هزینه های اروپا و امریکا در جنگ اوکراین و روسیه به محل مناقشه جدی و مهم در توافق صلح طرفین جنگ تبدیل شده است. هم اروپا و هم ترامپ در طرح های صلح خود، پیشنهاداتی را برای جبران هزینه های جنگ به اوکراین ارائه دادند.چگونه زلنسکی در میانه خواسته های ترامپ، منافع اوکراین را دنبال می کند؟
یک هفته از آغاز مذاکرات مستقیم آمریکا و روسیه در ریاض برای پایان دادن به جنگ سه‌ساله اوکراین می‌گذرد و این گفت‌وگوها، که بدون حضور متحدان اروپایی اوکراین برگزار شد، موجی از واکنش‌ها را در سراسر جهان به راه انداخته است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، که وعده داده بود این درگیری را "در عرض ۲۴ ساعت" حل کند، حالا طرحی را پیش می‌برد که به گفته خودش "همه کارت‌ها را به دست روسیه داده است. " اما اروپا کجای این معادله ایستاده و اوکراین چه واکنشی نشان خواهد داد؟
مذاکرات ریاض، که در ۱۹ فوریه با حضور مارک روبیو، وزیر خارجه آمریکا، و سرگئی لاوروف، همتای روس او، آغاز شد، به شکلی بی‌سابقه اروپا را کنار گذاشت. نیویورک تایمز در تحلیلی که روز بعد منتشر کرد، نوشت: "ترامپ با حذف اروپا از این مذاکرات، پیامی روشن به بروکسل فرستاده: آمریکا دیگر به دنبال اجماع با متحدان سنتی خود نیست. " این تصمیم در حالی گرفته شد که اروپا طی سه سال گذشته نقش کلیدی در حمایت مالی و نظامی از اوکراین ایفا کرده بود.
در همین راستا اروپا از آغاز تهاجم روسیه در سال ۲۰۲۲، بیش از ۱۳۲ میلیارد یورو به اوکراین کمک کرده است، رقمی که طبق گزارش مؤسسه اقتصادی کیل، از کمک ۱۱۴ میلیارد یورویی آمریکا پیشی می‌گیرد. چه آنکه مجله لوموند نیز در تحلیلی به این مسئله اشاره کرده و نوشت: "این کمک‌ها برای اروپا نه فقط یک تعهد اخلاقی، بلکه یک سرمایه‌گذاری استراتژیک برای جلوگیری از نفوذ روسیه در مرزهای شرقی‌اش بوده است.
اروپا به دنبال طرحی متفاوت از ترامپ است
در حالی که طرح ترامپ، به گزارش وال استریت ژورنال در ۲۱ فوریه، بر توقف درگیری‌ها در خطوط کنونی جبهه، ایجاد یک منطقه غیرنظامی و تعویق عضویت اوکراین در ناتو برای ۲۰ سال تمرکز دارد، اروپا دیدگاه متفاوتی را دنبال می‌کند. گاردین گزارش داد که رهبران اتحادیه اروپا در نشست ۲۴ فوریه در بروکسل، بر طرحی تأکید کردند که "بازگشت به مرزهای پیش از ۲۰۱۴" و "عضویت سریع اوکراین در ناتو" را در اولویت قرار می‌دهد. لوموند به نقل از امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، نوشت: "صلح پایدار بدون تضمین امنیت اوکراین ممکن نیست، و این نیازمند حضور قوی‌تر ناتو است. " تفاوت کلیدی این دو طرح در نگاه به آینده اوکراین است: طرح ترامپ به دنبال آتش‌بسی سریع با حفظ دستاوردهای سرزمینی روسیه است، در حالی که اروپا خواستار عقب‌نشینی کامل روسیه و احیای حاکمیت اوکراین بر تمام قلمرو خود از جمله کریمه است.
اروپا در برابر طرح ترامپ
اروپا به طرح ترامپ با دیده تردید می‌نگرد. پولیتیکو در ۲۲ فوریه به نقل از یک مقام ارشد اتحادیه اروپا نوشت: "ما نگرانیم که این طرح، اوکراین را به یک کشور بی‌طرف و ضعیف تبدیل کند که در برابر تهدیدات آینده روسیه آسیب‌پذیر خواهد بود. " کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، نیز روز گذشته در کی‌یف اعلام کرد که "هر توافقی باید با مشارکت اوکراین و اروپا باشد، نه صرفاً تصمیم واشنگتن و مسکو. "
تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که اروپا تلاش خواهد کرد با افزایش فشار دیپلماتیک و نظامی، جایگاه خود را در مذاکرات آینده بازیابی کند. FAZ نوشت: "بریتانیا و فرانسه ممکن است پیشنهاد اعزام نیروهای ناظر صلح به اوکراین را مطرح کنند تا از اجرای هرگونه توافق اطمینان حاصل شود. " اما با توجه به اختلاف‌نظر عمیق با آمریکا، احتمال شکاف بیشتر در ناتو نیز وجود دارد.
آینده‌ای نامعلوم در سایه طرح ترامپ
کارشناسان روابط بین الملل معتقدند طرح دونالد ترامپ برای پایان جنگ اوکراین، شکاف‌های عمیقی را میان آمریکا، اروپا و اوکراین نمایان کرده است. در حالی که مسکو از این رویکرد استقبال کرده و کومرسانت آن را "فرصتی برای تثبیت قدرت روسیه" خوانده، اروپا و اوکراین نگرانند که این طرح به بهای امنیت بلندمدت منطقه تمام شود. اروپا با هزینه‌های هنگفتی که در این جنگ متحمل شده، به دنبال حفظ نفوذ خود است، اما بدون همراهی آمریکا، گزینه‌هایش محدود به نظر می‌رسد.
اوکراین نیز، اگرچه در برابر واگذاری سرزمین مقاومت می‌کند، ممکن است تحت فشار واقعیت‌های میدان نبرد و کاهش حمایت غرب، ناچار به سازش شود. سوال اینجاست: آیا طرح ترامپ به صلحی پایدار منجر خواهد شد یا صرفاً آرامشی موقت پیش از طوفانی بزرگ‌تر خواهد بود؟ پاسخ به این پرسش در هفته‌ها و ماه‌های آینده روشن خواهد شد، اما آنچه مسلم است، این است که جنگ اوکراین بار دیگر نشان داد که در سیاست بین‌الملل، «منافع ملی» اغلب بر «اتحادهای سنتی» سایه می‌اندازد.