شهرام گیلآبادی، نویسنده، کارگردان و عضو شورای سیاستگذاری چهلوسومین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر درباره هدفگذاری و استراتژیهای راهبردی این شورا به منظور بهبود کیفیت وضعیت تئاتر سخن گفت.
گیلآبادی در گفتوگو با خبرنگار ایرانتئاتر با اشاره به اینکه شورای سیاستگذاری وجاهت، حرمت و فضای سیاستگذاری کلی یک جشنواره را برعهده دارد، گفت: «قطعا برای برگزاری جشنواره ابتدا باید شورای سیاستگذاری شکل بگیرد و سپس حوزههای اجرایی براساس سیاستهای شورا عملی شود اما اینکه چه اتفاقی باعث شده است تا شورای سیاستگذاری شکل نگرفته و امور اجرایی حرکت خود را آغاز کند، سوالی است که دلیل آن را باید از مدیران قبل جویا شد.» او ادامه داد: «دعوتکنندگان از ما برای حضور در شورای سیاستگذاری یک استدلال درست را دنبال میکردند. اینکه ما برای کمک به تئاتر نیاز به نظرات متفاوتی داریم که بتوانند بدنه تئاتر ایران را بشناسند و به آن کمک کنند. این استدلال کلی که ساحت آن بزرگتر از شورای سیاستگذاری جشنواره فجر است، دلیلی شد تا افراد را دور هم جمع کند.»
توجه به تئاتر ملی
این هنرمند با بیان اینکه این شورا براساس دعوت معاونت هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شکل گرفت و در آیین نامه جشنواره هم صراحتا کارکرد آن ذکر شده است، بیان کرد: «هنگام شکلگیری شورا دبیر منصوب شده بود و کارهای اجرایی طبق زمانی که باید شکل گرفته بود. براین اساس شواری سیاستگذاری نمیتوانست به بخشی از نظرات پایهای و عمیق خود دست پیدا کند اما نظرات دیگری داشت که به روند جشنواره کمک میکرد.»
گیلآبادی اظهار کرد: «بحثها با توجه به پیشینه شورا و اعضای آن حول محور موضوعات پایهای و اساسی تئاتر شکل گرفت و ملاکهای حقیقی تعریف شد که بخش عمدهای در تاریخ تئاتر ایران و در تاریخ تئاتر دنیا عمل شده و نتیجه داده بود. یکی از این ملاکها توجه به تئاتر ملی و تئاتر شهرستانها به عنوان سرچشمه و شالوده شکلگیری خلاقیت در تئاتر کشور بود.»
توجه به آموزش
او افزود: «توجه به آموزش دیگر موردی بود که شورا آن را مدنظر قرار داد و در راس همه این موارد حفظ حریم و حرمت خالق تئاتری که همان هنرمند است؛ مورد توجه بود. چراکه اگر حریم هنرمند رعایت نشود ما به بیراهههایی خواهیم رسید که تئاتر ماهیت و جوهره خودش را از دست میدهد.» این عضو شواری سیاستگذاری با اشاره به طراحی راهکارهای اجرایی شورا بیان کرد: «شورا استراتژیهایی را طراحی کرد که بتواند نسبت به فضای موجود و فرصتی که دارد، از آنها پاسخ بگیرد. دیده شدن فضای تغییر فرهنگی در جشنواره یکی از این استراتژیهاست.» او ادامه داد: «در زمان آغاز به کار شورا، هنوز بخشهای انتخاب جشنواره بینالمللی تئاتر فجر کار خود را تمام نکرده بودند؛ لذا توصیه جدی به پرهیز از کمیگرایی با هدف رسیدن به کیفیت را مدنظر قرار دادیم. سیاستی که انجام آن با توجه به زمان اندک کار شورا شدنی و قابل انجام بود. دیگر نکته توجه به تئاتر شهرستانها و طول عمر آثار تولید شده توسط خالقین تئاتر بود. از آنجا که تئاتر در جامعه باعث توسعه فکری میشود، میتواند تجارب خود را در استانهای مختلف به چرخش درآورد و این چرخش نخبگی به استانها کمک میکند تا هنرمندان از وضعیت فرهنگی و هنری دیگر استانها خبردار شوند و در عین حال حرفها و مولفههای فکری و معرفتی تئاتر مورد توجه دیگر استانها قرار گرفته و در تئاتر کشور نیز تاثیر بگذارد.» به گفته گیلآبادی، شواری سیاستگذاری در همین زمان اندک سعی کرده است خود را با زمان و فضای اجرایی هماهنگ کند. این هنرمند با تاکید شورا بر حمایت از تئاتر شهرستانها بیان کرد: «علاوه بر توجه به بخش مالی، در اختیار قرار دادن دستگاههای تبلیغی به منظور بهتر دیده شدن تلاش هنرمندان شهرستان، اجرای آثارشان در دیگر استانها، حمایت استانداریها و فرمانداریها و دیگر بخشهای دولتی از آنها مواردی بود که شورا در جلسات خود به آن پرداخته است. اعتقاد شورا بر این است که هرچه توجه جدیتری به هنرمندان شهرستان داشته باشیم، تئاتر ملی موفقتری خواهیم داشت.»
جامعه تئاتر بیهدف حرکت نمیکند
گیلآبادی با تاکید شورا بر شکل گیری تئاتر ملی به عنوان مطالبه جامعه بزرگ تئاتر ایران مطرح کرد: «اگر بتوانیم به ساختار منظمی به نام تئاتر ملی که نیاز روز جامعه در آن مشخص است، دست پیدا کنیم قطعا به یک پیشرفت و جامعه خلاق فکری و معرفتی در تئاتر خواهیم رسید. جامعه تئاتر بیهدف حرکت نمیکند و شکلگیری تئاتر ملی میتواند به این پیشرویی کمک کند.»