نان از دوره باستان خوراک اصلی ساکنان ایران و بسیاری از مناطق دنیا بوده است و به روشها و شکلهای متفاوت و از انواع مختلف گندم و دیگر محصولات کشاورزی تهیه میشد. قدیمیترین نشانه از پخت نان در ایران به تپه سیلک (۴۵۰۰ ۴۰۰۰ ق.م) مربوط است که بقایای یک سیلوی گندم و همچنین ابزار مربوط به پخت نان در آنجا کشف شد.
شورای انقلاب فرهنگی ۱۱ مناسبت تازه را در گاهشمار رسمی کشور جای داده است که ۷ مناسبت آن با آرمان گسترش شادی اجتماعی و زنده کردن فرهنگ روستا در پیوند با فرآوردههای کشاورزی است. بر پایه این رویداد ۳۱ فروردین روز گندم و نان نامیده شد.
میگویند پخت نان سنگک قبل از ورود اسلام در ایران رواج داشته و در واقع ایده پخت آن را پزشک یکی از سلاطین ساسانی میدهد. از طرفی قدیمیترین فرهنگ لغتی که از این نان خوش طعم نام برده «برهان قاطع» است که در سال ۱۰۶۲ هجری قمری نوشته شده، م-لف این فرهنگ در معنی واژه سنگک مینویسد: «و نوعی از نان هم هست که بر روی سنگریزههای گرم بپزند.» پیشینه تاریخی نان سنگک دقیقاً روشن نیست و حرف و حدیثهای زیادی دربارهاش گفته شده است، اما آنچه که معلوم است، اینست که واژه «سنگک» از دو جزء «سنگ» و «ک» نسبت ساخته شده و آن نانی است که بر روی سنگریزه (ریگ) پخته میشود. کتاب «تاریخ نان در ایران» اثری ارزشمند از پروفسور ویلم فلور، ایرانشناسی هلندی از سوی انتشارات ایرانشناسی به چاپ دوم رسیده است. در این کتاب تاریخچه و جنبههای گوناگون پخت نان در ایران بررسی شده است. با توجه به اینکه در طول تاریخ ایران، نان اصلیترین خوراک مردم در اغلب مناطق بوده است، تنوع و گوناگونی فراوانی در روشهای پخت و مواد اولیه ان وجود دارد. بهعنوان مثال گونههای فراوانی از نانهای محلی در سراسر تاریخ ایران از گذشته تا به حال وجود دارد که تاکنون توجهی به آنها نشده است. این کتاب دربردارنده ۹ فصل با عناوین «منشاء نان»، «پخت نان»، «آمادهسازی خمیر در نواحی روستایی»، «روشهای پخت نان»، «پخت نانهای شهری»، «انواع نان»، «ابعاد معنوی و غیرمادی نان»، «نان روزانه یا رزق» و «نان، تحلیل رزق» است. مؤلف درباره انگیزههای خود از پژوهش در حوزه نان ایران و تألیف این کتاب چنین نوشته است: «بهعنوان یک نانوای قدیمی که نان روزانه خود را تهیه میکند، اغلب اوقات از روشهای تهیه نان در نقاط دیگر جهان، بهویژه از روشهای پخت ماهرانه نان در ایران شگفتزده شدهام. اگرچه انواع اصلی نانهای ایرانی را میشناختم، اما بهزودی دریافتم که گونههای فراوانی از نانهای محلی نیز در سراسر تاریخ ایران از گذشته تا به حال وجود دارد که تاکنون توجهای به آنها نشده است. حتی مقاله پرمحتوایی که در خصوص پخت نان در دائرهالمعارف ایرانیکا آمده است، اساساً به معرفی تنها پنج نوع نان پرداخته است که هرکس با ایران آشنا باشد، آنها را میشناسد. ضمناً افرادی مانند پولاک و ویلز نیز در آثار خود درمورد ایران، تنها به سه نوع نان اشاره کردهاند. این موضوع بسیار عجیب است زیرا انواع نانهای پخته شده در ایران بسیار متنوعتر از این بودند. نان از دوره باستان خوراک اصلی ساکنان ایران و بسیاری از مناطق دنیا بوده است و به روشها و شکلهای متفاوت و از انواع مختلف گندم و دیگر محصولات کشاورزی تهیه میشد. با توجه به اهمیت نان در رژیم غذایی مردم و نقش آن در افول و ظهور دولتها و یا دولتمردان، نادیده انگاشتن آن بهعنوان یک موضوع مطالعه، عجیب است. تنها یک مقاله، عمدتاً درباره تکنیک پخت نان سنگک و دو مقاله درباره پخت نان سنگک و تافتون وجود دارد. حتی در بررسیهای اقتصادی، اجتماعی و یا مطالعاتی که در خصوص رژیم غذایی ایرانیان صورت گرفته، بر اهمیت و جایگاه نان تأکید نشده و در گروههای (خوراک، مصرف کالری، درآمد) نیز بررسی نشده است. از اینرو، اطلاعات ارائه شده در این کتاب از تعداد گستردهای از نشریات انتخاب شدهاند. کتاب «تاریخ نان در ایران» تألیف ویلم فلور با ترجمه صبا کارخیران ۲۲۴ صفحه و قیمت ۱۸۰ هزار تومان از سوی انتشارات ایرانشناسی به چاپ دوم رسیده است.