سلامت روان به عنوان یکی از ارکان اصلی بهداشت جامعه، در محیط کار اهمیت ویژه‌ای دارد. غفلت از این مسئله می‌تواند عواقب منفی فراوانی به همراه داشته باشد.
طبق نظر سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سلامت روان شامل «بهزیستی ذهنی، خودکارآمدی ادراک شده، خودمختاری، توانمندی، وابستگی بین نسلی و خود شکوفایی توانایی‌های فکری و عاطفی فرد» است.
لزوم جدی گرفتن فرسودگی شغلی
کارشناس سلامت روان مرکز بهداشت استان زنجان گفت: سلامت روان در محیط کار عبارت است از مقاومت کارکنان سازمان در مقابل پیدایش پریشانی های روانی و اختلالات رفتاری و سالم سازی فضای روانی کار به نحوی که هدف های چندگانه تأمین شود.
پریسا مولایی افزود: یکی از این اهداف این است که کارکنان کمتر به اختلالات روانی، مشکلات روانشناختی و آسیب های روانی اجتماعی مبتلا شوند و همچنین هر یک از کارکنان از اینکه در سازمان محل کار خود به فعالیت اشتغال دارند احساس رضایت کنند و علاقه مند به ادامه کار در آن سازمان باشند.
وی اظهار داشت: هر یک از کارکنان سازمان نسبت به خود، مدیران، همکاران و جایگاه خود احساس مثبتی داشته باشد و از طرفی همه کارکنان سازمان قادر به ایجاد روابط مطلوب با محیط کار و عوامل موجود در آن باشند.
این کارشناس با اشاره به برخی از عوامل تاثیر گذار در ایجاد استرس ناشی از کار، ادامه داد: شرایط و تراکم کاری، ابهام نقش، تعارض شغلی، مسئولیت، روابط با مافوق، زیردستان و همکاران و نداشتن امنیت شغلی از جمله این عوامل است.
کارشناس سلامت روان مرکز بهداشت استان زنجان یکی از معضلات موجود در این بخش را نشانه های هشدار دهنده وجود فرسودگی شغلی ذکر کرد و گفت: اختلال در خواب، احساس فرسودگی و خستگی، افزایش گله و شکایت از وضع جسمی، کاهش شور و شوق و از دست دادن انگیزه کار، مسلط شدن خشم، دلسردی و تحرک پذیری از جمله این نشانه ها به شمار می رود.
به گفته وی، بروز مشکل در یادآوری و تمرکز، تفکر دائم درباره مشکلات مرتبط با کار، نداشتن رضایت دائم از پیشرفت امور، احساس دائمی بی فایده و ناکارآمد بودن، کاهش ابتکار و نوآوری در حوزه کاری، شدت گرفتن عصبانیت نسبت به رهبران گروه، کم بها دادن به اهداف و کیفیت کار از دیگر نشانه های فرسودگی شغل است.
استرس عاملی در بروز انواع اضطراب
عضو کمیته روانپزشکی اجتماعی انجمن علمی روانپزشکان ایران با بیان اینکه ما در روانپزشکی دیدگاه چند جانبه‌ای در این زمینه داریم که خصوصیات زیستی، روانی و اجتماعی را در بر می گیرد یعنی ابعاد مختلفی که می تواند در زندگی یک فرد تاثیرگذار باشد، افزود: یک متخصص اعصاب روان (روانپزشک )به فرد کمک می کند تا مسائل و مشکلات او در همه جوانب بهبود پیدا کند.
حسن فلاح پور افزود: در حوزه پزشکی و روانپزشکی به هر عامل خارجی که موجب تغییرات در فرد می شود استرس می گویند که می تواند مثبت یا منفی باشد یعنی اینکه می تواند برای فرد، خوشحال کننده، انرژی بخش یا برعکس مایوس کننده و ایجاد کننده اندوه و اضطراب باشد.
این روانپزشک ادامه داد:اتفاقی که بر اثر استرس منفی در افراد رخ می دهد، غالبا در شکل های مختلف خودش را نشان می دهد و بیشتر به صورت اختلالات اضطرابی مشاهده می شود.
ارائه مهارت های زندگی به کارکنان
یک پژوهشگر، محقق و مدرس دانشگاه نیز با بیان اینکه سلامت روان مقوله بسیار مهمی است که امروزه تا حدودی به آن توجه می شود، ادامه داد: سلامت روان به ویژه ابعاد آن برای مردم بعد از همه گیری کرونا محسوس‌تر شد.
احسان فکور افزود: متاسفانه دستگاه‌های اجرایی مربوط که باید در این حوزه اقدام های به روز و متناسب با نیاز مردم ارائه کنند آنگونه که باید و شاید اقدام نمی کنند و تنها به ارائه گزارش های آماری در این حوزه بسینده می کنند.
این روانشناس ادامه داد: به عنوان یک محقق که بیش از ۴۰ طرح تحقیقاتی در سطح استان انجام دادم و بیش از ۲۰ مقاله در زمینه روانشناسی کار کرده ام می گویم که خلاها و کمبودهایی در مورد اقدامات دستگاه‌های اجرایی در این زمینه وجود دارد و بحث پژوهش در آنها بسیار کمرنگ است و اگر هم پژوهشی وجود داشته باشد صرفا کلیشه‌ای، غیر حرفه ای و غیرعلمی است.