌پذیری اجتماعی دارد و شاخص‌های سلامت و امید به زندگی را بهبود می‌بخشد. عدالت در دسترسی به خدمات را تقویت کرده و به توسعه پایدار و ارتقاء سلامت اجتماعی جامعه کمک می‌کند.
بااین‌وجود نباید نقش آموزش را در توسعه بهداشت و سلامت عمومی جامعه نادیده گرفت.
جایگاه خیرین در توسعه آموزش بهداشت، نقشی بنیادین و تحول‌آفرین در ارتقای سلامت جامعه ایفا می‌کند. در بسیاری از کشورها به‌ویژه در مناطق محروم، کمبود منابع مالی و زیرساخت‌های آموزشی مانعی جدی در مسیر آموزش بهداشت عمومی است. در این میان، خیرین با مشارکت‌های داوطلبانه و هدفمند خود، نه‌تنها در تأمین مالی ساخت مراکز آموزشی و بهداشتی نقش دارند، بلکه با حمایت از برنامه‌های آگاهی‌بخش به ارتقای فرهنگ سلامت نیز کمک می‌کنند. آنان با تأمین هزینه برگزاری کارگاه‌های آموزشی، تولید محتوای بهداشتی و حمایت از نیروهای متخصص، بستر مناسبی برای آموزش پیشگیرانه فراهم می‌سازند. آموزش‌ها شامل موضوعاتی چون تغذیه سالم، بهداشت فردی، سلامت روان، پیشگیری از بیماری‌های واگیر و غیر واگیر و ارتقای سواد سلامت است. همچنین، خیرین با ایجاد مراکز سلامت خیریه، امکان دسترسی اقشار کم برخوردار به خدمات آموزشی و مشاوره‌ای را فراهم می‌کنند که در کاهش نابرابری سلامت مؤثر است. مشارکت آنان در آموزش بهداشت، نه‌تنها موجب کاهش بار درمانی بر نظام سلامت می‌شود، بلکه با افزایش آگاهی عمومی، رفتارهای سالم را در جامعه نهادینه می‌سازد. از سوی دیگر، فعالیت‌های خیرخواهانه در حوزه سلامت، الگویی از مسئولیت‌پذیری اجتماعی را به نمایش می‌گذارد که می‌تواند سایر نهادها و افراد را نیز به مشارکت در توسعه آموزش بهداشت ترغیب کند. در نهایت، جایگاه خیرین در این عرصه، فراتر از کمک مالی، به‌عنوان عامل پیونددهنده بین مردم، نظام سلامت و نهادهای آموزشی شناخته می‌شود که نقش آنان در تحقق سلامت پایدار و توسعه انسانی انکارناپذیر است.