ستاره صبح: عبدالناصر همتی در همایش تأمین مالی تولید، از بنگاه داری به بنگاه سازی وعده داد: «بنگاه داری بانکها ظرف ۲ سال آینده جمع میشود.» وزیر اقتصاد با بیان اینکه «تجربه سه دهه گذشته نشان میدهد متوسط رشد بیشتر از 3 درصد نبوده است.»گفت شرایط نااطمینانی که در فضای اقتصادی حاکم شود بر تولید هم اثر میگذارد. بسیاری سخنان همتی را تعبیر خوابی دانستند که وزیر اقتصاد برای نظام بانکی کشور دیده است. ستاره صبح در گفت و گو با مجید گودرزی، اقتصاددان به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه میخوانید:
مجید گودرزی، اقتصاددان ضمن اشاره بر عملکرد منفی بانکها در اقتصاد کلان گفت: سالها است که بانکهای کشور منافع خود را به قانون تبدیل کردهاند و وقتی وارد نظام بانکی میشوید و با بانکها کار میکنید، در حقیقت وارد زمین بازی بانک شدهاید و بر مسیر تأمین منافع آنها حرکت میکنید. عملکرد نظام بانکی نشان میدهد که بانکها در خدمت اقتصاد ومردم نیستند، بلکه اقتصاد ایران در خدمت بانکها قرار گرفته است.
گودرزی افزود: بانکها به جای اینکه به نمایندگی از مردم در بخش تولید سرمایهگذاری کنند، به خودشان وام میدهند! نظم بانکی ایران نرخ بهره را بالا نگه میدارد و همین وضعیت به معنی نابودی تولید است. زیرا حداقل تا سقف 23 درصد، صرفه اقتصادی تمام فعالیتها منفی است. خلق نقدینگی از طرف بانکها و به ویژه بانکهای خصوصی خسارت جبران ناپذیری به اقتصاد وارد کرده است.
وی با بیان مشکلات نظام بانکی گفت: اگر بانکها امروز با مشکلات عدیدهای روبرو هستند و زنگ خطر برای بسیاری از بانکها به صدا درآمده، نتایج عملکرد نادرست نظام بانکی در اقتصاد ظاهر شده است. متأسفانه هر بار که بانکها دچار مشکل شدهاند، مساله را با ایجاد مشکلات تازه برای اقتصاد مرتفع کردهاند.
این اقتصاددان در تأیید اشتغال بانکها به بنگاه داری بیان کرد: وظیفه بانکها، بنگاه داری نیست. بانک نه تنها تخصص لازم برای بنگاه داری یا در اصطلاح جدید بنگاه سازی را ندارد، بلکه ارادهای برای کمک به بهره وری اقتصاد در نظام بانکی وجود ندارد. منافع بانکها در تضاد با منافع بخش خصوصی قرار دارد. بخش بزرگی از مشکلات اقتصادی در نتیجه فشاری که نظام بانکی بر بدنه اقتصاد تحمیل میکند ایجاد شده است.
گودرزی در این رابطه افزود: حاصل بنگاه داری بانکها انجماد منابع و عدم ایفای نقش تأمین مالی در اقتصاد است. بانکهای کشور دارای بنگاهها و شرکتهای متعدد هستند و منابع را به بنگاههای زیر مجموعه خود هدایت میکنند. هتل داری، پتروشیمی، گردشگری، مسکن، کشاورزی و... کار مجموعه بانکی نیست، بلکه بخش خصوصی باید این کارها را بر عهده بگیرد.
وی در پاسخ به سؤال ستاره صبح در رابطه با رقابت بانکها با بخش خصوصی گفت: بانکها مسیر اقتصاد را منحرف کردهاند. بخش خصوصی را به عنوان رقیب خود در نظر گرفتهاند و در نتیجه تسهیلات لازم را به بخش خصوصی نمیدهند و این بخش تا مرز نابودی میرود ولی از طرف بانکها تأمین مالی نمیشود.
مجید گودرزی ادامه داد: انتشار نقدینگی و بالا بردن تورم بیماری اقتصادی با منشأ بانکی است. نظام بانکی دنیا اجازه نمیدهند رفتار بانکها در زیر مجموعهاش تکرار شود. بسیاری از اقدامات به ظاهر قانونی بانکهای ما در دنیا جرم تلقی میشود.
این اقتصاددان با اشاره به عدم شفافیت در عملکرد بانکها گفت: شاید بتوان یکی از دلایل عدم تمایل به شفافیت را در این حوزه یافت. نظام بانکی نمیتواند قواعد نظام بانکی بین الملل را رعایت و اجرا کند از این رو از ورود به فضای شفافیت هراس دارد.
وی در نقد عملکرد دولت در رابطه با نظام بانکی افزود: متأسفانه دولتها دست نظام بانکی را برای هر اقدامی باز گذاشتند. دولت و مجلس باید تا جایی که میتوانند برای بانکها قوانین اصلاحی وضع کنند و مسیر معافیتها را به سمت سرمایهگذاری هدایت کنند.
مجید گودرزی در پایان تأکید کرد: هر پولی در کشور باید بهراحتی مسیر پیوستن به منابع تولید را پیدا کند. سرمایهگذاری در پول غلط است و نمیتوان از چنین نگاهی انتظار رشد و تحول مثبتی در اقتصاد داشت.