ستاره صبح - فائزه صدر: با توجه به افزایش غلظت آلاینده‌ها در بسیاری از مناطق کشور، مدارس تعطیل و تحصیل دانش‌آموزان تا مدتی نامعلوم به صورت مجازی خواهد بود. با توجه به تجربه تلخ و ناموفق آموزش مجازی در دوران کرونا، تعطیلی مدارس والدین را دچار تردید کرده و این سؤال برای آنان مطرح می‌شود که آیا آموزش بر بستر فضای مجازی برای فرزندانشان مفید خواهد بود یا خیر؟ متولی آموزش کشور نیز بین استشمام هوای آلوده و پایین بودن کیفیت یادگیری دانش‌آموزان در دو راهی انتخاب قرار دارد و آموزش و پرورش در برخی از شهرها با وجود آلودگی بالای هوا در برابر تعطیلی مدارس مقاومت می‌کند. ستاره صبح در گفت‌وگو با بهجت مجتهدزاده، مدرس و کارشناس آموزشی به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
بهجت مجتهدزاده ضمن تأیید تصمیم آموزش و پرورش در تعطیلی مدارس گفت: سلامت کودکان و نوجوانان در اولویت قرار دارد. وقتی شرایط آب و هوا برای عموم مردم ناسالم است و شهرها به یک اتاق گاز شبیه شده‌اند، اصرار بر دایر بودن مدارس توجیهی ندارد.
مجتهدزاده افزود: در دوران همه گیری برخی از خانواده‌ها به طور عینی با بیماری روبه‌رو نشده و با تبعات اش درگیر نبودند به همین دلیل در رعایت پروتکل‌ها مقاومت‌هایی وجود داشت و حتی برخی خواستار بازگشایی مدارس بودند چون تحصیل به صورت مجازی سخت و برای برخی از دانش‌آموزان ناممکن بود. اما آلودگی هوا در برخی شهرها تا حدی است که به راحتی می‌توان از پنجره و پشت بام خانه هوای مه آلود و غبار غلیظ را مشاهده کرد. به همین دلیل مقاومت در برابر تعطیلی مدارس در این دوره کمتر است.
وی در ادامه اضافه کرد: در دوران همه گیری تصمیم به تعطیلی مدارس موضوعی پیچیده بود. چرا که کلاس مجازی برای هیچ کسی معنا نداشت. ضمن اینکه هیچ بستری برای تدریس مجازی فراهم نبود، خانواده‌های زیادی نیز ابزار لازم برای دریافت آموزش‌ها را نداشتند. در آن دوران چندین ماه وقت صرف شد تا برنامه‌ای برای ساماندهی آن وضعیت طراحی شود و مدارس و خانواده‌ها با شرایط جدید وفق پیدا کنند که متأسفانه بالا بودن آمار ترک تحصیل دانش‌آموزان در دوران همه گیری نشان داد این تطبیق به خوبی صورت نگرفت.
این کارشناس آموزشی با برتر دانستن آموزش حضوری نسبت به تحصیل مجازی، گفت: اما امروز می‌توان گفت که بعد از تجربه کرونا، آمادگی نسبی برای آموزش مجازی در شرایط خاص در کشور ما وجود دارد و بسترهایی ایجاد شده است. اما با اطمینان عرض می‌کنم که آموزش مجازی تحت بهترین شرایط نیز نمی‌تواند جایگزین آموزش حضوری شود.
وی با انتقاد از عدم نظارت در آموزش‌های غیر حضوری اظهار داشت: در آموزش غیر حضوری نظارت بر کیفیت تدریس معلم ضعیف است. همچنین ساز و کار ارزیابی یادگیری دانش‌آموزان نیز دقیق نیست. به همین دلیل بعد از دوران همه گیری شاهد افت تحصیلی دانش‌آموزان در سرتاسر کشور بودیم.
وی گفت: تحصیل به شیوه غیر حضوری در دنیا پذیرفته شده و محسناتی دارد که از جمله آن‌ها کاهش هزینه است. تشکیل کلاس غیر حضوری در بستر اینترنت باعث کاهش هزینه‌های می‌شود، ولی در کشور ما یکی از چالش‌های دانش‌آموزان بخش خصوصی عدم کاهش هزینه در کلاس‌های غیر حضوری است. والدین شهریه مدارس غیر انتفاعی را به طور کامل می‌پردازند و حضوری یا غیر حضوری بودن کلاس‌ها بر رقم شهریه تأثیری ندارد.
این مدرس آموزش و پرورش با اشاره به ویژگی‌های ممتاز آموزش غیرحضوری تاکید کرد: کلاس‌های غیر حضوری معمولاً محدودیت مکان و زمان ندارند و محتوای آموزشی به صورت بسته‌هایی در اختیار دانش‌آموز و دانشجو قرار می‌گیرد ولی در آموزش غیر حضوری ما دانش‌آموز نمی‌تواند شهر را ترک کند یا در ساعتی غیر از زمانم تعیین شده مدرسه پای آموزش بنشیند. وی در ادامه اظهار داشت: دسترسی به عدالت آموزشی با آموزش همگانی در بستر مجازی تأمین می‌شود، چون تعداد زیادی دانش‌آموز از یک منبع آموزشی با یک کیفیت استفاده می‌کنند درحالیکه در آموزش مجازی ما کیفیت تدریس بسته به نوع مدرسه و معلمانش متفاوت است و بستر آموزش مجازی به هیچ وجه بستر گسترش عدالت آموزشی نیست.
مجتهدزاده در ادامه تصریح کرد: متأسفانه در دوره‌هایی که مدارس تعطیل می‌شوند و آموزش به صورت مجازی به دانش‌آموزان ارائه می‌شود، معایب زیرساختی برجسته می‌شود و درحالیکه تا دوره بعد فرصت برای رفع این معایب وجود دارد، با کمال تعجب می‌بینیم هیچ تفاوت محسوسی نسبت به سال گذشته ایجاد نشده و در روی همان پاشنه می‌چرخد!
وی گفت: در ایران، کماکان پلتفرم رسمی و قدرتمند داخلی برای آموزش وجود ندارد. شبکه شاد در ترافیک کاربران جابگو نیست. در برخی از مناطق کشور اینترنت ضعیف است و این مسئله در کیفیت یادگیری تأثیر دارد. نبود بستر مناسب، مشکل اتصال و قطع و وصل مکرر اینترنت اجازه نمی‌دهد دانش‌آموزان تدریس با کیفیتی را تجربه کنند.
بهجت مجتهدزاده در پایان گفت‌وگو با اشاره به مضرات افزایش استفاده از تلفن همراه در میان دانش‌آموزان، تاکید کرد: به دلیل همین معایب، متأسفانه آموزش آنلاین در میان دانش‌آموزان جدی گرفته نمی‌شود و هم زمان با تعطیلی مدارس تنبلی و تن پروری در میان دانش‌آموزان افزایش پیدا می‌کند. حضور دائمی دانش‌آموزان در خانه به این وضعیت دامن می‌زند. ضمن اینکه استفاده از تلفن همراه در بین کودکان و نوجوانان بالا می‌رود که به نوبه خود یک آسیب بزرگ و مانعی در برابر سخت کوشی و درس خوانی است.