وضع به گونهای حاد شد که دولت روحانی مجبور شد دست در جیب مردم کند و 36 هزار میلیارد تومان زیان انباشته مؤسسات مالی و اعتباری مثل ثامن الحجج، پدیده شاندیز و... را پرداخت کند. همچنین دولت روحانی در اقدامی دیگر بانک های نظامی قوامین، انصار، مهر اقتصاد، حکمت ایرانیان و مؤسسه مالی و اعتباری کوثر را که بیش از 130 هزار میلیارد تومان زیان انباشته داشتند در بانک سپه ادغام کرد. گفتنی است که زیان روزانه مؤسسه ملل ۶۷ میلیارد تومان است. ماجرا چیست؟
تراژدی دیگر این که روز اول آبان امسال بانک آینده با زیان انباشته بیش از 500 هزار میلیارد تومان منحل و در بانک ملی ادغام شد.
علی انصاری بخشی از اموال خود و بانک را به لندن و جاهای دیگر منتقل کرد. سخنگوی قوه قضائیه گفت: کارهایی که بانک آینده انجام داده مصداق کلاهبرداری است. روز گذشته بانک مرکزی کرکره مؤسسه زیان ده و متخلف ملل را پایین کشید و اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل سیدامین جوادی (روحانی) را عزل کرد.
پرسش از بانک مرکزی، دستگاه قضائی، مجلس، دولت این است که چرا بر اساس گزارشهایی که در سال های گذشته درباره تخلفات مؤسسه مالی و اعتباری ملل منتشر شد، چشم پوشی کردند تا خسارت بیشتر و زیان انباشته سنگینتر شود. البته این که بانک مرکزی این مؤسسه زیان ده و متخلف را در بانک دیگری ادغام نکرده است امری پسندیده است. انتظار این است که بانک مرکزی و دستگاه های نظارتی ورود پیدا کنند و اموال سیدامین جوادی را در کشور، جزیره کیش و خارج رصد و به خزانه برگردانند. پرسش این است که چگونه یک روحانی توانست از بالکن یک مغازه در مشهد که یک صندوق قرض الحسنه با 500 هزار تومان سرمایه اولیه به چنین ثروت بادآوردهای برسد و سهام غالب برج 27 طبقه زرین در شهرک غرب که ارزش هر متر آن نزدیک به 300 میلیون تومان است و خلاف مقررات ساخته شده را به دست آورد.
مؤسسه مالی و اعتباری عسکریه
یکی از مؤسساتی که در ایجاد نوسان، تورم، گرانی و کاهش ارزش پول ملی نقش داشت «مؤسسه مالی و اعتباری عسکریه» بود. این مؤسسه توسط یک روحانی به نام «سید امین جوادی» در مشهد برای خرید خانه و ازدواج شکل گرفت. سپس به «مؤسسه ملل» تغییر نام پیدا کرد. همچنین در شهرک غرب تهران برج 27 طبقه خلاف قانو و... ساخت.
صعود عسکریه از صندوق قرضالحسنه تا بانک
سید امین جوادی یک روحانی اهل مشهد سال 1366 با نام صندوق «قرضالحسنه عسکریه» فعالیت خود را آغاز کرد و سال 1373 مجوز فعالیت تعاونی اعتباری آزاد خود را از وزارت تعاون اخذ کرد و پسازآن حوزه عملیات خود را از مشهد به دیگر شهرها گسترش داد. سال 1385 و در دولت اول احمدینژاد «صندوق قرضالحسنه عسکریه» به «مؤسسه مالی و اعتباری عسگریه» تبدیل شد.
تغییر نام از عسگریه به ملل
کریم علیجاننژاد تاجر برنج اهل مشهد که سید امین جوادی را بهخوبی میشناسد درباره فعالیت اولیه صندوق قرضالحسنه به روزنامه ستاره صبح گفت: در ابتدا فرد خیری مکانی را بهصورت رایگان در اختیار این صندوق قرار داد و جوادی با 500 هزار تومان کار خود را آغاز کرد. پس از مدتی میزان سود این مؤسسه افزایش پیدا کرد و بسیاری از وامگیرندگان با چالش مواجه شدند. درنهایت جوادی تعداد شعبات این مؤسسه را افزایش داد و در شهرهای دیگر نیز شعبههای این مؤسسه شکل گرفت. پرسش این است که چگونه یک روحانی که باید فردی سادهزیست باشد از یک صندوق قرضالحسنه کوچک در بالکن یک مغازه در مشهد توانست با فرایند وام دادن با بهره بالا و ورود به بازار ارز، سکه، مستغلات و ... به ثروت نجومی دست پیدا کند و در ساخت یک برج 27 طبقه زرین که در شهرک غرب در مجتمع برجهای عمران تکلار و در زمین مشاعات متعلق به مردم بسازد. قیمت هر متر این برج اکنون 260 میلیون تومان است. این خدمت به زوج های جوان است یا خدمت به پولدارها؟ به همین دلیل شورای عالی معماری و شهرسازی در دو نوبت رأی به توقف ساخت این برج داده است، همچنین احمدینژاد رئیسجمهور پیشین و عباس آخوندی وزیر پیشین راه و شهرسازی نیز دستور توقف ساخت این برج را داده بودند. اما دیوان عدالت اداری در رأی بدوی به نفع مالکان رأی داد و در تجدیدنظر به نفع متخلفان.
زیان انباشته در سال 1401
رقم زیان انباشته ملل به بیش از ۱۱ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان رسیده بود و حالا در جدیدترین آمار منتشر شده، زیان انباشته مؤسسه ملل تا پایان سال 1401 به بیش از ۱۳ هزار و ۸۰۳ میلیارد تومان رسیده بود.
سرمایه منفی
حال طبق اعلام رسمی مؤسسه ملل، نسبت کفایت سرمایه ملل در سال ۱۴۰۱، منفی ۹.۵۸ درصد، در سال ۱۴۰۲ منفی ۱۱.۴ درصد و در دوره سه ماهه نخست سال 1403 منفی ۱۱.۳۲ درصد بوده است.
این در شرایطی است که با توجه به سرمایه ثبت شده یک هزار میلیارد تومانی این مؤسسه و زیان انباشته بیش از ۱۳ هزار میلیارد تومانی، مؤسسه ملل مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت میشود. (ماده ۱۴۱ قانون تجارت بیان میکند: اگر بر اثر زیانهای وارده، حداقل نصف سرمایه شرکت از بین برود، هیئت مدیره مکلف است بلافاصله برای مجمع عمومی فوقالعاده صاحبان سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا بقا شرکت بررسی و تصمیم گیری شود) بنابراین زیان مؤسسه ملل بیش از ۱۳ برابر سرمایه ثبت شد و با توجه به کفایت سرمایه منفی ۱۱.۳۲ درصدی، ملل وضعیت بحرانی داشت که طبق بند 13 اصل 156 قانون اساسی وظیفه اش نظارت بود توجه نشد.
میزان بدهی مؤسسه ملل تا پایان بهار 1403 به بانکها به بیش از ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسیده بود و در مجموع رقم کل بدهی مؤسسه ملل تا پایان خردادماه 1403به بیش از ۹۶ هزار و ۵۵۰ میلیارد تومان بوده است.
با این وجود این مؤسسه به فعالیت خود ادامه داده است.
ساخت برج 27 طبقه بدون پروانه
آیا مقامات میدانستند که «مؤسسه مالی و اعتباری ملل» به کمک یکی از شرکتهای وزارت راه و شهرسازی یک برج 27 طبقه مغایر مقررات در مجتمع برجهای هرمزان در تهران ساخته و علاوه بر اینکه به حریم مسجد تجاوز کرده، حقوق ساکنان را نیز ضایع کرده است؟ اکثریت سهام غالب این برج متعلق به «مؤسسه مالی و اعتباری ملل» است.
مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی
شورای عالی معماری و شهرسازی که یک نهاد حاکمیتی است و پس از کشوقوس فراوان و مستنداتی که توسط ساکنان برجهای عمران تکلار به این شورا ارائه شد، پس از بحث و تبادلنظر و استماع نظر «مؤسسه ملل» و «شرکت عمران تکلار» دو بار رأی به توقف ساخت این برج داد که مصوبه آن موجود است؛ اما این دو توانستند از دیوان عدالت اداری مجوز ادامه کار دریافت کنند و به ریش حدود 1000 خانوار این مجتمع که اغلب از نخبگان کشور به شمار میروند، بخندند.