ستاره صبح - مریم اسدی برون: محمد سودانی، نخستوزیر عراق در انتخابات اخیر این کشور تجربه خوبی را پشت سر گذاشت و ائتلاف تحت رهبری او که برای نخستین بار در انتخابات مشارکت میکرد، توانست بیشترین تعداد کرسیها را در میان احزاب و ائتلافهای شرکتکننده کسب کند. برخلاف پیشبینیهای اولیه، مشارکت در انتخابات روز سهشنبه نسبت به انتخابات دوره گذشته بالاتر بود و بیش از ۵۶ درصد از واجدین شرایط در رأیگیری شرکت کردند. در این دوره رقابت میان شیعیان عراق، بر آراء احزاب ائتلاف نوری مالکی و احزاب ائتلاف محمد سودانی متمرکزشده بود. کیوان تقوی نیا، کارشناس و تحلیلگر مسائل منطقه در این باره گفت: اگرچه نتایج نهایی و قطعی انتخابات عراق هنوز مشخص نشده، ولی اخبار منتشرشده تصویری کلی از نتیجه را ارائه میکند. اگرچه ائتلاف سودانی موفق به کسب بیشترین آراء شده است، ولی زور رأی نوری مالکی بیشتر است.
تقوی نیا افزود: وقتی مجموع رأی ائتلافهای صادقون، قیس خزعلی؛ بدر، هادی العامری؛ تصمیم، اسد العیدانی؛ قوی الدوله، عمار حکیم و... را موردتوجه قرار میدهیم میبینیم جنس رأی نوری مالکی متفاوت و قدرت تصمیمگیریاش در انتخاب نخستوزیر بیشتر است.
وی در این رابطه اضافه کرد: عباس موسوی، مشاور نوری مالکی اعلام کرده است ما چهارچوب هماهنگی بدون ائتلاف آقای سودانی 120 کرسی کسب کردهایم و کتله اکبر یا فراکسیون بزرگتر هستیم. وقتی مجلس عراق تشکیل میشود نمایندگان شیعه، سنی و کرد امضا میکنند که اکثریت یا ائتلاف بزرگتر هستیم و ائتلاف بزرگتر در شیعه نخستوزیر را انتخاب میکند.
این کارشناس سیاسی با یادآوری نسبت میان مالکی و سودانی خاطرنشان ساخت: امروز قدرت چانهزنی و جلب آراء نوری مالکی از آقای سودانی بیشتر است. در دوره قبل نیز نوری مالکی سودانی را بهعنوان نخستوزیر معرفی کرده بود. سودانی استاندار مالکی بود و انتخاب او با رضایت نوری مالکی صورت گرفت. به عبارتی مالکی عامل رشد سودانی بود که بعد از به قدرت رسیدن سودانی بهواسطه بروز حرکاتی از وی و میل به تصمیمگیری مستقل بین این دو فاصله افتاد.
وی گفت: بهطور مثال دیدار سودانی با احمد الشرع مطابق میل و طبق مشورت با چهارچوب هماهنگی نبود درحالیکه وی نماینده اجرایی چهارچوب هماهنگی گروههای شیعه بود و حق تصمیمگیری مستقل نداشت.
این تحلیلگر سیاست خارجی با اشاره به نوع راهبری سودانی در عراق گفت: البته آقای سودانی سعی در برقراری روابطی متوازن بین ایران و آمریکا داشت. کسانی که سودانی را مخالف حشد الشعبی میدانند، قضاوت کامل و درستی درباره او ندارند. وی بعد از انتخابات برای احترام گذاشتن به اهل سنت به زیارت آرامگاه ابوحنیفه رفت و همچنین از مرقد مطهر امام موسی کاظم زیارت کرد. او میخواهد به هر طریقی تمام گروههای عراق را گرد خود جمع کند.
وی در این رابطه تصریح کرد: دوران نخستوزیری سودانی عراق کمترین تنش را تجربه کرد. ازاینرو نباید به ماجرا بهطور یکجانبه نگاه کرد. اگرچه نوری مالکی بیست سال در ایران بود و جمهوری اسلامی به وی اعتقاد دارد، اما مسئله اینجا است که اگر مالکی نخستوزیر شود عراق روی آرامش را نخواهد دید. چون آمریکا از نوری مالکی بیزار است و باز برای به آشوب کشیدن عراق برنامهریزی خواهد داشت.
این تحلیلگر سیاسی با تبیین نقش آمریکا در عراق متذکر شد: پول نفت عراق در دست آمریکا است چون عراق نمیتواند مستقل نفت بفروشد این پول از طریق حسابهای آمریکایی آزاد میشود. ازاینرو با حضور مجدد نوری مالکی در قدرت احتمال فعال شدن گروههای تروریستی در عراق بالا میرود. مقتدی صدر مجدداً طرفدارانش را به خیابانها میکشد و غرب اجازه نخواهد داد عراق روی آرامش را ببیند. ایجاد تنش و درگیری در عراق به نفع هیچکدام از کشورهای منطقه نیست.
کیوان تقوی نیا در پایان گفتوگو با اشاره به نیاز عراق به آرامش و ثبات تأکید کرد: سودانی آرامش، کار و فعالیت و سازندگی برای عراق ایجاد کرد. در این دوره خدمترسانی به مردم عراق بیشتر بود و میزان رضایت عراقیها بالا رفت. ازاینرو نمیتوان به تحولات سیاسی عراق یکسویه نگریست. این روزها افراد زیادی بهعنوان کاندید نخستوزیری مطرح میشوند، اما با توجه به ساختار اجتماعی و سیاسی ویژه عراق باید نخستوزیری در این کشور بر سرکار بیاید که تمام گروهها قبول اش داشته باشند. صرف اختیار داشتن اکثریت شیعه در انتخاب نخستوزیر نمیتواند مانع از توجه به این نکته شود.