ستاره صبح - فائزه صدر: روز گذشته خبرنگار روزنامه وال استریت ژورنال با انتشار پیامی خبر داد: «هیئتی از ایران برای گفت‌وگو با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به وین می‌رود.» همزمان عباس عراقچی، وزیر امور خارجه روز پنجشنبه در دوحه با کایا کالاس مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، دیدار کرد. گفته شد در این دیدار، راجع به آخرین تحولات مرتبط با موضوع هسته‌ای ایران به ویژه با توجه به اقدام غیرمسئولانه و ناموجه سه کشور اروپایی جهت بازگرداندن قطع‌نامه‌های لغوشده شورای امنیت و همچنین روند تعامل ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بحث و تبادل نظر شد. یک روز قبل از این دیدار جاناتان پاول، مشاور امنیت ملی نخست‌وزیر انگلیس با علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی درباره پرونده هسته‌ای ایران گفت‌وگوی تلفنی داشت. این اخبار از فعال شدن مذاکرات حول محور پرونده هسته‌ای و حل‌وفصل موضوع مکانیسم ماشه خبر می‌دهد. تلاش‌هایی که اگرچه دیر هنگام است اما امیدوار کننده به نظر می‌رسند.
ستاره صبح در گفت‌وگو با حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم به بررسی این تلاش‌ها پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
حشمت الله فلاحت پیشه در رابطه با تلاش تیم دیپلماسی دولت چهاردهم گفت: دیپلماسی یک طرفه حاصل آرمان گرایی پوچ در سیاست خارجی است. تیم سیاست خارجی دولت چهاردهم تاوان کار کسانی را می‌دهد که امروز هیچ پاسخگویی ندارند.
وی افزود: اروپا با کلید زدن مکانیسم ماشه اولین ضرب الاجل عملیاتی را علیه ایران اعمال کرد. از این نظر می‌گویم ضرب الاجل عملیاتی چون در گذشته نیز موادی از این دست وجود داشت که بسته به تلاش‌های دیپلماتیک طرفین قابل حل‌وفصل بود. اما امروز شش قطع‌نامه تحریمی پشتوانه ضرب الاجل اروپاییان است و مهم‌تر از آن بازگشت به زیر فصل هفت منشور ملل متحد در پیش است.
فلاحت پیشه ضمن تحلیل رفتار آمریکایی‌ها در قبال جمهوری اسلامی اضافه کرد: در شرایط فعلی آمریکا پرونده هسته‌ای ایران را از دستور کار خارج کرده است. من این رفتار آمریکایی‌ها را واقع گرایی فعال
(Active realism) می‌نامم.
وی در این رابطه افزود: این مفهوم نامی است که من برای این سیاست آمریکا تعیین کردم که با ساختن واقعیت اشاره دارد. آمریکا سعی کرد با حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران و تضعیف واقعیت‌ها و توانایی‌های ایران عملاً بخشی از واقعیت را بسازند.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم با انتقاد از رویکرد پیشین ایران در رابطه با مذاکرات خاطر نشان ساخت: در این سمت منافع ملی روی آرمان گرایی ناشیانه یا آرمان گرایی ارتجاعی حرکت می‌کند. یک سری ادعاهای عمل نشدنی و غیرواقعی مطرح می‌شود. تجربه نشان داده خروج از ان بی تی، بستن تنگه هرمز یا تولید بمب هسته‌ای از جمله ادعاهای آرمان گرایانه‌ای هستند. مطرح شدن این موارد نه تنها خدمتی به منافع ملی نکرده است، بلکه روز به روز منافع ملی را از ابتکارات واقع گرایانه دور کرده است.
وی گفت: وزارت امور خارجه در این شرایط سلسله به طور فشرده دیدارها و گفت‌وگوهایی دارد که به منظور شکست این بن بست است. آنچه می‌تواند دیپلماسی را در این سمت تقویت کند ناتوانی روسیه در شکل دهی به ابتکاری در جنگ اوکراین است.
فلاحت پیشه افزود: مذاکات فنی با آژانس نیز در چنین شرایطی آغاز شده است. مسیر رسیدن به ابتکار دیپلماتیک آژانس است. باید ایران و آژانس با هم مذاکره کنند و به مدلی حقوقی شکل بدهند. حقوق ایران به عنوان عضوی از آژانس جهانی انرژی اتمی باید به رسمیت شناخته شود. عملیاتی شدن این ابتکار نیاز به گفت‌وگو دارد.
این استاد علوم سیاسی با اشاره به نقش منفی تندروها در تصمیمات کلان سیاست خارجی اظهار داشت: متأسفانه دخالت‌های تندروها و روسوفیل‌ها در سیاست خارجی و خیانت برخی جریان مذاکره را برعکس کرد. تا قبل از جنگ شیب این جریان به سود ایران بود و طف های غربی درخواست گفت‌وگو با ایران را داشتند و ایران این دعوت‌ها را پس می‌زد. بعد از جنگ ایران به دنبال مذاکره است و غرب به خواسته ایران بی اعتنا است.
وی گفت: عامل ایجاد سراشیبی منفی برای دیپلماسی ایران خائنان به منافع ملی هستند. این افراد باید پاسخ‌گو باشند. بار اول در پایان دوره دوم ریاست جمهوری حسن روحانی بود که جناح‌های افراطی در داخل مانع از توافق شدند. و بار دوم در سال اول ریاست جمهوری مرحوم رئیسی روسوفیل‌ها منافع ملی ایران را فدای جنگ اوکراین کردند.
این کارشناس و تحلیلگر سیاسی با انتقاد از عدم برخورد دولت با جریان‌های تندرو گفت: یکی از ضعف‌های دولت چهاردهم واکنش انفعالی در برابر این دو جریان است. خطر این دو جریان برای کشور جدی است آن‌ها مانع از هر ابتکاری در دیپلماسی می‌شود. اسناد خیانت افراطیون و روسوفیل‌ها در هر دوره موجود است. دولت باید این اسناد را منتشر و دست این افراد را از عرصه تصمیم گیری کوتاه کند.
وی افزود: متأسفانه آقای پزشکیان در سال اول دولت اش راه نفوذ این جریان‌ها و مناصب آن‌ها را تقویت کرد. تنها راه افشای خیانت افراطیون و روسوفیل‌ها در رابطه با منافع ملی، برملا شدن فساد اقتصادی آن‌ها و منافعی است که از این وضعیت برده‌اند. بهره گیری این گروه‌ها از اقتصاد و نفعی که از فلاکت ایران دارند مشخص است. این افشاگری باید صورت بگیرد.
حشمت الله فلاحت پیشه در پایان گفت‌وگو تاکید کرد: سیاست خارجی کشور باید از دست این جریانات مشکوک خارج شود. برخی از عوامل این جریانات با افتخار خود را قهرمان شکست دیپلماسی معرفی می‌کنند. این گروه‌ها باید تاوان جنگ را بپردازند. منابعی که آن‌ها کسب کرده‌اند باید صرف بازسازی کشور شود نه اینکه دولت تاوان خیانت آن‌ها را از مردم بگیرد. بازسازی کشور وظیفه آن‌هایی است که وقتی مردم در گیر تحریم و جنگ بودند روز به روز فربه‌تر شدند.