کتاب «آنچه ما را انسان میکند» اثر ویکتور دی. اُ. سانتوس است که در برزیل به دنیا آمده و در آلمان، هلند و آمریکا نیز زندگی کرده است. او تاکنون ۱۰ زبان را مطالعه کرده است. در معرفی این اثر آمده است: «تخمین زده میشود که از حدود ۷۱۶۴ زبان زنده جهان، حداقل نیمی از آنها تا سال ۲۱۰۰ منقرض شوند. و هنگامی که یک زبان بمیرد، ممکن است فرهنگِ همراه با آن نیز از بین برود.
با از دست دادن هر زبان، بشریت چیزی گرانبها را از دست میدهد. چیزی اصلی و مرکزی که معنای انسان بودن ما به آن وابسته است. وقتی زبانی از بین میرود، دانشهای فرهنگی، جغرافیایی، گیاهشناسی و فلسفی که در آن زبان بیان شده و کاربران آنها را پروراندهاند هم ممکن است برای همیشه از بین بروند. برای توجهدادن مردم به ارزش زبانها، یونسکو سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۳۲ را دهه زبانهای بومی اعلام کرده است. زبانهای بومی از جمله آسیبپذیرترین زبانها هستند و بسیاری از آنها تنها تعداد انگشتشماری کاربر دارند.
میتوان به کمک زبانها صحبت کرد، از آنها در قالب زبان اشاره استفاده کرد یا با آنها چیزهایی نوشت. مستندکردن یک زبان از راه نوشتن، یکی از بهترین راهها برای حفظ گذشته و تضمین آینده آن زبان است.»