گروه اقتصاد: کسب درآمد از طریق شغل‌های دولتی، خصوصی و آزاد دامنه‌اش زیاد است. به طوری که برخی افراد بدون قرارداد یا با قراردادهای سفید با مزد اندک به صورت روزمزد یا 89 روزه مشغول به کار هستند و درآمدشان اندک است و برخی هم درآمدشان از طریق حقوق ثابت که به بازنشستگان و کارمندان داده می‌شود تأمین می‌شود. این گروه‌ها دخل‌وخرجشان باهم جور درنمی‌آید و تورم باعث می‌شود که قدرت خریدشان پایین باشد. هرچند هر سال حدود 20 درصد به حقوق اضافه می‌شود اما چون تورم بیش از 40 درصد است ارزش آن کم می‌شود. در این شرایط رئیس پیشین بانک مرکزی از رانت ارزی پرده برداشت و نوشت: ۲۲۰ هزار میلیارد تومان ارز بین برخی واردکنندگان و واسطه‌ها و به ضرر دولت و صادرکنندگان توزیع‌شده است. گزارش پیش‌رو به این موضوع می‌پردازد.

رانت ارزی
عبدالناصر همتی، رئیس پیشین بانک مرکزی در صفحه توییتر خود نوشت: بانک مرکزی اعلام کرد؛ از اول سال تا به امروز ۲۰ میلیارد دلار ارز در سامانه نیما و ۱۲ میلیارد دلار ارز ۲۸۵۰۰ تومانی و ۱۰ میلیارد دلار نیز ارز اشخاص برای واردات تأمین کرده است.
اگر ۱۲ میلیارد دلار ارز ۲۸۵۰۰ تومانی اختصاص‌یافته برای کالاهای اساسی و دارو را در حمایت از سفره مردم در نظر گرفته و آمار آن را جدا کنیم، با در نظر گرفتن تخصیص و تأمین ۲۰ میلیارد دلار در سامانه نیما با نرخ ارز دستوری حدود ۳۰ ٪ زیر قیمت ارز بازار، در مدت ۷ ماه و صرفاً از این بابت، بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد ۲۲۰ هزار میلیارد تومان رانت ارزی بین برخی واردکنندگان و واسطه‌ها و به ضرر دولت و صادرکنندگان توزیع‌شده است.
تحت عنوان سیاست تثبیت، هم رانت سنگین ارزی توزیع و زمینه یک کسادی اقتصاد را فراهم کردید و هم نتوانستید کاهش جدی در دلار بالای ۵۰ هزارتومانی و تورم بالای ۴۰ درصدی ایجاد کنید!

مشاغل غیر شغلی
گزارش اتاق تهران نشان می‌دهد که سهم درآمد خانوار از یارانه نزدیک به صفر شده است. همچنین درآمد دهک دهم 30 برابر بیشتر از دهک اول است.
در گزارش اتاق بازرگانی آمده: درآمد خانوارها را می‌توان به سه گروه درآمدهای مربوط به مشاغل آزاد، حقوق و دستمزد و درآمدهای غیر شغلی تقسیم‌بندی کرد.
الگوی درآمد خانوارها نشان می‌دهد که به‌مرورزمان ترکیب درآمد از مشاغل آزاد به سمت مشاغل غیر شغلی سوق پیداکرده است. این الگوی درآمدی نمایانگر این موضوع است که اکثر درآمد خانوار از بخش‌هایی به دست می‌آید که مولد نیستند.

افزایش اختلاف درآمدی
معیار سنجش نابرابری، اختلاف درآمد خانوارها در سال 1401 نشان می‌دهد که تفاوت بین درآمد دهک‌های درآمدی وجود دارد. به طوری که برای خانوارهای شهری کل کشور، درآمد دهک دهم (ثروتمندان) حدود 30 برابر بیشتر از دهک اول (فقرا) است. این تفاوت برای خانوارهای روستایی 18.3 برابر و برای خانوارهای شهری تهران 8.6 برابر است.

دخل کمتر از خرج
اختلاف درآمد و هزینه متوسط خانوارها به استناد به داده‌های سال 1401، 28.2 درصد خانوار شهری و 32.5 درصد خانوار روستایی کشور هزینه زندگی‌شان از درآمدشان کمتر بوده است؛ برای خانوارهای شهری نیز درآمد متوسط برای دو دهک اول کمتر از هزینه بوده است. این موضوع برای خانوارهای روستایی شامل سه دهک اول و برای خانوار شهری تهران شامل دهک اول درآمدی است.

رشد هزینه و درآمد کمتر
گزارش اتاق تهران به این نکته اشاره می‌کند که به‌رغم اینکه درآمد خانوارهای استان تهران بالاتر از متوسط کشور است، اما هزینه خانوارها نیز به همین نسبت بالاتر است به نحوی که حتی رشد هزینه و درآمد در سال‌های اخیر برای استان تهران کمتر از کشور بوده است. (اقتصاد آنلاین)