در طول هفته گذشته، بازار ارز و طلا بیشتر روزها آرام بود و رفتوبرگشتها در یک بازه محدود رخ داد. روز پنجشنبه دلار در بازار آزاد روی ۹۸ هزار و 900 تومان ایستاد و همین جهت به طلا هم سرایت کرد؛ سکه امامی در ۹۳ میلیون و 700 هزار تومان متوقف شد و طلای ۱۸ عیار روی ۸ میلیون و 720 هزار تومان قرار گرفت.
با بستهشدن بازارهای داخلی و بالا گرفتن خبرها درباره فعالشدن «مکانیسم ماشه»، جهتگیری معاملات پشتخطی تغییر کرد و قیمتها در فضای خبرمحور بالا رفت.
از عصر پنجشنبه تا جمعه، روایتها درباره احتمال فعالشدن مکانیسم ماشه پررنگ شد. در چنین مواقعی معمولاً بازارهای جلوتر از نقدی، زودتر واکنش نشان میدهند؛ به همین دلیل قیمت دلار فردایی تا ۱۰۲ هزار تومان بالا رفت و تتر هم تا ۱۰۱ هزار و ۳۰۰ تومان رشد کرد. این حرکت بیشتر از ناحیه تغییر «انتظارات» بود تا تغییر عوامل واقعی در همان لحظه؛ یعنی معاملهگران برای پوشش ریسک خبرهای سیاسی، قیمتهای بالاتری را در معاملات جلوتر میپذیرند، مخصوصاً وقتی عمق معاملات نقدی کم است یا بازار رسمی تعطیل است.
در سطح دیپلماسی، عباس عراقچی پس از تماس با وزرای خارجه تروئیکای اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت طرحی برای «حرکت رو به جلو» ارائه شده است. بر اساس گزارشی که از آن طرح منتشر شد، ایران پیشنهاد داده در مقابل تعهد به مذاکره با طرف آمریکایی، مهلت اجرای مکانیسم ماشه تمدید شود یا روند بازگشت تحریمها ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ کنار گذاشته شود. واکنش اولیه کشورهای اروپایی چندان مثبت نبود و تأکید کردند اقدام عملی کافی از سوی ایران ندیدهاند.
همزمان، امانوئل مکرون اعلام کرد ایران برای تعویق فعالشدن ماشه اقدامی نکرده و فرایند بازگشت تحریمها اجرا میشود؛ موضوعی که تصمیمگیری آن به شورای امنیت وابسته است. جمعه نشست شورای امنیت برای بررسی پرونده هستهای ایران برگزار شد و طبق گزارشها، پایبندی ایران با ۹ رأی منفی رد شد و روند بازگشت تحریمها از ۲۷ سپتامبر آغاز خواهد شد. با این حال، همچنان از «فرصت دیپلماسی» هم صحبت شد. برای بازار، مجموع این پیامها یعنی بالا رفتن عدمقطعیت و تغییر انتظارات کوتاهمدت.
در بیشتر روزهای هفته پایانی شهریور، دلار بین ۹۸ تا ۹۹ هزار تومان در رفتوبرگشت بود و حتی در روز آخر با کاهش محدود، به زیر مرز ۹۹ هزار تومان عقب نشست. نبود خبر تازه و کاهش تحرکات سفتهبازانه باعث شد نوسانها کوچک بماند. اسکناس آمریکایی ابتدای هفته چهارم شهریور را از ۹۹ هزار و 200 تومان شروع کرد، در میانه هفته تا حوالی مرز ۹۸ هزار تومان نزدیک شد، و پنجشنبه روی ۹۸ هزار و 900 تومان بسته شد. اما در تعطیلی بازارهای داخلی، خبرهای بینالمللی درباره فعالشدن مکانیسم ماشه قیمت دلار در معاملات پشتخطی را تا ۱۰۰ هزار و ۶۰۰ تومان بالا برد و روز جمعه هم دلار فردایی عدد ۱۰۲ هزار تومان را ثبت کرد. تجربه دورههای مشابه نشان میدهد وقتی جهشها در فضای پشتخطی رخ میدهد، بازار شنبه باید تصمیم بگیرد چه بخشی از این جهش را بپذیرد و چه بخشی را بازگرداند.
واکنش سریع معاملات فردایی و تتر لزوماً به معنای تغییر پایدار روند نیست. وقتی بازار نقدی تعطیل است یا عمق سفارشها کم است، چند معامله با حجم محدود میتواند قیمت را زودتر بالا ببرد. به همین دلیل ممکن است بخشی از افزایشها در شروع اولین روز کاری تعدیل شود، مگر اینکه خبر جدیدی برسد یا عرضه ارز در بازار نقدی کم باشد. پس رشد دلار فردایی تا ۱۰۲ هزار تومان و ورود تتر به کانال ۱۰۱ هزار تومانی بیش از هر چیز بازتاب خبرها بود و پایداری آن وابسته به سمتوسوی خبرها و رفتار عرضه در روزهای کاری بعدی است.
در بیشتر روزهای هفته گذشته، طلا و سکه همراه با دلار حرکت کردند و مسیر اصلاحی داشتند. با توجه به اینکه اونس جهانی طلا در حدود ۳۶۴۷ دلار نوسان محدودی داشت، جهت بازار داخل بیشتر تابع نرخ ارز بود. اگر دلار شنبه در کانال ۱۰۰ هزار تومان باز شود و بماند، سکه شانس صعود تا محدوده ۹۶ تا ۹۸ میلیون تومان را دارد. اگر دلار زیر ۹۹ هزار تومان بماند، احتمال برگشت سکه به کانال ۹۲ میلیون تومان بالاست. برای طلای ۱۸ عیار هم اگر دلار بالای ۹۹ هزار تومان تثبیت شود، حرکت تا ۸.۹ میلیون تومان محتمل است؛ در غیر این صورت، کف حمایتی ۸.۶ میلیون تومان همچنان معتبر میماند.