هیمن سعید مصطفی- کارشناس سیاسی
سوریه دارای تاریخ باستانی است که به هزاران سال قبل بازمی‌گردد. این کشور که در گذشته «شام» نام داشت، بخشی از امپراتوری عثمانی بود و مستقیماً به استانبول متصل بود. پس از جنگ جهانی اول و سقوط امپراتوری عثمانی، سرزمین‌های این امپراتوری تقسیم شدند و دولت-ملت‌های عربی جدیدی شکل گرفتند. کشور سوریه در سال ۱۹۱۸ تحت قیمومیت فرانسه و با رهبری پادشاه فیصل بن حسین اعلام شد. سوریه یکی از مناطقی بود که بر اساس توافق سایکس-پیکو (۱۹۱۷) تحت کنترل فرانسه قرار گرفت. از زمان تشکیل کشور سوریه، به دلیل نبود هویت ملی واحد و لزوم اعطای حقوق برابر به تمامی جوامع، ادیان و مذاهب، این کشور همواره با مشکلات و درگیری‌های داخلی مواجه بوده است. در سال ۱۹۶۳، حزب بعث سوریه قدرت را به دست گرفت و نظام سلطنتی را در این کشور لغو کرد. به دلیل وضعیت اقتصادی نامناسب و شرایط سخت زندگی، مردم کشورهای عربی، از جمله سوریه، در سال ۲۰۱۱ دست به اعتراض زدند. تظاهرکنندگان خواستار بهبود اوضاع اقتصادی، ایجاد فرصت‌های شغلی، افزایش حقوق کارگران و کارمندان، و به رسمیت شناختن هویت ملی تمامی جوامع بودند. در پی این اعتراضات، گروه‌های مخالف دولت شکل گرفتند و جنگ داخلی آغاز شد. سوریه با کشورهای عراق، ترکیه، اردن، لبنان، اسرائیل و دریای مدیترانه مرز مشترک دارد. کردها تقریباً ۱۰ درصد از جمعیت سوریه را تشکیل می‌دهند. در دوران حکومت‌های پیشین، کردها از کمترین حقوق برخوردار بودند و برخی حتی از داشتن شناسنامه محروم بودند. با آغاز جنگ داخلی، گروه داعش بخش‌های بزرگی از مناطقی را که کردها در آن زندگی می‌کردند، به تصرف خود درآورد. پیش از آن، نیروهای کرد برای حفاظت از این مناطق تشکیل شده بودند، اما در برابر حملات داعش نتوانستند مقاومت کنند.
بعدها، با حمایت جامعه جهانی و در چارچوب مبارزه با داعش، تمامی مناطق شمال و شرق سوریه به کنترل نیروهای کرد درآمد. علاوه بر کردها، عرب‌ها، سریانی‌ها، آشوری‌ها و پیروان ادیان مختلف نیز در این مناطق زندگی می‌کنند و برخی از آنان جزو نیروهای دموکراتیک سوریه هستند. این منطقه به «شمال و شرق سوریه» یا «کردستان سوریه» معروف است و در آن یک حکومت خودگردان تحت عنوان «مدیریت خودگردان دموکراتیک غرب کردستان» تشکیل شده است. پس از سقوط خانواده اسد، سوریه با چالش‌های بزرگی مواجه است؛ سازش داخلی و توافقات بین گروه‌های مختلف قومی و مذهبی و همچنین توافقات بین گروه‌های مسلح بزرگ‌ترین چالشی که حکومت آینده با آن روبه‌رو خواهد شد، از جمله همین مسائل است. در عین حال، توافق بین کشورهای بین‌المللی و آن‌هایی که حضور فعلی در سوریه دارند نیز اهمیت دارد. کردها و مناطق خودمختاری که زیر نظر آنها و متحدانشان از جمله عرب‌ها، سریانی‌ها و آشوری‌ها اداره می‌شوند، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های حکومت احمد الشرع هستند. این مناطق دارای مدیریت خودمختار هستند که با دیگر مناطق سوریه تفاوت دارد. همچنین، این مناطق نیروهای متفاوت و مستقلی دارند که تمام این مناطق تحت کنترل آن‌هاست. این نیروها از حمایت مالی و نظامی مستقیم کشورهای اروپایی و برخی کشورهای عربی برخوردار می‌شوند. صرف نظر از این، بسیار حیاتی است که کردهای سوریه و سایر اقلیت های مذهبی و قومی از حمایت های قانونی برخوردار باشند که به طور قابل اتکایی اجرا شوند.
این امر هم به نقض های تاریخی انجام شده علیه آنها رسیدگی می کند و هم به ایجاد پایه های متعادلی که سوریه برای پیشرفت به آن نیاز دارد کمک می کند.
برگرفته از: دیپلماسی ایرانی